انتشار یافته در  بی بی سی. بخش زبان اردو

 درین برهه ی زمان که از سوی جهانیان برای افغانستان و  پاکستان،  برنامه ی کاری در پیوند به مبارزه با دهشت افگنی طرح و ترتیب میابد، پرسشی ایجاد میشود که، در زمینه برای جلب یاری و همنوایی پشتونها از کدام راه ها استفاده شود.

 پشتونها، روی همرفته بنابر فطرت شجاعانه و تاریخ رزمی شان معروف اند. واما، یکی دیگر از کارنامه های  آنان که به جهان کمتر آشکار و آشناست، همانا راه اندازی جنبش عدم خشونت میباشد. این عملکرد پیروزمند سیاسی سده ی بیستم از جانب « خدمتگاران خدایی » به راه افتاد که تحت رهبری خان عبدالغفار خان، در مناطق قبایلی و منطقه ی مرزی شمال غرب علیه استعمار بریتانیا کارکرد های چشمگیر داشت.  

داستان زندگانی این شخصیت سیاسی [خان عبدالغفار خان] که يكي از رهبران جنبش آزادی خواهی نیم قاره ی هند بود، مضمون فلم مستندی است که درین آواخر به نمایش رسید. گفتنی است که وی و  نحوه ی کار طرفداران روش عدم خشونت، برای جهانیان کمتر آشکار شده اند.

فلمساز فلم عقیده دارد که :

" راست است که این خطه هرروز مورد حملات دهشت افگنها قرار میگیرد، ولی این امکان هم موجود هست که با آفرینش همچو فلم های مستند، جنبش عدم تشدد در منطقه باز زنده گردد. به پنداشت من، با عملی کردن فلسفه ی پاچا خان، باردگر صلح و آرامش در منطقه ی مرزی احیاء تواند شد. زیرا غیر ازین راه، راه ای دیگر موجود نیست." 

این فلم مستند که از ساخته های میکلویین خانم کانادایی میباشد، بنابر بیانش در رابطه با پیکار صلح آمیز پاچا خان، 21 سال به مطالعه و کاوش پرداخته و فرآورد آن را درین فلم بازتاب داد.

فلم که یک ونیم ساعت وقت را در برگرفته، بار نخست در بخش سوم فیستوال فلم2009 شرق میانه در ابو ظبی به نمایش گذاشته شد و در آینده ی نزدیک به کشور های اروپایی هم به روی پرده سینما خواهد آمد.

 
از راست به چپ
داوید ارمان، آهنگ ساز، خانم میکلویین فلمساز و سنجی اگروال فلمبردار فلم.

 مسؤول فیستوال فلم شرق میانه گفت که، این فلم را ازین جهت برای فیستیوال انتخاب کرده که آفرینیش برجستهء هنری بوده و حوادث تاریخی منطقه یی را در برمیگیرد که به جهانیان کمتر آشنا است. این فلم مستند داستان سپاهی صلح را بیان میدارد که با تحمل همه سختی ها و دشواریها، سفر مشعل صلح را ادامه میدهد.

 شمار بیشتری از تماشاگران به این باور اند که این فلم در حساسترین مقطع زمان به نمایش آمد.

 به گمان آقای سراج بلال، یک بیننده ی افغان، در زمانی که تمام این خطه مورد خشونت و هجوم دهشت افگنی واقع گردیده، تشریح و ترویج فلسفه ی پاچاخان و معرفی کردار و پندار او نیاز مبرم میباشد؛ و درین گستره پیشکش همچو فلم ها سودمند تواند بود.

به پنداشت رهروان پاچا خان، درین تازگیها کتاب هایی در رابطه با فلسفه ی او به چاپ رسیده اند که در احیای مجدد روش وی نقش مهم داشته اند. همینگونه نمایش این فلم مستند در بازتاب رخ دیگری از زندگانی پشتونها نقش ارزنده دارد.

یک بیننده ی دیگر افغان به این باور است :

 این حرف نیک و با ارزش میباشد که دیگران به معرفی و توضیح کارنامه های رهبران سیاسی منطقه ی ما دلچسپی میگیرند. تعصبی که در زمان جنگ سرد علیه خان عبدالغفار خان وجود داشت حالا پایان یافته و جهان براین شخصیت سیاسی از زاویه دیگری نگاه میکنند که این فلم درین ارتباط گامی است ارزشمند.

افراسیاب ختک یکی از فعالین اجتماعی منطقهء مرزی عقیده دارد که:

عبدالغفار خان که وی را" فخر افغان " و " گاندهی سرحدی یا گاندهی منطقهء مرزی" هم لقب داده اند یک رهبر سیاسی و اجتماعی اصلاح طلب بود که هدفش نوآوری در  زندگانی پشتونها، همبستگی و به زیور تعلیم آراستن شدن آنها بود.

پشتونها که پتهان هم به ایشان گفته میشود درافغانستان از لحاظ زبان اکثریت اول و در پاکستان در جایگاه دوم حضور دارند. خان عبدالغفار خان در سال 1938 نهضتی را تشکیل داد که مرامش آزادی هندوستان از راه صلح آمیز بود البته این آرزومندی تامین وحدت و دوری از اعتصابات، جنگ و خشونت را نیز همراه داشت.

نهضت عدم تشدد تقریبأ سه صدهزار سرباز را با خود داشت که در واقع  نخستین نمونه سپاهان صلح در جهان بوده اند ولی در روند مبارزات آزادی خواهی هندوستان بدترین مصیبت ها و دشواریها را تحمل کردند.

وابستگی و همنوایی غفار خان با گاندهی بزرگ، و پیکار و همرزمی آنها علیه استعمارگران انگلیس، به گونه ی نیکو در فلم بازتاب یافتته که در جای های لازم، از سوانح دست نویس و از قول های غفار خان نمونه های بارز نیز تقدیم میگردد.

در بخشی ازین فلم این قول غفار خان بازتاب می یابد که گفته بود : " آن پشتونی که بیشترین وقتش را به این مسأله که چگونه برادرش را سر بِبٌرد، در محیط و ماحولیکه تشدد و خشونت و زورآوری حاکمیت داشته، پرورش یافته باشد آن را رهرو و پاسدار  نهضت عدم تشدد ساختن کاری ساده و آسان نیست."

در روند فلم صحبت های برخی از اعضای نهضت خدمتگاران خدایی و شماری از اعضای حزب کانگرس هندوستان هم جابجا شده و هویدا کننده ی این مسأله هستند که در فلسفه ی پاچا خان، تعصب و برتری مذهبی و نژادی جایگاهی نداشتند.

خانم تیری مکلویین، فلمساز فلم میگوید :" چیزیکه توجه مرا بیشتر به خود جلب نمود، عظمت انسانی شخصیت غفار خان بود که نصیب هرکس نتواند شد. بنااً کوشش کردم که آگاهی فراگیرتر در مورد وی حاصل نمایم و این چهره ی کمتر آشنا را به همگان گسترده تر معرفی بکنم."

از اعضای برجسته ی نهضت خدمتگاران خدایی پنج بانوی همرزم غفار خان  نیز درین فلم حرفهایی دارند که سن و سال شان اضافه از نودسال است و تا هنوز لباس ویژه ی آن زمان را با خود نگهداشته اند.

صحبت ها و ابراز نظر شخصیت های برجستهء سیاسی  مانند: اندرکمار گجرال (سابق سفیر هند در کابل، باری صدراعظم هند و وزیر خارجه هند هم بود )، م.گ. اکبر، نرملا دیش پاندی، خان عبدالولی خان، نسیم ولی خان، اسفند یار ولی، افراسیاب ختک،  پرویز مشرف حاکم نظامی سابقه ی پاکستان  و حامد کرزی رییس جمهور افغانستان ـ  در بخش های ازین فلم جابه جا شده اند.

((|))((|))((|))((|))((|))((|))