|
گروه پیشاهنگان جوان افغان تحت نام څاړندوی در سال ۱۹۳۱ در عصر محمد
نادرشاه در چوکات وزارت معارف وقت تشکیل شد و گروه مذکور طی سال ۱۹۳۳ به
عضویت جهانی پیشاهنگان جوان (Scout ) در سطح بین المللی مورد پذیرش قرار
گرفت. این گروه به نسبت عدم بودجه کافی وفراگیری تعلیم تربیه توسعه نیافت
ولی در عصر محمد ظاهر شاه به پیشرفت های بیشتری نایل آمد ودر همان عصر آن
نهضت دارای هجده عضو بود ودر سال ۱۹۶۰ اولین گروه دختران افغان هم عضویت
آنرا حاصل نمودند.
نهضت
پیشاهنگان (څارندوی) در سال ۱۹۵۶ در عصر محمد ظاهر شاه به همت سردارمحمد
هاشم خان در سال ۱۹۶۴ از دوهزار تا هفت هزار عضو داشت. مرام ازتشکیل این
نهضت همانا همکاری در امور دسپلین و آموزش و پرورش بود و همچنان این سازمان
درقسمت کمک های اولیه - امنیت و حفظ الصحه موسسات دولتی را مساعدت
مینمودند.څارندوی افغانستان که به هیچ یک از جناح های حزبی وسیاسی تعلق
نداشت طی یک دوره ی طولانی با مساعدت های مالی و معنوی جمعیت های څارندوی
ممالک مختلف جهان چون هند – فلیین – جاان – امریکا – آسترالیا – ایران –
کانادا و سازمان های دیگر جهانی چون مرکز تربیوی آسیا اسیفیک - ایشنن
فوندیشن – برتیش کنسول و کمیته ، جهانی څارندوی به یشرفت های چشمگیری در
سطح جهان نایل آمد.
با سقوط رژیم جمهوری شهید محمد داود خان و تسلط حزب کمونست
احزاب خلق و پرچم نهضت (څارندوی) افغانستان منحل
گردید و این سازمان به عضویت وزارت داخله در آمد و بعداء پولیس کشور را نیز
(څارندوی) نامگذاری کردند به همین اساس څارندوی یا پیشاهنگان جوان
افغانستان نتوانستند در بیست و هشتمین کنفرانس پیشاهنگان جهان اشتراک
نمایند و همچنان فعالیت های شان بادرنظرداشت اساسنامه ء بین المللی به حالت
تعلیق در آورده شد. چون نهضت څارندوی افغانستان با تمام سازمانهای خارجی و
سایر کشور های غربی همواره در تماس بود روی این ملحوظ رژیم وقت مطابق
پالیسی خود از فعالیت بیشتر همچو نهضت های جوان جلو گیری بعمل آورد.
عضویت
در څارندوی بادرنظرداشت اساسنامه اختیاری و داطلبانه بود و هر عضو بائیست
به اعتقادات دینی و مذهبی پایبند بوده و بادرنظرداشت اصول دوستی وبرادری
خدمت به دیگران را باید جزء کار روزانه خود دانسته واز هرگونه فعالیت های
سیاسی مبرا می بود. جوانانی که در سنین ۱۸ تا بیست و پنج سال که عضویت
افتخاری این سازمان را حاصل می نمودند بنام څارندوی و آنانیکه در پوهنتون
یا دانشگاه ها فعالیت داشتند (پالندوی ) واطفال زیر سن را (زمرک) و دختران
را څارنجونی می نامیدند.
څارندوی ها یا یشاهنگان (Scout) اعم از پسران ودختران در پروژه های عام
المنفعه – خدمات اجتماعی فعال بوده ودر صورت وقوع حوادث غیر مترقبه نه تنها
ادارات مسول را همکاری می کردند و همچنان بادرنظرداشت عصر وزمان وایجاب
شرایط محیطی و اوضاع سیاسی اجتماعی و اقتصادی احداف ذیل را دنبال می کردند:
همکاری پیرامون تحکیم و عملی نمودن پلان های دولتی و امور انتخابات
نمایندگان ملت از طریق تبلیغات.
مساعدت در زمینه انکشاف پلان های ملی مانند امور زراعتی – تعلیم وتربیه –
صحت عامه – عمران و تامین امنیت.
مبارزه ضد فساد اخلاقی – فعالیت های ضد ملی و منافع عامه.
مصروف نگهداشتن جوانان در امورات مثبت و رشد استعداد جوانان.
تدارک معاشرت های اجتماعی و تفریحات مختلف برای تبارز دادن پدیده های
ارزشمند ذاتی شان.
شاه و ریس جمهور و صدراعظم واکثر مسئولین بلند پایهء دولتی افغانستان چون
وزرا – والی ها مدیران معارف - قوماندانان عسکری و پولیس همه عضویت افتخاری
څارندوی راداشتند که از جمله بطور مثال میتوان از مرحوم نعمت اله پژواک –
داکتر محمد انس – عنایت سراج وزیران معارف وومحمد رحیم خان زابلی وزیر
تجارت وقت و سایرین یاد آور شد. تصویر زیرین هم شامل رئیس و بعضی از اعضای
کمیتهء همکاران څارندوی و اعضای مسلکی آن میباشد که بعد از ملاقات با محمد
ظاهر شاه در قصر گلخانه ارگ برداشته شده است.
ازچپ به راست فیض محمد رئیس اطفائیه – حفیظ اله رئیس ملی بس – لطیف آریان
معاون څارندوی – فاروق سراج رئیس المپیک – عالیه پوپل رئیسه معارف – داکتر
عزیز سراج – یونس خان متخصص پدر داکتر فرید یونس – نسیم خان رئیس څارندوی –
داکتر لطیف جلال رئیس رادیو افغانستان – حاجی گل محمد بهادر تاجر ملی –
اکرم دفتری معلم سارندوی .صف دوم سید یوسف واعظی سرجوقه پالندوی – فیض اله
معلم څارندوی – عبدالحکیم مجددی معلم څارندوی و عبدالحکیم.
گروپ څارنجونی هاي پوهنتون کابل
در دهه چهل با محمد نسیم رئیس څارندوی در افغانستانن
کتب درسی برای راهنمایی زمرک ها – شینکوال ها و پالندویان به کمک دفتر
جهانی څارندوی تهیه گردید و هم څارندویان افغان بصورت انفرادی و دسته جمعی
در سطح ملی و بین المللی در کورس ها و کنفرانس ها در کشور های هند – فلیپین
جاپان اشتراک نموده وبا تهیهء مواد درسی تربیتی وترجمه آن از انگلیسی به
دری به تربیهء څارندویان دختر و پسر در کابل و سایر ولایات از فرگیری
کورسهای مختلف مستفید می شدند و اعضای مرکزی ولایات برای فرگرفتن تعلیمات
مسلکی بیشتر تعلیمات مسلکی در کورسها وکنفرانس های اشتراک نموده وبر
معلومات خویش افزوده و اندوخته های شانرا به سایرپیشاهنگان جوان انتقال می
دادند.
فعالیت زنان څارندوی در امور اجتماعی در کابل
با انکشاف ادارهء څارندوی در افغانستان ریاست های مختلفی در سراسر
افغانستان در ولایات مختلف با تشکیل منظم تاسیس شد که در حدود بیش از چهل
هزار عضو در تمام افغانستان طور داطلبانه عضویت داشتند. څارندوی های در
کنار درس مکتب بعد از وقت تعلیمات خاصی را از طرف معلمین که در کابل و خارج
از افغانستان تربیه شد ه بودند مستفید شده و همه از مهارت های خاص مسلکی
برخوردار بودندو ازین گروه در روز های جشن ها – فستیوال ها و دیگر مراسم
ملی وبین المللی برای نظم و امنیت بهتر استفاده می شد.
پیشاهنگان جوان یا څارندویان در پروزه های عام المنفعه – خدمات اجتماعی
فعال بوده و هم در صورت وقوع حوادث غیر مترقبه ادارات مسسئول را همکاری
نموده و همچنان در جشن های استقلال روز های ملی در امور امنیتی و ترتیب
تنظیم پروگرام ها موسسات دولتی را همکاری می کردند. شعب څارندوی در تمام
ولایات کشور تاسیس شده بود و هر اداره آمر مسئولی داشت که آمر څارندوی می
گفتند. به یادارم که یکی از اقوام ما بنام غلام احمد جان سلجوقی که معلم
یکی از مکاتب هرات بود طور داوطلبانه درین گروه شامل شده بود. شبی دوستان و
اقارب برای تعزیت یکی از وابستگان در منطقه ایحصار جمع بودند او مشاهده
نموده بود که از یکی از دکان های نزدیک منزل وی که صاحبش نبوده دود خارج می
شد. آنزمانیکه اطفائیهء در شهر وجود نداشت او با پاشیدن آب با شکستن درب
دکان حریق را خاموش نمود و از وقوع بیشتر آتش سوزی جلو گیری بعمل آورد.
روزی هم سقف یکی از حمام هاای زنانه به اثر ریزش باران زیاد فروپاشیده بود
همزمان ادارات سره میاشت از دختران یشاهنگ یا څارنجونی ها خواهان مساعدت
شدند. طبق اظهار یکی از آمرین څارندوی والی ها و شعب استخباراتی برای
جلوگیری از رشوه ازین یشاهنگان هم استفاده مثمر می نمودند.
نهضت څارندوی در جهان تاریخ طولانی ندارد بلکه با افتتاح
دفتر بین المللی آن در سال ۱۹۲۰ بنام سازمان یشاهنگان جهان شعب مختلف آن در
سراسر جهان ایجاد شد. موسس این سازمان را یک سرباز جوان بنام لارد بیدن
پاول (Lord Baden Powell) ( World Scout Bureau) می شناسند وی کسی بود که
با سیاحت های مختلف اش در هند و افریقا و بازدید از جنگلات خواست تا جوانان
را در زندگی از خارج منزل به مهارت های مختلف بدنی مصروف سازد و با نشر
کتابی تحت عنوان (Aids to Scouting) به شکل کتاب تصویری به نشر رسانید و
تجربیات خودرا در جزیرهء براون سی بالای بیست جوان تطبیق نمود .
کلوپ ادبی لیسه ، سلطان غیاث الدین غوری هرات سال ۱۳۴۴ درین تصویر بعضی از
زمرک هارا نشسته درردیف اول چون داکتر محمد امین (حیدر) محمد مهدی – داکتر
عبد القدوس اظهر – صفرارباب زاده – محمد یوسف و در سمت چ شخصی با کلاه چون
مرحوم استاد غلام محمد فرحت ممثل ورزیده کشور و آمر کلوپ را با مرحوم استاد
محمد رحیم خوشنواز رباب نواز چیره دست هرات را میتوان شناساړی نمود . عکس
از ناصر امید.
با تغیرات سیاسی بین سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۲ وزارت خارجه افغانستان از سفارت
خانه ها تقاضا کرد تا به احیای دوباره څارندوی افغانستان همکاری نمایند تا
اینکه سازمان مذکور در سال ۲۰۰۳ با تایید پارلمان افغانستان به فعالیت
دوباره آغاز نمود در بعضی مدارس دسته های از همچو پیشاهنگان تشکیل شده ولی
در تربیهء آنها بصورت اکادمیک اقدام لازم صورت نگرفته است و حضور آنها در
خدمات اجتماعی کم رنگ به مشاهده میرسد.
چندی قبل رسالهء را تحت عنوان نگاهی مختصر به نهضت څارندوی افغانستان (۱۹۶۴
– ۱۹۷۴) را از طرف استاد محمد صدیق راشد سلجوقی از امریکا دریافت نمودم
واین رساله ء وزین به کوشش محترم محمد نسیم رییس څارندوی افغانستان در جوف
(۸۳) صفحه و یکصد وسه قطعه عکس در سال ۲۰۱۳ در امریکا به دست نشر سپرده شده
است که البومی میباشد وزین و نگارنده ء اثر مذکور با نگارش مقدمه ی کوتاه
خود پپرامون فعالیت های څارندوی – برنامه های همزیستی و باهمی - تشکیلات
عمومی – اشتراک اعضا در کنفرانس ها و جلسات بین الملی و بنیانگذارن څارندوی
افغانستان وغیره مطالب این مجموعه را با البومی خوب مزین نموده که محتوای
آن از اهمیت خاصی برخورداراست.
آقای محمد نسیم به صفت رئیس مسئول در څارندوی افغانستان عز تقرر حاصل نمود
در سال ۱۹۶۲ با اشتراک در چهارمین کنفرانس شرق دور تصدیقنامه قبولیت در
افغانستان تولنه را به عنوان عضو کمیته جهانی را دریافت کرده است و همچنان
با عضویت در پروگرام های انکشافی آسیاپاسفیک تعلیماتی را طی سالهای در
فلیپین – آسترالیا و کورسهای تربیوی مهارت رهبری را در امریکا دنبال نمود
وزمانی هم طی سالهای (۱۹۶۲- ۱۹۷۴) با مسئولیت ریاست څارندوی به صفت معین
وزارت معارف وقت ایفای وظیفه کرد. و هم به عنوان رئیس کمیته ءا سلامی
څارندوی کانادا و امریکا را هم عهده دار شده وکتب درسی را برای تعلیم
وتربیه گروه پیشاهنگان دختر و پسر با آقای هلاریو به دست نشر سپرد.
منابع و ماخذ:
افغانستان در آئینه تصویر نسخهء دستنویس
نصرالدین سلجوقی
نگاهی مختصر به معارف و نهضت څارندوی افغانستان (۱۹۷۴ – ۱۹۶۲) نوشته محمد
نسیم
به دسترس گذاری دو تصویر از طرف محترم شیرمحمد یوسفی معاون آمریت څارندوی
وقت و محترمه شیم رحیمی
|
