روزنامه ی «گُت تينگين»

نشریه ی بامدادی ندرزکسن*روزنامه ی «گُت تینگن»،جرمنی، از1889 به این سو.

صدیق رهپو طرزی،دبیر «روشنی»  در نبرد برای گسترش « دنیا باوری»

در «گُت تینگن»، شهر ما، شخصیت های جالبی ز نذه گی می نمایند.

امروز ما می خواهیم با «صدیق رهپو طرزی» روزنامه نگاری از فصلنامه ی «روشنی» و سفیرِ سابق افغانسان در شهرِ «سوفیه» پایتختِ «بلغاریا» گفتگویی داشته باشیم.

 او از خود و نبرداش برای گسترش اندیشه های «گیتی باوری» در جهانِ اسلام گپ می زند.

گزارشگر: میشایل کَسپَر

آقای ص.ر.«طرزی» می گوید،" مردمانی که به دین باور دارند. و مومن اند و اگر به ایمان خویش به صورت واقعی پابند اند، باید برای گسترش اندیشه های «دین جدا خواهی یا جدایی دین از دولت » همه جانبه تلاش نمایند. در غیر این صورت، دین شان به وسیله ی متعصبان و گزافه گران دینی، موردِ بهره برداری قرار خواهد گرفت." او ادامه می دهد،" این گونه افراد، دین را سیاسی می سازند و از آن برای دست یافتن به زور و زَر استفاده ی سو می نماید."

آیا «محمد»،همزمان رهبر مذهبی و سیاسی نبود؟

" به نظرم پرسش بسیار حساس و جالب است." «رهپو» می گوید.

او در برابر این پرسش یاد آور می شود که «محمد» دروضعیت و شرایطی که در آن مناسبات اجتماعی عنعنه یی،سنتی و قبیله یی یا پیش مُدرن مسلط بود، می زیست. در آن شرایط چنین باور، اندیشه و ایدیالوژی کارا و موثر بود. اما این باور های نص گونه و جَزمی در جهان عصری، نو و مُدرن کنونی با دردِسر و مشکل رو به رو می گردد. باید این باور ها و اندیشه ها را نو ساخت و با شرایط جدید برابر نمود. او تاکید می نماید، "به ویژه در مورد احکامِ «شرعی» توجه نمود و آن ها را دگرگون ساخت. "

او یاد آور می شود که به صورت نمونه بریدن دست دزد، به یکی از شیوه های جزای قدیم و کهن تعلق دارد.اگر این را اکنون، دورانی که  توجه به حقوقِ بشر در گوهر اش قرار دارد، به کار ببریم، نمی تواند ره به جایی ببرد و موثر باشد. دزد ی که دست اش بریده می شود،  کاری از پیش برده نمی تواند و بارِ گردنِ جامعه می گردد.

 خشونت،دهشت و ارعاب، نمایانگر ناتوانی

آقای «طرزی» ادامه می دهد، " آدمان متعصب و سخت گیر در جهانِ اسلام، راه حلی برای بیرون رفت از مساله ها و مشکل هایی که جامعه ی مدرن و نو به آن رو به رو هست، ارایه داده نمی توانند."

او با اشاره به نمونه یی یاد آور می شود که ببینیدآنان حتا در کشور هایی مانند «عربستان» و «ایران» نتوانستند تا پیشرفت اقتصادی، دانشی و فرهنگی را در خطِ مدرنیته وعصری سازی به وجود بیاورند. این امر برای شان یاس وناکامی را بار آورده است.آنان برای بیرون رفت از این نا امیدی و یاس، دست به خشونت و دهشت می زنند.آنان به ترین راه حل را دشمن تراشی یافته و بار همه ملامتی را به گردن ا.م. امریکا و «یهود» می اندازند.

" این نیروهای گزافه گر و افراطی در جهانِ اسلام، بسیار نیرومند اند." اما از جانبی آقای «رهپو»،دبیر فصلنامه ی «روشنی» چنین باور دارد: " این امر زیاد دوام نمی آورد. بُحران فروکش می نماید."

فصلنامه ی «روشنی» نشریه ی «کانون روشنگران افغانستان»، می باشد. این نهاد در سال نزده نود و پنج عیسایی، بنیاد گذاشته شد. در آن هنگام شخصیت هایی با دیدگاه متفاوت و از آن میان کمونیستان به آن پیوستند. حالا تلاش دارند تا امر نشر و چاپ «روشنی» را در «کابل» انجام بدهند.

او بر این نکته انگشت می گذارد " ا.م.امریکا، زمینه ی سقوط «طالبان» را از قدرت فراهم ساخت و «افغانستان» تلاش می نماید تا به سوی نظام حکومتی مردم سالار که دارای آزادی بیان می باشد، گام بر دارد".

او در جریان نگاهی به گذشته، خاطر نشان می نماید که کمونیستان «افغان» در امر پشتیبانی و جانبداری ازکودتای سال نزده هفتاد وسه عیسایی، که منجر به سقوطِ نظام شاهی مشرطه در «افغانستان» و راندن شاه به خارج کشور گردید، اشتباهی را مرتکب شدند. این امر، به آزادی بیان و نشرِ افکار نقطه ی پایان گذارد. پس از آن که رژیم بر آنان فشار وارد نمود، دست به کودتای دیگری زدند. این امر زمینه ی آن را فراهم ساخت تا بنیادگرایان اسلامی دست به نبرد و جنگ بزنند. «شوروی» با «ارتشِ سرخ» به جانبداری از ایشان شتافت. این کار، «امریکا» را برآن داشت تا با جنگ افزار و پول به یار ی«جهاد» بشتابد. نیرو های افراطی، متعصب و گزافه گر اسلامی از سراسرِ جهان در به اصطلاح «جهاد» عیله «بی ایمانان»شرکت نمودند.

حکومتِ «امریکا» بعد از حادثه ی دهشت افگنی بر سرزمین اش، تغییر عقیده داده و به این نتیجه رسید که «جهاد» رانی تنها علیه کمو نیزم، بل علیه هر نوع اندیشه ی مترقی و تمدنِ مدرن، تغذیه و بسیج نموده است.

دبیر«روشنی» که هوا دار جهان نگری زمینی است، در پایان یاد آور شد، "جالب است که ا. م .امریکا، هنوز هم با «عربستان»، کشوری که از باور های گزافه گر، متعصب و بنیادگرای اسلامیِ «وهابیت»، جانبداری و حمایه می نماید، هم پیمان هست.

************