|
بعد ازبرگشتم به پوهنتون
جواهرلال نهرو دوستان دانشمند و دیرینه ام یکایک مرا ازکارهای پژوهشی
آگاهی دادند . درین جمع ازجناب داکتر اخلاق احمد آهن که ازدوران
دانشجویی اش من مراقب کارهای تحقیقی وعلمی ایشان بودم نیزشنیدم که
ایشان در زمره کارهای علمی شان اکنون دوکتاب نهایت درد بخورمولاناعرشی
دانشمند فرهیخته ای هند و نویسنده زبان های اردو، فارسی، پشتو را
تدوین وبه چاپ فرستاده است.
ازینکه کارهای تحقیقی مولانا عرشی مشتاقان زیاد درنیم قاره هند دارند
من نیزدرین جمع یکی ازاینها بودم، همین علاقمندی مرا واداشت تا همیشه
ازین کارهای ایشان آگاه و خبرگیرباشم. اینک بالاخره این هردو کتاب
تدوین شده جناب ایشان ازچاپ بیرون آمدند که من چند سطری درباب یک ازین
آثار درخدمت شما دوستان قرارمیدهم.
مقالات
مولانا عرشی
مرتیه
: اخلاق احمد آهن
سال : 2007
زبان : اردو
تعداد : 500
تعداد صفحات : 312
موسسه چاپ : ایجوکیشنل پبلیشنگ هاوس دهلی
این مقالات گرانسنگ دانشمند
گرامی امتیازعلی خان را جناب داکتراخلاق احمد آهن درپنج بخش جداگانه
ترتیب وگرآوری کرده است. دربخش اول مقالاتی " نوادر ادبی وتاریخی " به
ترتیب ذیل گرآوری شده است:
1 - ظهور الاسرار نامی ومطهر
کره
2 - دیوان ابوطالب کلیم
3 - کلیات طالب آملی
4 - یک نسخه نادر دیوان مخلص
5 - تاریخ محمدی واحوال وآثار
مولف آن
همچنان دربخش دوم این
اثرارجمند عناوین ذیل جلب توجه مینمایند :
1- یک نسخه نادرعمرخیام
2 - رباعیات خیام درمرصاد
العباد
3 - عمرخیام وخاقانی
بخش سوم این اثر مربوط به
مسایل غالب شناسی است که عناوین ذیل درآن جلب توجه مینمایند.
1 - کرونولوژی غالب
2 - دربارغالب وخلعت او
3 - یک مثنوی فارسی غیرمعروف
غالب
4 - مقدمه ای دیوان فارسی
دیوان غالب
5-
خطوط فارسی غالب ( یک تحققی
جدید)
دربخش چهارم مقالاتی در
باره نقدونظر آمده است که می خوانیم :
1 - ماخذ تصویرزمان ومکان
غالب : عراقی یا اشنوی
2 - گدایی، حیاتی، جمالی
3 - قول وعمل شاعر
4 - تلفظ فارسی امیرخسرو
5 - لهجه هندوستانی فارسی
و در بخش پنجم یعنی بخش آخری
دوعنوان نهایت جالب گرد آوری شده است مانند :
1 - کتابخانه های فارسی وعربی
هندوستان
2 - تاج محل کتب، کتابخانه
رضا رامپور
ماخذ :
علامه عرشی ازجمله بزرگترین
نویسنده گان پتان(افغان) تبار زبان فارسی هند بود که تحقیقات و نوشته
های شان درباب زبان وادبیات فارسی نهایت مهم وکارهای شان که تحقیقات
جدید درزبان فارسی است درخور ستایش بوده قرار گرفته است . کارهای علمی
ایشان بدون شک ازنوادربشمارمی رود که هرکدام آن جایگاه یک تحقیق ناب و
یک تیزس جدید دارد. جناب آهن درباب مولانا امتیازعلی خان عرشی یادآوری
کرده است که ایشان درجریان قرن بیستم مرد دانشمند بود که سلسله تحقیقات
ابرمردان علوم درشبه قاره چون علامه شبلی، علامه محمود شیرانی وده تن
دیگر را درعصروزمان خود وارسی کرد وعلاوه برنوشته شان درزبانهان فارسی،
پشتو عربی واردو دربخش اسلامیات نیز ازنخبه گان عصرخود به شمار آمد ودر
زمینه نیزکارهای ماندگار انجام داد .
مدون درآغازکتاب مقالات عرشی
مقدمه ای را نگاشته است که درآن درباره ای نوشته های عرشی وکارهای
ماندگاره ایشان ذکربعمل آمده است، چون همه این مجموعه مقالات گردآوری
شده مربوط به زبان وادبیات فارسی بوده ازینرو مدون مجموعه درضمن معرفی
جهات گوناگون شخصیت وکارهای عرشی به این نکته نیز اشاره دارد که
مینویسد:
" البته تعداد مقالات طبع شده
مولانا عرشی اضافتر از (140) مقاله بوده، اما آنچه متعلق به زبان وادب
فارسی بود تعداد آن به (25) مقاله میرسید که درباره موضوعات گوناگون
بود، مانند دواوین شعرای فارسی، مطالعه تطبیقی شعرای مختلف، خیام، غالب
شناسی، سبک هندی، زبانشناسی،تدوین لغت وغیره ... "
اثر مقالات مولانا عرشی
مجموعآ (312) صفحه می باشد که یکی ازگرانسنگ ها درباره زبان وادب
فارسی به زبان اردو نگاشته شده است . به امید اینکه دوستان وعلاقمندان
زبان وادبیات فارسی بتوانند این اثرارزشمند را هرچه زودتر به زبان دوست
داشتنی مولانا عرشی یعنی زبان دری برگرداند وبرخوانندگان اش
بیفزایند.
ما توفیق رفیق را به جناب داکتر اخلاق احمد آهن محقق، استاد ونویسنده
جوان زبان فارسی واردو درهند را درهمچوجاده هموار وصفا خواهانیم
|
