» » د استخباراتي تړونونو اړتيا؛

يوويشتمه پېړۍ د نوو تهديدونو، لکه
ترهګرۍ، بنسټپالنې، مخدروه موادو، جرمونو
او د ويجاوړوونکو وسلو له پراختيا سره مخ ده
او دغه تهديدونه ورځ تر بلې پېچلې کېږي او
پراخېږي او نړۍ ته په ستر ګواښ بدلېږي.
د استخباراتي همکاريو تړونونه که څه هم
کومه نوې خبره نه ده؛ خو د ۱۱ سپټمبر له
پېښې را وروسته په نړيواله کچه په دغه تړونونو
کې بې سارې زياتوالی راغلی، پورته ياد شوو
تهديدونو په نړيوالو اړېکو او نړيوال سېستم
کې د پام وړ بدلون راوست ځکه د يوويشتمې
پيړۍ د دښمن، مشخصه جغرافيه، مشخص
جنګيالي، مشخص هدف او مشخص هويت
معلوم نه دی؛ او هر هيواد يي په اړه انديښمن
دی او ورڅخه هر وخت ګواښل کيدای شي
چې په پايله کې يې يو شمير په ګرمه او سړه
جګړه کې ښکېل هيوادونه هم همکاريو ته سره
اړ ويستلي دي.
همدا تېر کال روسيې او امريکا، چې اوسمهال
د اوکراين په مسئله کې په توده جګړه کې
ښکېل دي، د داعش د ګواښ پر وړاندې
د استخباراتي همکاريو سند لاسلېک کړ.
همدارنګه په تېر يو کال کې د نورو سيالو
هيوادونو تر منځ، لکه پاکستان او روسيه،
داستخباراتي معلوماتو د شريکولو سند لاسلیک
شو. د ايران او اسټراليا ترمنځ، د چېن او
هندوستان ترمنځ، د هندوستان او پاکستان تر
منځ هم ورته سندونه او هوکړه ليکونه لاسليک
شوي دی.

1. دا چې مخکې مو وويل، تهديدونه د پخوا
په پرتله زيات پېچلې شوي دي، يو هيواد چې
هر څومره قوي هم و اوسي نشي کولای د
دغه پېچلې تهديد په اړه هر اړخيز استخباراتي
معلومات راغونډ کړي او دغه ترهګرې ډلې هره
شېبه و څاري؛ نو اړ دي چې د بشپړو معلوماتو
ترلاسه کولو او د دغو مخالفو ډلو د څارنې لپاره
د نورو سره تفاهم وکړي چې د هغوي په مرسته

د استخباراتي معلوماتو شريکولويو بل ستر
ګواښ دا دی چې کله معلومات شريک شي،
او دښمن او يا د ګواښ موقعيت معلوم شو، نو
يو لوری حتما اړ کېږي چې لومړني عمليات
وکړي. دغه وخت کې هميش د دواړو خواوو
ترمنځ سيالي رامنځ ته کېږي او هر يو يي هڅه

» » د تفاهمليک د مخالفینو او پلويانو
نظرياتو د ارزونه:

هغوي چې پاکستان سره دا تفاهمليک او نورو
تړونونو سره په ټوله کې مخالفت کوي؛ بايد په
دې پوه شي، چې د ځمکې په سر هيڅ داسې
هيواد نشته چې د نورو هيوادونو سره يي ګټې
يا لږې او يا ډيرې تضاد کې نه وي، ځکه کله
چې هيوادونه رامنځ ته کېږي او پولې ټاکل
کيږې له همدې ځايه د ګټو تصادم هم رامنځ
ته کېږي. او هر هيواد بيا خپلو ملي ګټو ته
لومړيتوب ورکوي او د خوندې کولو لپاره يي
هلې ځلې کوي، نو ځکه خو په نړیوالو اړېکو
کې دايمې دوست او دایمي دښمن نشته يو
څه چې دايمي دي هغه ملي ګټې دي.
همدارنګه، دغه مخالفين د افغانستان اوسني
وضعيت ته په کتو هېڅ داسې کومه بله حل
لاره او يا پاليسې نشي وړاندې کولای چې له
امله يي پاکستان په افغانستان کې له نيابتې
جګړې منع شي. دوی چې د پاکستان پر
وړاندې کومه پاليسي غواړي، هغه افغانانو
په تيرو ديارلسو کلونو کې تجربه کړه، چې
پرته له وراني، وژنې او د جګړې د پراخېدو
يي افغانانو ته هېڅ ورنه کړل. او که هماغه
وضعيت همداسې دوام وکړي، ډير تاوان يي
پاکستان ته نه، افغانانو ته رسېږي. نو ځکه خو
ولسمشر غني، نه غواړي چې دا بې ګټې جګړه
د لازيات شمير افغانانو د وژنې او د افغانستان
د ورانېدلو لامل شي.
تفاهمليک سره مخالف لوري بايد داهم په
ياد ولري، چې نړيوالو اړېکوکې احساسات
ځای نه لري، هر هغه څه چې مهم دي د
ګټې په بدل کې تاوان دی. که چيرې دغه
مخالفين، داسې دلايل وړاندې کوي، چې د
دغه تفاهمليک د نه لاسلېک ګټه له لاسلېک
څخه ډيره ده دوی يي بايد ولس سره شرېکه
کړي. يواځې مخالفت چې بديل ونه لري،
شخصي عقده بلل کېږي. همدارنګه، په
دغه تفاهمليک کې د بيلتون غوښتونکو سره
دمبارزې برخه ده. حکومت وایي چې اصلا دغه مفهوم د تفاهملیک په مسوده کې نه شته
خو مخالفین ادعا کوي چې دا خبره په سند
کې راغلې ده او دوی يي د ډيورنډ کرښې په
رسمیت پيژندنې باندې تعبیروي.
د کندهار برېښنا- له ژمنو تر عمله ...
انګېرنې او قضاوتونه
استخباراتي تفاهمليک،
نوربیا...