دراین اواخر از این پژوهنده سخت کوش دوکتاب بسیار جالب به اداره فردا رسیده که از هر نظر شایسته احسنت وآفرین فراوان است. نام یکی از این کتابها «درنگی بر زمینه های استبداد شناسی نادرشاه" با مکثی بر چگونه گی قربانی شدن عبدالرحمن لودین»است . درمقدمه این اثر جالب چنین می خوانیم:
"از اعلان پادشاهی محمد نادرخان در 23 میزان 1308 خورشیدی دیری نگذشته بود که اوامر خشونت آمیز وتصامیم مشترکش با برادران که درمجالس خانوادگی اتخاذ میگردید، به زندگانی برخی از نخبه ترین ومطرحترین شخصیت های سیاسی ، اجتماعی وفرهنگی کشورمان درکابل یه شیوه های بسیار فجیعانه پایان داد، وتعدادی از این گونه اشخاص را به زندان های مخوف و قرون وسطایی خویش دربند کشید......."
تردیدی نیست که تاریخ افغانستان از سپیده دم تاریخ تا دم حاضر با خون و سرشک مردم فرو دست واستبداد زده نوشته شده که اکثرا با جعل وتحریف حقایق همراه بوده است.
مؤلف گوشه های مختلف زندگی نادرشاه را به بررسی گرفته وبا انصاف و دقت فراوان آن رویدادهای مبهمی را بالا کشیده که تا دیرگاه درمحاق تفتین ولا پوشانی پنهان بوده اند. از شمار مباحثی که مورد توجه خاص نویسنده بوده یکی هم ماجرای دردناک زندگانی عبدالرحمن لودین می باشد، که در زمان شاه امان الله از مقربان مقام سلطنت بود ودر موارد زیادی طرف مشورت زمامداران قرار می گرفت.
در ردیف شخصیت های خوشنامی که قربانی تیغ کین نادر شاه شدند ومظلومانه به شهادت رسیدند عبدالرحمن خان لودین شجاعترین آنها بود. اوفرزانهء بی ترس وراستگویی بود که از بیان حقیقت دربرابر امان الله خان و نادر خان ابائی نداشت.او از تمرکز قوا بدست امیر وقت، همیشه نگران بود واغلب به شخص اول مملکت زنهار میداد که نباید اختیارات شخص دوم مملکت ـ صدراعظم ـ را درانحصار خود بگیرد.
وقتی که در مقام ریاست بلدیه کابل کار می کرد با تمام نیرو می کوشید دست عناصر آلوده را از آزارمردم بگیرد. لودین از استعداد شاعری ونویسندگی نیز برخوردار بود و شعر های شیوا و مقالات آموزنده ای از او به یادگار مانده است.
حسن دیگر کتاب استبدادشناسی نادرشاه این است که آقای نصیر مهرین با هزار زحمت شماری از آثارشاد روان لودین را بدست آورده ودرج کتابش نموده است.
کارکنان سایت انترنتی فردا امیدواراند که خوانندهء علاقمند این مسایل هرچه زودتر "استبدادشناسی نادرشاه" رااز انتشارات میوند کابل بدست بیاورند واز محتویاتش بهره مند گردند.
همچنین اثر نفیس دیگری از جناب نصیر مهرین به اداره سایت انترنتی فردا رسیده است که عنوانش "درحاشیه فرهنگ اعتراف" می باشد.
این اثر در حقیقت عبرتنامه ای می باشد وسخن از مسایل و کسانی میرود که همه بالفعل یا بالقوه در بریدن شاهرگ گردن بیکناهان دخیل بوده اند.
نویسنده در مقام مدافع حقوق تبار انسان از موضوعاتی سخن میراند که نسل حاضر با گوشت وپوست وعصب خود آنها را حس ولمس کرده اند.فرقی نمیکند که آنها کی بوده اند جرمن های ضد نازیسم که در کوره های آدمسوزی خاکستر شده اند یا روس هایی که به خاطر انتقاد از رژیم حاکم به سایبریا تبعید شده اند و همان جا جان سپرده اند.
دراین اثر از بزرگ مردانی چون " رومن رولان"، آندره ژید،گونترگراس نام برده شده است. وآن بزرگمردان تجارب و انتباهات شانرا از شیوهء رفتار رژیم های توتالیتر با انسانهای عادی و متعارف برشته کشیده اند.
به همین منوال از صاحبنظران داخلی چون آقایان عزیزآریانفر و رهنوردزریاب دراین اثر سپاسمندانه یاد شده است واز کارهای دو دانشور در گستره " فرهنگ اعتراف " قدردانی بعمل آمده است.
ما تالیف و تدوین آن دو اثر را به مولف محترم تبریک می گوییم و کامیابی های بزرگتری را برای ایشان آرزو میبریم.
