"مهمـان عزيز گلهـاي انديشـه"

(گفت و شنودي با استاد آصف آهنگ)

بازنويس: صبورالله سياه سنگ

hajarulaswad@yahoo.com

آزردن تاريخ در "گلهاي انديشه"

روز بيست و چهارم جنوري 2006 ، آقاي قوي کوشان، گرداننده^ء هفته نامه^ء "اميد" (ويرجينيا/ امريکا) گفت و شنود سه ساعته^ء تلفوني با استاد آصف آهنگ (ونکوور/ کانادا) داشت.

متن پرسش_پاسخها که از روز 30 جنوري تا 15 مارچ 2006 در بخش "گلهاي انديشه" شماره هاي 719، 720، 722، 723، 725 "اميد" بازتاب يافته است، خواننده را همزمان شادمان و پريشان و نااميد ميسازد.

شادماني که آشکار است به خاطر آگاهيهاي ارزشمند تاريخي و فرهنگي از زبان استاد آهنگ؛ پريشاني از آن رو که چاپ اين گفت و شنود با همه نيات نيکو، از انبوه نادرستيهاي تايپي و فراتر از آن نادرستيهاي شنيداري آسيب فراوان ديده است، و نااميدي براي آنکه اميدِ خواننده از گرداننده^ء "اميد" بسي برتر از آن است که مثلاً ايرج را "اريک" بشنود، مرحوم را "مرحم" و داکتر ابوبکر را "محمد عمر" و چند نمونه^ء رنگينتر و سنگينتر از اينها...

برخي درهم برهميهاي ديگر در ستون بنديها و زنجيره^ء پرسشها و پاسخها نيز پيش از آنکه ناديده گرفته شوند، چشم و ذهن را مي آزارند. ظاهراً، همه^ء اين نارساييها ميتوانست در پرتو واپسين سطر بخش پاياني، بخشودني باشد، زيرا آنجا چنين وعده داده شده بود:

"اداره: اشباهات چاپي که گفت و شنيد با استاد آهنگ رخ داده، در شماره آينده اصلاح خواهد شد."

با دريغ، هفته نامه^ء "اميد" به پيماني که با خوانندگان بسته بود، نه تنها در "شماره^ء آينده" (726_مارچ 2006) وفا نکرد، بلکه تا امروز (بيست و چهارم اگست 2006) که نزديک به سي هفته از آغاز سخن ميگذرد، حتا به همان يادداشت يک سطري "اداره اميد" که دستکم سه نادرستي چشمگير در آن راه يافته بود، نگاه ديگري نينداخته است.

گرچه کار از کار گذشته است، اميدوارم گرداننده^ء گرامي هفته نامه^ء "اميد" در کنار سرگرميها و سرگردانيهايي که دارد، نگاهي به چند نکته^ء زيرين بيفگند، ولو نخواهد آنها را بپذيرد:

1) بايسته آن است که گفت و شنودها به ويژه هنگامي که رويکرد به نام آدمها، سنه ها و سندها در ميان باشد، از هر دو سو نوشتاري تهيه گرددند. در اين شيوه، هم امانت گفتاوردها و هم پاس زبان به شايستگي نگهداشته ميشوند.

2) گفتگوهاي راديويي و تلفوني که بيشتر به زبان گفتاري مي آيند، داراي نازکيهاي مهمتري اند. بايد در آغاز به خواننده يا شنونده گفته شود که برنامه^ء پرسش و پاسخ چگونه، چه وقت، در کجا و به کدام شيوه فراهم آمده، و سپس متن گفتاري همانگونه که است، بي کاست و فزود پيشکش گردد. هرگونه دستکاري ولو ويراستاري به هدف بهبود يا رسايي بخشيدن به پاسخها، بايد پيش از پخش و بازتاب، از نگاه "پاسخگو" گذرانده شود.

3) ويراستاري موزاييک (گاه اينجا و گاه آنجا) به جاي ويرايش سراپاي يک متن، و به اينگونه، آگاهانه يا ناآگاهانه درهم آميزي شيوه هاي گفتاري و نوشتاري در يک متن، از هنجارستيزيهاي نه چندان کمتر از "گناه کبيره" در ژورناليزم به شمار ميرود.

برجسته ترين نمونه^ء اينگونه نارسايي را در چاپ شتابزده^ء گفت و شنود آقاي قوي کوشان و استاد آصف آهنگ ميتوان ديد. چنان مينمايد که تايپست هفته نامه^ء "اميد" هر آن بخشي از پاسخها را که سليقه اش خواسته، به سود "لفظ قلم" مصادره کرده و هر چه را نخواسته يا نپسنديده به همان روال و زبان گفتار گذاشته است. اين کار ميتواند غير از "امانتداري" هر نام ديگري داشته باشد.

چنين برخورد با گفته هاي ديگران در رسانه يي که هر هفته به هزاران تن در چند گوشه^ء جهان ميرسد، حتا اگر کوله بار "گناه" را با خود نبرد، باز هم نشانگر گذاشتن چندين گام آنسوتر از مرز "بيگناهي" است.

من (سياه سنگ) بدون آنکه بخواهم يا بتوانم از پشتکار و توانمندي آقاي کوشان در هفته نامه^ء "اميد" چشم بپوشم، يا از او چشم آن داشته باشم تا نگاه و انديشه^ء لاژوردين خويش را دگرگون سازد، باز هم نياتش به خاطر فراهم ساختن اين گفت و شنود ارجناک را ميستايم.

در نقش خواننده^ء "اميد" و دوستدار شخصيت استاد آصف آهنگ، و با گمان نزديک به باور اينکه آقاي کوشان ديگر به درست سازي نادرستيهاي تايپي پرسش و پاسخ پيشگفته نخواهد پرداخت، پيش از اينکه سال پايان يابد، متن کامل آن گفت و شنود را بازنويسي ميکنم تا از راه انترنت به خوانندگان بيشتري برسد.

براي جلوگيري از هر گمان نا به جا، بايد پيشاپيش بگويم که حق و امتياز اصلي اين نوشته از آغاز تا پايان به آقاي قوي کوشان و هفته نامه^ء "اميد" ميرسد. نقش من در اين ميان هرگز نميتواند فراتر از "بازنويس"، و در خوشبينانه ترين نگاه، "بازبين" متن باشد.

با حرمت فراوان،

س. سياه سنگ

ريجاينا، 24 اگست 2006

*******************

عنوان: "جناب آصف آهنگ مهمان عزيز گل هاي انديشه"

هفته نامه^ء "اميد"، شماره^ء 719، سي جنوري 2006

گفتگو کننده: محمد قوي کوشان

*****************

(بازنويسي متن پيراسته^ء اين گفت و شنود را سر از شماره^ء آينده در پنج بخش خواهيد خواند.)

***********