رییسجمهور غنی دیروز در دهلی نو خواست روابط افغانستان و هند را ترمیم
کند. حکومت وحدت ملی همزمان با روی کار آمدنش، سیاست تعامل با پاکستان را
در پیش گرفت. این حکومت بهگونهای عمل کرد که اسلامآباد را خوشحال ساخت و
روابط افغانستان و پاکستان را که در زمان حامد کرزی در اوج تنش بود، به
حالت عادی برگرداند. حکومت وحدت ملی انتظار دارد که ارتش پاکستان، طالبان
را روی میز مذاکره با کابل بنشاند. گرم شدن روابط کابل- اسلامآباد، این
ذهنیت را تقویت کرده بود که گویا حکومت وحدت ملی به قیمت از دست دادن هند
میکوشد با پاکستان تعامل کند. این ذهنیت چنان قوت گرفت که باری سفیر هند
در کابل، در یک گفتگوی تلویزیونی اعلام کرد که کشورش مطمین است که مردم
افغانستان اجازه نمیدهند که پاکستان سیاست خارجی آنان را کنترول کند. اما
سفر رییسجمهور غنی به دهلی نو، نشان میدهد که کابل حاضر نیست روابط با
دهلی را در گرو سیاست تعامل با پاکستان قرار دهد. سفر آقای غنی به دهلی نو
نشان داد که سیاست تعامل با پاکستان، به هیچوجه به معنای برهم خوردن روابط
افغانستان و هند نیست.
در نشست مشترک خبری رییسجمهور غنی و نخستوزیر نرندرا مودی، هم تلاش شد تا
همین پیام به افکار عمومی دو کشور منتقل شود. نخستوزیر هند گفت که کشورش
در کنار مردم افغانستان خواهد بود و از صلحی حمایت خواهد کرد که سود آن به
افغانستان برسد. رییسجمهور غنی هم با تاکید بر ضرورت دوستی افغانستان و
هند خواست به افکار عمومی هند پیام بدهد که سیاست تعامل با پاکستان، به
هیچوجه به معنای نادیده گرفتن هند نیست. هیچ کسی در کابل طرفدار این نیست
که سیاست خارجی افغانستان به بهانه تلاشهای صلح، به گروگان گذاشته شود.
استقلال یک ارزش بنیادین برای مردم و دولت افغانستان است. مردم افغانستان
برای استقلال بهای بزرگی پرداختهاند. یکی از مصادیق مهم استقلال این است
که هر کشوری بتواند به خواست خود و بر مبنای منافع ملی سیاست خارجیاش را
تنظیم کند. اگر سیاست خارجی افغانستان در گرو کشور یا گروهی خاصی گذاشته
شود، اصل استقلال افغانستان نقض میشود.
هند یک دموکراسی موفق و پویا است. در آن کشور، سیک، هندوباور و مسلمان، در
کنار هم زندگی مسالمتآمیز دارند و در سیاست، فرهنگ و اقتصاد نقش ایفا
میکنند. این کشور برای تمام فرهنگهای شرقیای که قصد دموکراسیسازی دارند
یک الگو است. ما باید از تجربه دموکراسیسازی هند بیاموزیم. دموکراسی نقطه
قوت هند در برابر پاکستان است. هند با دموکراسی کثرتگرایش، تمام اقشار
جامعه را جذب نظام سیاسی کرد، اما پاکستان را کودتاهای نظامی اداره کرد و
نتیجه این شد که امروز هند مادر دموکراسی لقب گرفت و پاکستان دولتی
شکستخورده. واقعیت دیگر این است که هند اقتصاد پویا و رو به رشد است. تمام
کشورهای دنیا از ایالات متحده گرفته تا اروپا و روسیه میخواهند با این
کشور روابط اقتصادی داشته باشند. هیچ کشوری از جمله افغانستان نمیتواند
هند را نادیده بگیرد. حتا پاکستان که هند را دشمن خودش تعریف میکند،
پیوسته تلاش کرده است تا روابط تجاری و فرهنگی میان دو کشور برقرار باشد.
پاکستان برخی از کالاهای مورد نیازش را که خود تولید آن را به صرفه
نمیداند، از هند وارد میکند. شاعران، آوازخوانان، فرهنگیان و دانشمندان
دو کشور با همدیگر روابط تنگاتنگ دارند. وقتی پاکستان هند را نادیده گرفته
نتواند، روشن است که برای افغانستان ممکن نیست که روابط خودش را با دهلی نو
برمبنای سفارشات نامشروع یک کشور دیگر تنظیم کند.
|