داکتر اکرم عثمان

نظری به یک راه حل متعادل

 وطن ما افغانستان یک موجود عجیب الخلقه است. نود فیصد آن را کوه ها پوشانده اند و سه چهار فیصدش را صحرا ها و بیابانها. با آنکه رودخانه های زیادی در بخش های باقیمانده جاری می باشند کشتزار ها و کشاورزها از کم آبی و خشکسالی های ادواری می سوزند و قادر نیستند که یک قطره آب از آن همه رودخانهء خروشان بردارند و گلو تر نمایند.

نه فقط طبیعت با این سرزمین سر ستیز داشته است بلکه بنده های خدا چه آشنا و چه نا آشنا بلای جانش بوده اند و با تیشه و تبرچه به جانش افتاده اند و به اقتضای منافع شان بخش هایی از پیکرش را بریده و به خود چسپانده اند. از این سبب این سرزمین به یک کشور خوش منظر طبیعی و دارای مرزهای مشخص و آسیب ناپذیر شباهت ندارد.

به بیان دیگر وطن ما « مازاد » ترکه و داد و گرفت قدرتمندانیست که میهن ما را ملک طلق نواسه و نبیرهء خویش پنداشته اند و آن را بر حسب میل نوردیده ها هبه کرده اند.

در نیمه دوم قرن نزدهم همینکه سروکلهء ابرقدرتها در شمال، شرق و جنوب شرق وطن ما ظاهر شدند ما سردچار مصیبت تازه تری شدیم. آنها که منافع متناقضی داشتند سرانجام برای مدت کوتاهی باهم کنار آمدند و مملکت ما را به مثابهء سرزمین سوخته! و ملک لا مالک! و بی صاحب! مورد سوء استفاده و سوء استعمال قرار داده اند و با توجه به همین نکته مدتها آنرا « دولت خدا داد! » به حساب آورده اند، گفتی از باد و یا آب آمده است و حق بلامنازع غارتگر درازدستی می باشد که زودتر از دیگران چنگش به گریبان مردم رسیده است.

بنابر آن نابسامانی، بی نظمی و بی سرانجامی از مختصات همیشگی جامعهء ما میباشد. اکنون که آزادی های فردی، حق های عمومی و حاکمیت ملی ما زیر سوال رفته است ایجاب می کند که روشنفکران ما در تشکل های دموکراتیک و ناوابسته به هیأت حاکمه و زورمندان جهان هم در بازسازی اندیشه ها وبرنامه های شان و هم در بازسازی شخصیت های بکوشند تا به نگاه شفاف و دقیق، حقایق را دریابند و برای حل مشکل افغانستان از لغزیدن به سراشیب های افراطی و تفریطی پرهیز کنند و به واقعیت های موجود توجه نمایند و دریابند که در زمان ما نسبت ها و تناسب ها، سیرت و صورت مناسبات بین المللی را تعیین می کنند  نه شعار های غیر عملی و نامنطبق به درجه توانایی و ظرفیت های سیاسی و اقتصادی وطن ما.