عصر جمعه ۲۷ نوامبر ۲۰۱۵ میهمانان و میزبانان در قهوه  خانه ی فرهنگ در مرکز شهر اوپسالا گردهم آمده ایم. خانم دکتر نرگس روانپور استاد دانشگاه از تهران، آقای کاوه آهنگ شاعر و هنرمند افغانستانی از فرانکفورت آلمان، نامدار ناصر مترجم و ناشر از شهر گوتنبورگ و بو گوستاوسون استاد ادبیات انگلیسی، نویسنده و شاعر از شهرمان اوپسالا این چهار نفر سخنرانان میهمان برنامه اند. قنبرعلی تابش از افغانستان به دلیل مشکلات در صدور ویزا موفق به آمدن نشدند و مطلوبه خجندی با این که ویزا و تکت هوایی داشتند به علت بیماری مادرش نتوانست بیاید و جای شان خالی است.

نادیا سراج همکار نوجوان راه ابریشم با سنتور نوازی میهمانان را به موسیقی دعوت می کند. پس از آرامش موسیقی نوبت سخن ها و آشنایی ها  است. رضا رضوانی میهمانان و میزبانان را به یکدیگر معرفی کند:

ضیا قاسمی شاعر و فیلم ساز، حامد علی زاده فیلم ساز و عکاس، گارو هاکوپیان رییس اتحادیه بین المللی ارمنی ها و عضو گروه ادبی راه ابریشم، زریک هاکوپیان همسرگارو از فعالان اجتماعی ارمنی و سوید، حسن بایگان ریس انجمن چند فرهنگی در شهر اوپسالا و ستون فقرات گروه راه ابریشم و...

پس از صحبت‌ها و آشنایی‌ها شام می خوریم و تا می جنبیم شب دیر می شود

صبح شنبه 28 نوامبر ۲۰۱۵ کنارهم آمده ایم، صبحانه بخوریم.  پنیر، سبزی و تخم مرغ را لای فلسفه و هنر می پیچیم و لقمه های لذت بخش را نوش جان می کنیم. شعر و شیر می نوشیم و چای و موسیقی دم کشیده.

ساعت یازده و نیم برنامه با اجرای صاحب این کلمات شروع می شود. حسن بایگان مقدم میهمانان را گرامی می دارد و شرح دشواری های کار کنگره را بیان می کند. رضا رضوانی فروغ را در اینترنت جستجو می کند و حضور چشمگیر شعر و شعور فروغ در رسانه ها را به بحث می گیرد. نامدار ناصر مترجم شعر و نثر پارسی به سویدی و بر عکس از  چگونگی ترجمه شعر فروغ به سویدی می گوید و از این که مجموعه ترجمه شده شعر فروغ به سویدی از اعتبار خاصی برخوردار شده است و شورای انتخاب کتاب مجموعه شعر فروغ را در گروه کتابهای "ادبیات برای همه عصرها" جای داده و این نشان دهنده اوج شعر فروغ فرخزاد است. گروه کتاب " ادبیات برای همه عصرها" بیشتر شامل شاهکار و آثار برتر ادبی جهان است.

سخنران بعدی خانم دکتر نرگس روانپور است. استاد دانشگاه و ادبیات شناس دقیق النظر و از هم کلاسی های دکتر شفیعی کدکنی. خانم روان پور به روشنی آب و طراوت باران مثنوی عاشقانه فروغ را شرح می دهد و شباهت های دو روح ناآرام شعر مولانا جلال الدین بلخی و فروغ فرخزاد آشکار می کند. خانم دکتر روانپور از خوش درخشیدن فروغ و دولت مستعجل عمر او سخن به میان می آورد.

پروفیسور بو گوستاو سخنش را با سربانگ"راهی به بیرون از خانه ی سیاه با نوشتن" آغاز می کند. بو گوستاوسون تحلیل عمیق و زیبا از شعر و فیلم و جان وجهان فروغ ارایه می کند تحلیلی بدیع و ناب در مقاله ی که در کتاب" تنها صداست که می ماند" به نشر رسیده است. کتاب "تنها صداست که می ماند مجموعه مقالات کنگره فروغ فرخزاد است که توسط گروه ادبی راه ابریشم به نشر رسیده است.

آخرین سخنران برنامه کاوه شفق است که با سربانگ" جرات کن و از خرد خویش استفاده کن" شعر و شخصیت فروغ را از منظر جامعه شناسی به بررسی می گیرد و شعر و رفتار فروغ را عصیان گر و شنا کردن بر خلاف رودخانه ی جبر تاریخی می داند.

پس از استراحت کوتاهی نوبت به شنیدن و دیدن صدا و سیمای پروفیسور مطلوبه خجندی از کشور تاجیکستان می رسد. خانم دکتر مطلوبه در باره جایگاه فروغ در  ادبیات تاجیکی سخن می گوید و با لهجه شیرین و سخنان ارزنده اش ما را با حضور فروغ در تاجیکستان آشنا می سازد.

برنامه با جمع بندی رضا رضوانی و پرس و پاسخ سخنرانان و حاضران در برنامه به پایان می رود و حسن بایگان زنگ آخر را می زند و تحفه های گروه ادبی راه ابریشم را به دوستان تقدیم می کند. در پایان همه پیش دوربین عکاسی و حامد علی زاده پشت دوربین عکاسی می ایستیم و لحظات فروغین مان را ثبت دوربین برقی می کنیم.

پایانی برای یک آغاز

دم غروب شنبه همه در سالن انجمن چندفرهنگی جمع می شویم. شب بدرود را همیشه تبدیل می کنیم به شب شعر  و موسیقی وسخن. نوازندگان و خوانندگان افغانستانی و ایرانی و سویدی در برنامه حضور دارند. شب و خوش نوشی و خوش شنودن.

کاوه آهنگ امشب با هارمونیه بیدل می خواند و طلا محمد ضرب می زند و ضربی که روح انسان را حالی به حالی می کند و این ضرب با آب روان هوش افکن شعر بیدل دوچندان می شود و به قول منزوی

حاصل جمـــع آب و تن تو ، ضرب در وقت تن شستن تو
این سه منهای پیراهن تو، برکه را کرده حالی به حالی

شعر خوانی ضیا قاسمی به دلها چنگ می زند. نامدار ناصر به سویدی شعر می خواند و عمیق و غمناک روزهای ترک کردن تهران را شعر کرده است. پر از تصویر و نستالژی جانگاه آنگونه که هم اشکهای خودش سرازیر می شود و هم اشک ما. لحظات که سمت نوستالژی شدن پیش می رود خانم دکتر نرگس روان پور از من که مجری برنامه شب شعر و سخن وموسیقی استم خواهش می کند که غزل مثنوی بازگشت اثر ماندگار محمد کاظم کاظمی را بخوانم. مثنوی بازگشت را با یک جستجو ساده از اینترنت موبایلم پیدا می کنم. شعرها با احساس و جاندار می خوانم چندان که اشکها جاری می شوند و دستمال های کاغذی بر چشم ها گذاشته می شوند. 

خانم الهام آواز خوان و شاعر ارجمند از ایران آمده است و برای ما آواز و شعر می خواند. به تنهایی و بعد با کاوه آهنگ همخوانی و هم نوازی می کنند. رضا رضوانی شعرهای کوتاهش را جذاب اجرا می کند. خانم دکتر صدیقه وسمقی شعرهایش را با ذلالی زبان و جانش می خواند. حیات و طلا محمد خواننده و نوازندگان افغانستانی قسمتی از شب را با موسیقی افغانستانی پر می کنند. بوسه نوازنده سویدی نیز روز ما را لبریز موسیقی کرده است و شب در کنار ماست. خانم فرزانه نیز با زیربغلی و ضرب شب را با موسیقی عجین تر می کند. بانو فرزانه افغانستانی بزرگ شده در ایران و به موسیقی هر دو کشور دلبستگی دارد و گاه زیر بغلی و گاه دهل می زند. بانو دکتر نرگس روان پور هم شعری از زنده یاد مهدی اخوان ثالث می خواند و آقای قرطاسی که در کنار کنگره فروغ نمایشگاهی از خوش نویسی و تذهیب و نقاشی برگزار کرده است به خواندن شعر فروغ می پردازد.

محسن نیکو منش یار گرامی افغانستان به خواندن قسمتی از رمانش می پردازد. شب به نیمه می رود و کسی را یارای دل کندن از برنامه نیست. برنامه با حرکات موزون خداحافظی همراه می شود و حسن بایگان حسن مقطع برنامه است با خستگی های که پلک هایش را پایین کشیده است اما لبخندهایش چوب های کبریتی است که پلک هایش را بالا نگه می دارد. باری یک روز به خاطر ماندنی همینگونه به پایان می رسد.

محمد شریف سعیدی
۲۹.۱۱.۲۰۱۵ اوپسالا سویدن