استاد محمد حسین آرمان هنرمند محبوب ودوست داشتنی

 اگردراین دنیای بیکران نظر بیاندازیم وبه خصوص در جغرافیای وطن خویش بنگریم، تعداد کثیری از مردمانی را می بینیم که هرکدام در راهی روان هستند و پیشه وکاری دارند. ذوق و علاقۀ به خصوص خویش را دارا میباشند. اما درجملۀ این همه انسانها، تعداد اندکی شاید هنرمند وهنر آفرین بوده ویاعلاقه مند به هنر موسیقی باشند.

محترم حسین آرمان از شمارهمین مردمان است که علاقه مند هنرموسیقی بوده ، هنرمند و هنر آفرین است. هنرمند با استعداد وبا ذوق وشخصیتی بسیارخوش مشرب وصمیمی. شاید بسیاری ازهنردوستان و هنرمندان افغانستان در هرکجایی که هستند و آشنایی با استاد ارمان دارند با من هم عقیده باشند که، استاد ارمان واقعا هنرمند نازنین درعرصۀ نوازندگی و آواز خوانی بوده است . شیفته گان آواز استاد ارمان میتوانند بهتر ارزش کار وی را تعیین کنند وبرآن قضاوت نمایند و بازهم این شنوندگان اند که هنر هنرمند را درک میکنند و هنرش را تایید می نمایند.

برای شناخت بیشتر استاد ارمان ناگزیریم به سالهای برگردیم که رادیو کابل وقت تازه به نشرات خویش آغاز نمود.

سال 1327خورشیدی را بوده که برای بار اول رادیو کابل به نشرات امتحانی خویش آغاز میکند وصدای چند تن ازهنرمندان مشهور افغانستان چون استاد قاسم افغان، استاد غلام حسین، استاد نتو، استاد رحیم گل و استاد نبی گل از طریق امواج رادیو کابل به کوش شهروندان کابل میرسید. گرچه تعداد قلیل مردم ازطریق کنسرت ها ومحافل خوشی آواز این هنرمندان عزیزالقدر را شنیده بودن، ولی با بکار افتادن دستکاه رادیو کابل، آن عده از باشندگان شهرکابل که به رادیو دسترسی داشتند، از نوای موسیقی هنرمندان حظ می بردند . شنیدن آهنگ های ناب برای جوانان خالی از دلچسپی نبوده که به مرورزمان جوانان بیشماری نیزعلاقمند موسیقی شدند.

 زمانیکه رادیو کابل رسماً به فعالیتهای نشراتی خویش پرداخت، جهت جلب علاقمندان موسیقی کورس های تحت نظرمرحوم استاد غلام حسین پدر مرحوم استاد محمد حسین سراهنگ سرتاج موسیقی افغانستان و هم استاد فرخ افندی در چارچوب رادیو کابل دایر گردید وشاگردان زیادی ازاین کورسها استفاده بردند که از آن جمله یکی هم هنرمند با استعداد و توانای کشور محمد حسین ارمان میباشد.

محمد حسین ارمان درسال 1014 خورشیدی در کابل متولد شده و برادر کوچک مرحوم محمد ابراهیم نسیم میباشد. که ازطفولیت به موسیقی علاقه داشته و اولین آلۀ موسیقی را که درخانه با علاقه مینواخت توله بود و گاه گاهی با دوستان و همسالانش جانب خواجه صفا رفته ودربین دوستان با آواز گیرایی که داشت، آهنگهای رانیز زمزمه می کرد. تا اینکه برادرش محمد ابراهیم نسیم ارمان را درجمله ارکستر کوچک شامل ساخت که تحت رهبری استاد فرخ افندی با همکاری مرحوم استاد سلیم سرمست،مرحوم استاد فقیر محمد ننگیالی ومرحوم استاد نوشاد تشکیل شده بود.آن آرکستر درصحنۀ بلدیه ( شهرداری وقت) در جوارمندوی کابل هنرنمایی میکردند. (1)

فعالیتهای هنری محمد حسین ارمان درست ازهمین نقطه آغاز یافته است .

ازسال 1330 شمسی ،همکاری ارمان با رادیو کابل وقت آغاز میشود. درآن زمان محترم استاد حفیظ الله خیال سمت مدیریت موسیقی رادیو کابل را داشت ویک تعداد از هنرمندان با استعداد را دورهم جمع نموده ارکستر هنرمندان شوقی یا آماتور را تشکیل داد وهمچنان محمد حسین ارمان ازکورس موسیقی که درچارچوب رادیو کابل وقت تحت نطر استاد سلیم سرمت واستاد فقیر محمد ننکیالی دایرشده بود نیز استفاده خوبی برد ( 2 )

استاد حسین ارمان بعداز فراغت ازلیسه مسلکی تجارت، مدتی در شرکت هوایی آریانا کارکرد و متعاقبا ًبه رادیو رفت. درسال 1345 بااستفاده ازیک بورس تحصیلی جهت آموختن گیتارعازم کشور یوگوسلاویا شد . زمانیکه برگشت نخست با رادیو افغانستان همکاری اش را شروع نموده بعدا به حیث مربی درلیسه موزیک ایفای وظیفه کرد.

حسین ارمان در ابتدا آهنگهای استاد ننگیالی، استاد سلیم سرمست و استاد حفیظ الله خیال و شهید نینواز را می خواند و بعدها خودش نیزآهنگ می ساخت . او تنها آوازخوان نیست بلکه به بسیاری از الات موسیقی تارباب علاقه فراوان ودسترسی داشته ولی گیتار را ازهمه بیشتر دوست دارد .

حسین ارمان ، درلیسه موزیک و هم به صورت شخصی شاگرادان بی شماری را تحت تربیه قرار داده است . ازهمین روست که شاگردان لیسه موزیک، همه با نوتیشن موسیقی آشنایی کامل دارند( 3 )

استاد ارمان انسان خوش طبع ومردم دوست است. آنچه بیش ازهمه ارمان را نزد مردم و دوستانش محبوبتر ساخته است بذله گویی های جالب و خوش صجبتی های سرشار از تبسم وصمیمت ودلنوازی وروحپروری او میباشد .

استاد محمد حسین ارمان درسال 1992 مجبور به ترک وطن شده و به سویس پناهنده شد. دوری اززادگاه وفاصله گرفتن از هنر برای ارمان خوش آیند نبود ونمی توانست خاطره هایی را که درساحه فعالیتهای هنری اش در افغانستان داشت به یکباره گی به دست فراموشی بدهد. زیرا استاد ارمان عقیده برآن داشت و دارد که اگر« از هنر مند هنرش را ازدستش بگیری بدان که خفکش کردی » این جمله را استاد ارمان طی مصاحبه تلویزیونی در تلویزیون « رنگین» که نگارنده منحیث گرداننده آن بوده و در شهر هامبورگ آلمان نشرات ساحه یی داشت اظهار داشت . همچنان استاد محمد حسین ارمان درهمین مصاحبه که به تاریخ اول می 1995 انتشار یافته درزمینه فعالیتهای هنری اش درعالم مهاجرت درکشور سویس چنین گفته بود:

درسویس هنرمندان زیادی افغانی وجود ندارد صرف اسد بدیع میباشد که مصروفیتهای خویش را دارد . شما میدانید که موسیقی به شکل تنهایی خیلی ها مشکل است ، زیرا همیشه به شکل گروپی بوده ولی درکشورسویس یک دفتری است بنام « موزیکولوژی » که آهنگ های فلکلوری و استرومنت هرکشوری راجمع آوری می نمایند، تصادفا ًمن هم با ایشان معرفی شدم و تصادفی د ریکی ازمغازه ها یک دانه رباب را یافتم ، رباب را سُر کردم ویک آهنگ فلکلو ری را برای شان نواختم که سخت مورد علاقه شان واقع گردیدو بنا از یک سال به اینطرف است که رباب کار می کنم وهمچنان در رادیوی سویس هم یک دو آهنگ فلکلوری افغانی را نواختیم وهمرای شان یکی دو کنسرتی هم اجرا کردیم چون آنها می خواستند صر ف آلات موسیقی افغانی باشد بنا من هم زیر بغلی ، دایره، دنبوره و تنبور را شامل گروپی کوچکی ساختیم و به فعالیتهای هنری در اروپا آغاز کردیم .

 زمانی که دل تنک می شوم و به گذشته های فکر می کنم، ازخانه برآمده و درنزدیکی خانۀ ما که درکنار دریاچه «لومان» واقع شده میروم . درین دریاچه چند دانه قویی مقبول است . بایاد آهنگ قبلی خود که بنام « مرگ قو » داشتم، آنها راتماشا کرده و آهنگهای جدیدم را زمزمه میکنم .

 باتشکیل گروپ افغانی که تحت نظر استاد محمد حسین ارمان در سویس تشکیل گردید ما شاهد کنسرتهای پرسرو صدایش درکشورهای اروپایی نیز میباشیم. و هم سی دی و ویدو های آن به دسترس علاقمندان موسیقی قرارگرفته است. آهنگ های راکه استاد ارمان کمپوز نموده خود آنرا سروده و یا هنرمندان دیگر آنرا اجرا کرده اند آهنگ های دست اول اند. ویا اینکه آهنگهای فلکلوریک افغانی را به شکل کورس اجرا نموده اند که مورد علاقمندان مهاجرین افغانی و خارجی های علاقمند موسیقی افغانی قرار گرفته است. از خدمات وفعالیتهای هنری استاد محمدحسین ارمان، درست 58 سال می گذرد. به حیث یک مامورسابقۀ رادیو افغانستان، که پیش از مهاجرت جبری از وطن، افتخارآشنایی های نزدیکی را با هنرمندان وطن داشتم وبه حیث دارندۀ خاطرات خوش هنگامیکه درهامبورگ بوده اند، درحالیکه خدمات این هنرمند عزیزووالای کشور خویش افغانستان را احترام بسیار قایل هستم ، ازبارگاۀ ایزد متعال ، جان جور، را با موفقیت های چشمگیر برای ایشان تمنا دارم .

رویکرد ها :

1 ـ فصلنامه رنگین شماره اول صفحۀ 7 چاپ آلمان

2ـ قانون طرب تالیف استاد محمد حسین سراهنگ شورای فرهنگی افغانستان استوکهولم حمل 1379

3ـ سرگدشت موسیقی معاصر افغانستان تالیف استاد عبد الوهاب مددی چاپ مشهد ایران 1357 خورشیدی