|
د
۱۹۶۵-۱۹۷۵
کلو په اوږدو کي
د ويتنام په ضد د
امريکا د لس کلني جګړې يوه ګټوره نتيجه
داوه چي د امريکا
په ملاتړ او شراکت د مخدره موادو پټ تجارت او سوداګري خورا زيات
رونق
پيدا کړي
. دلته به بلا ناغه د افيونو ډک ټرېلرونه د امريکايي بار وړونکو طيارو
په وسيله بارېدله او د جنوبي ويتنام پايتخت سايګون ته به چي کله و
رسېدله نو هلته به سمدستي د پټو شرکتو لخوا پر هغوی باندي ځيني
کيمياوي عمليات تر سره او په پوډري هيروينو به واوښتله . دغه د هيروينو
پوډر به بيا د همدې شرکتو لخوا په ټرېلرونو کي د هنګ کانګ
و بازاروته
لېږدول کېدله
ترڅو هلته يې پر نړۍ وال سټنډرډ باندي برابر او امريکايي مارکيټو ته يې
عرضه کړي . دغه لوی څو ميليارډ ډالريزه تجارت
به د امريکا د پوځي
جنرالانو او د امريکا د سترو تاجرانو لخوا چي د ويټنامي سوداګرانو شراکت
او همکاري هم ورسره ملګرې وه، تر سره کېدۍ
.
اوس چي د خلکو سترګي خلاصي سوي او د خاورو اچول يې د هغه د يرش
څلويښتو کالو مخکي په څېر اثر نلري نو داخبره و هرچا ته څرګنديږي چي
د امريکا اخلاقي ضد سياست چي په يوه هيوادکي د جګړې د لاري د هغه هيواد د
نظام د را چپه کولو او يا بدلولو څخه لا ډېر خطرناک دی هغه بايد اوس د
ګټو او منافعو د جګړو په نامه و نومول سي . دغه جګړه د ويټنام دجګړې د
ختمېدو نه سمدلاسه په دې هيواد کي را شروع او اوس داده په افغانستان کي هم
د جنګسالارانو په همکارۍ او دامريکا په ملاتړ او سازماندهۍ موډرينزه کيږي
او وده کوي . د رسمي احصائیو له مخي دلته د ترياکو کښت تر پخوا څو چنده
زيات سوی اود توليداتو اندازه يې نړۍ وال ريکارډ مات کړی دی .
مخکي
تر دې چې په کال ۲۰۰۱ کې امريکا خپل لومړنۍ د کروز توغندۍ
پر کابل باندي وار او د خپل ورانوونکي
قدرت په ښودلو سره
ددې هيواد اشغال
شروع کړي،
نو په هغه وخت کي
د طالبانود
بنسټپالي ادارې د
مخدره موادو توليد او تجارت يا ډېر محدود وو او يا داچي
د بيري څخه
يې په ټپه درولی وو. سره ددې چي
افغانستان په نړۍ کي
د چپاولګره
جګسالارانو
د اسلامي فعاليت له
برکته د ترياکو د توليد يو عمده هيواد شمېرل کېدئ
، خو د کوکنارو دکښت خراپول او د مخدره موادو پر تجارت باند بنديز لګول
دا پخپله د امريکا د هيروينو و تجارتي او فايده من بازار ته چي
په نړۍ کې ترټولو ستر مصرف کوونکی هيواد دئ
د يوه لوی بحران سره مخامخ کړ
. دغه بحران
په دغه هيواد کي
د تارياکيانواو
افيونو د معتادانو
او ډرګيانو لوی
لښکر هم د
هيروينو دکمبود په وجه د
خروښ په څپو
کي و
لاس او ګرېوانه
ته ځان رساوه .
په ا
مريکا کي يو
د هغو
ډيموکراټيکوارزشو
څخه چي
هغوی يې
غواړي هغه
جهاني کړي نو هغه
همدغه د ډرګ
اعتياد او دهغه ګټور
بازار دئ چي
امريکايان يې د کښت په کروندو پسې ګرځي
.
پر
افغانستان باندي د امريکاد حملې څخه لا ډېر وخت نه وو تير سوی چي دغه ټولي
معادلې ګډي وډي سوې . په افغانستان کي د تارياکود کښت موډرنه کېدل او د
افيونو و تجارت ته نوې سا ورکول، دامريکا د مخدره موادو په ټپه ولاړ بازار
يو ځل بيا پر پښو و دراوه او پر ښور يې راووست. په افغانستان کي ددغه مادې
د کښت او کروندو مالکان په واقعيت کي هماغه وطن پلورونکي وسله واله
جنګسالاره ملېشې دي چي و امريکايي ځواکونو ته يې په مځکنيو جګړو کي لار
و ليکه ورښودله او اوس هم د هغوی په لارښونه د هغوی نخشې پلي کوي .
په
افغانستان کي د ترياکو دکښت لوی سرغنه او جنګسالاران ، پر افغانستان
باندي د امريکا د حملې او يرغل نه مخکي د بوش د دولت څخه دغه تضمين او
وعدې تر لاسه کړي وې چې په دوی به غرض نلري او دوی به وخپل کارته پرېږدي
ترڅو د ترياکو و کښت ته دوام ورکړي . يعني دغه
«وطنپاله
» جنګسالارانو بش ته ويلي وه چې تاسو خپل کار کوی ، موږ به خپل! . په نتيجه
کي د امريکا سياست هماغسي چي په ويټنام کي تر سره سوی وو دادی اوس په
افغانستان کې هم خو لا په ډير خرپ وترپ او نوې بڼي سره تر سره کيږي . د
ځينو غربي رسنيو د اعتراف په حواله د ترياکو او افيونو تجارت همدا اوس
هماغسي چي د امريکا لخواپه ويټنام کي پر مخ تلۍ په افغانستان کي هم پلی
کيږي . دلته هم دکروندو څخه افيون را ټوليږي او و پټو شرکتو ته تحويليږي
. دغه مخفي شرکتونه بيا دغه افيون په هيروينو اړوي او د باري ټريلرو په
وسيله چي لا ويل کيږي په امريکايي ټرانسپورټي طيارو کي او اروپايي او
امريکايی بازارو ته استول کيږي .
په داسي حال کې چي په
افغانستان کي د کوکنارو د کښت مالکان د يوه کيلو خام ترياکو د خرڅلاو په
بدل کي د ۴۰ څخه تر ۱۰۰ ډالرو پوري ترﻻسه کوي خو د مخدره موادو امريکايي
تاجران بيا يو کيلو د هيروينو پوډر د امريکا
او اروپا په بازارو
کي
البته دهغه د ښه کيفيت په لحاظ د ۶ زرو ډالرو څخه نيولې بيا تر ۶۰ زرو
ډالرو پوري پلوري . دلته دی چي
د امريکا د
استعماري سياستو
ناوړه څهره و نړۍ
والو ته رسوا کيږي، کوم چي
د بشريت روح يې د خپلو ګټو د ساتلو په خاطر په عذاب کي لاهو کړی دئ
. څرګنده ده چي
هغه جګړه چي امريکا په افغانستان کي د ټروريزم څخه ددې هيواد د نجات په
نامه او د امريکايي ډيموکراسۍ د صادرولو په بانه دلته را شروع کړېده نو دا
په واقعيت کي د ګټو جګړه او ددې هيواد د اوږد مهاله اشغال په خاطر ده .
امريکا دلته زړې لانجې را حلي نکړې بلکه د چور او فساده په يوه ډکه او
لړلې اداره کي يې لا نوري تازه لانجې هم راته وزېږولې .
په اشغال سوي عراق کي هم
همداسي د ګټو جګړه روانه ده . د عراق دخلکو نفتي ثروت غلا کيږي اود
امريکا لخوا د نړۍ پر لويو شرکتوباندي پلورل کيږي ، د هغوی سره
اوږدمهاله قرار دادونه کوي . د عراق ولس هم د اشغال پر ضد او هم دخپل ثروت
د لوټېدو پرضد په دغه لاره کي مقاومت ښکاره کوي او قرباني ورکوي
. همدا اوس د نړۍ
پنځه ستر نفتي شرکتونه لکه
شل، بريټيش
پټروليم،
شورون، بي اچ پي بيليټون
او
ټوټال
د عراق په شمال او جنوب کي د عراق د تیلو د ثروت په را ایستلو بوخت دي .
دعراق نفتي ساحو همدا اوس د انرژۍ پر کنټرول باندي د نړۍ والي جګړې نوي
جبهې پرانستي دي . دنړۍ ستر نفتي شرکتونه دلته لګيا دي چي خپله ونډه تر
لاسه او هغه لږ تر
لږه د څلوېښتو
پنځوسو کالو پوري
په خپل
لاس کي ولري . په عراق کي ددغه شرکتو فعاليتونه د هغه راهيسي چي په کال
۱۹۷۲ کي د
نفتو
صنعت ملي سو، بند
سوي وو .
څوک چي په عراق او
افغانستان کي د امريکا دجګړو پاېلو ته نظر اچوي نوپه دغه جګړو کي انساني او
اخلاقي اړخ يې نه ليدل کيږي او يوازي او يوازي د امريکا داستعماري اهدافو
او ګټو جګړې دي چي ددغو هيوادو بېګناه او مظلوم انسانان پکښې تباه کيږي .
پای
جولای
۲۰۰۸ |
