غلام حیدر پنجشیری بسال 1297 هجری خورشیدی، درشهر کابل چشم به جهان گشود وبه منظور اندوختن تعلیمات ابتدایی، شامل مکتب امانیه کابل گردید. تا صنف دوم در آن مکتب مشغول سبق خواندن بود. اما نظر به تحولات سیاسی که درکشور رونما گردید و زمینۀ تحصیل برایشان مساعد نبود، مکتب امانیه را ترک و شامل مکتب رخۀ پنجشیر گردید وتحصیلات ابتدایی خود را دراین مکتب تکمیل نموده و فن نویسنده گی و علوم متداول را نزد خبره گان محل فرا گرفت .
با تاسیس بانک ملی در شعبۀ تجارتی شامل و مدت تقریباً بیست سال درآن موسسه کار کرد . از آن به بعد درسمت های مختلف مسؤولیت های وظیفوی داشتند که از جمله ریاست ترانزیت ، معاون کارخانجات جنگلک، ریاست حجاری ونجاری ، ریاست انحصار شکر و ریاست عمومی انحصارات دولتی بود، که تا سال چارم ریاست جمهوری داود خان اجرای وظیفه نمودند .
غلام حیدر پنجشیری طرفدار تامین عدالت اجتماعی و دیموکراسی درجامعه بود . روی این اعتقاد که فعالیتهای سیاسی برای انکه مثمر ثمر واقع شود باستی در چوکات حزبی انجام گیرد، تا حکمروایان مستبد و صاحبان مصالح نتوانند صدای آزادی را خفه کنند، باتشکیل جمعیت های سیاسی به عضویت جمعیت وطن در آمدند. به امید ینکه یک حکومت قانون ویک نظام مشروطه در وطن حکمفرما گردد ، تا اخیر حیات خویش به مرام واهداف آن جمعیت پابند ووفادارماند .
دردوران ماموریت های مختلف خویش فراز ونشیب های زیادی را دیدند ولی هیچ وقت از خط فکری خویش که بدان عقیده مند بودند اغماض نکردند.
ارائه بیشتر فعالیت ها وخصوصیات شخصیت سیاسی ایشان وظیفه همرزمان شان است که درقید حیات می باشند .
دردهۀ سی که به اثر توطئه برادرزاده درمقابل کاکا ، حکومت نیمه بند سیاسی شاه محمود خان ازبین رفت وجای آنرا دو نور چشمی سردار اعلی هاشم خان ( سردار داؤود خان وسردار نعیم خان ) گرفت و دورۀ استبدادی دوباره روی کار شد، فعالیت های سیاسی ازطرف دولت ازبین رفت .
دولت وقت همیشه دست به توطئه میزد. مثلا ً درسال 1336 یک تعداد از اشخاصی که عضویت جمعیت وطن را داشتند؛ و اسنادی بغرض دستگیری شان موجود نبود، در کودتای نام نهاد عبدالملک خان عبدالرحیم زی گرفتار و زندانی شدند .
غلام حیدر پنجشیری نیز زندانی و مدت چارسال را بدون کدام محکمه در زندان مخوف کابل کوته قفلی سپری نمودند. تا بالاخره به اثر تحت فشارقرارگرفتن حکومت افغانستان ازطرف جامعۀ بین المللی زندانیان سیاسی که در زندان حکومت وقت موجود بودند رها گردیدند .
بارویکار آمدن حکومت دوکتور محمد یوسف خان ، غلام حیدر پنجشیری دوباره شامل کارشدند وتا قبل از کودتای هفت ثور در تصدی های مختلف دولتی و غیر دولتی شامل خدمت بودند .
غلام حیدر پنجشیری در زنده گی شخصی خود، انسان مهربان ، خوش برخورد وبا درد ودرک ، خود گذر وبا تأمل ، با وقار و بزرکمنش بود . ظاهرباهیبت اما در باطن بسیار مهربان وبا عطوفت بود ، و هیچگونه فشار قامت راست اورا خمیده نمیکرد و درمقابل زور هیچ وقت گردن خم نمی کرد .
غلام حیدر پنجشیری اولین کسی بود که به طیب خاطر تخلص خود را پنجشیری انتخاب کرد ، درحالی که بسیاری ازین گونه انتساب انکار می ورزیدند . ایشان از انتتساب به این خطه ومردم آن افتخار می کرد وآنرا مایۀ مباهات می دانست .
وقتی که قانون اساسی افغانستان سراز نو به اساس شرایط نوین درکشور نافذ گردید، او خودرا به نماینده گی از مردم پنجشیر دراین جریان تاریخی کاندید کرده و مردم شریف پنجشیر ایشانرا به نماینده گی خود در تدوین قانون اساس 1343 انتخاب کردند و ایشان نیز این مسولیت مهم را به وجه احسن انجام دادند . نظریات و پیشنهادات شان در لویه جرگه آن دوره موجود است .
روی کارآمدن رژیم مستبد خلق و پرچم که صفحۀ تاریک وننگین در تاریخ این چند دهۀ افغانستان بود، کودتا چیان تا توانستند، بستند و کشتند. در دوم سرطان سال 1358 خورشیدی مطابق سال 1979 میلادی، درجملۀ دیگر وطنداران شریف و بیگناه، غلام حیدر خان پنجشیری نیز درزندان مخوف این رژییم خائن سرتسلیم خم نکردند ومردانه وار جام شهادت را نوشیدند .
روح همه شهدا ومبارزین ملی شاد باد |