|
محمد حسین ارمان یکی از مشوقان موسیقی دانشگاهی است که در تاسیس شعبهء
موسیقی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه کابل سهم فعال داشته است.
حسین آرمان در سال 1314 در گذر شورباز کابل متولد شده و در آوان خردسالی به
نواختن توله و هارموینه نزد برادر بزرگش استاد محمد نسیم پرداخت و او
دریافت که می تواند موسیقی نواز خوبی در آینده شود.
چون تشویق های برادر بزرگش او را جرأت میداد بناأ به نزد استاد فرخ افندی و
آرزوی تلمذی کرد. او برعلاوه بر مسایل و موضوعات عمومی
موسیقی به آلهء ماندولین
آشنایی یافت و آنرا منظم می آموخت. ارمان بعد از تحصیل دورهء ابتداییه به
لیسه مسلکی تجارت شامل و در سال 1338 از آن مکتب فارغ گردیده و مدتی
کوتاه ی در شرکت هوایی آریانا کار و سپس به مرکز رادیو افغانستان وظیفه
یافت.
آرمان مدت ده سال از 1325 تا 1335 در مرکز تیاتر بلدیه هنرنمایی کرد.
هم آوازخوانی و هم تمثیل اجرا می نمود. آرمان در مطبوعات افغانستان منحیث
خوانندهء شوقی شهرت به سزا یافت و آنقدر محبوب گردید که او در کنسرت های
مکاتب و محافل دعوت میکردند تا با خواندانهای سحرانگیز، افسونگر و عاشقانه
مردم را به فرحت ببخشد. ارمان بعد از دریافت شهرت زیاد و هنرنمایی های بی
نظیر در سال 1344 در یک بورس تحصیلی به یوگوسلاوکیا سابق رفت و طرز نواختن
آلهء « گیتار» را در آن مملکت تحصیل و سندمافوق بکلوریا را به دست آورده
دوباره بکار خود در رادیو کابل ادامه داد. و نیز در لیسه موزیک به تدریس
گیتار پرداخت. مددی در کتاب « سرگذشت موسیقی افغانستان» می آورد:
«آرمان از سال 1355 تا کنون علاوه اجرای وظایفش در لیسه مسلکی موسیقی کابل
به عنوان نوازنده گیتار همکار دایمی آرکستر شماره (2) رادیو افغانستان بوده
و 25 آهنگ در آرشیف موسیقی تلویزیون موجود دارد. بیشتر آهنگهایش ساخته خود
او و از کمپوزهای استاد غلام حسین، سلیم سرمت، فقیر محمد ننگیالی، استاد
خیال و سلیم قندهاری میباشد.
استاد آرمان در ممالک مختلف بخاطر هنرنمایی سفرکرده و نام خوبی را در
هنرموسیقی افغانی دارد و نیز شاگردان زیاد چه در دانشگاه و چه در دبستان
موزیک تربیه و به جامعه تقدیم نموده است. مهمترین چیزی را که ارمان به وجه
احسن تدریس نموده، گیـــــتار است.»
یک خاطره شرین ارمانی:
استاد فقیر محمد ننگیالی، داکتر فرهان و من (شهــــرانی) شبی را در
گذرگاه کابل به خانهء ارمان به مهمانی سپری کردیم. داکتر فرهان به خانم
ارمان گفت که ارمان در کوچه و بازار چشم چرانی میکند. خانم حاضر جواب و
هوشیار ارمان چنین جواب داد: "هنرمند به مانند غنچهء گل است هرکس میخواهد
آن را بوی کند."
شب به ناوقتی میکشید که یکبار خالد ارمان و استاد آرمان دو آلهء موسیقی از
جمله گیتار را گرفتند و دست به هنرنمایی زدند. ارمان در شب، اول بر
زمین و بعد بر آسمان پرواز میکرد. آوازش طنین انداز و گیرا بود رسم
خراباتیان را چون مجلس لسان الغیب حافظ و مجالس عرس های حضرت ابوالمعانی
بیدل اجرا میکرد و از مجلسیان سر و دستار نمانده بود و با او به پرواز در
آمده بودیم.
آرمان آنقدر خواند و آنقدر نواخت که خدواند خودش میداند که درین بزم شب
هنگام به او چه قدرتی را عنایت فرموده بود. آن ارمانیکه چند لحظه قبل پیاله
های چای را با احترام به پیش مهمانان می آورد و در دانشگده شخص عادی جلوه
گربود، اینک ببینید که سالون خانه را از زیباخوانی برقص آورده و چنان مست
خواندن است که بطرف ما عالمیان هیچ نظری هم نمی انداخت. در ختم مجلس برایش
گفتم: "ضرب المثلی داریم روز ملنگ شب پلنگ!"
روزی که این راقم از طریق دانشگده ادبیات منحیث آمر شعبهء هنرهای زیبا
تعیین گردیدم خیالاتی را که در طول عمر در بارهء ارتقای هنر میکردم، خواستم
از وقت طلایی استفاده کرده و کوتاه ترین راه را دریابم که هنر شریفه و
ارجمند موسیقی را به هموطنان مهم و با ارزش جلوه دهم. زیرا این هنر
بلنددرجه و با هنریکه غذای روحش میگویند از نظر جامعهء پس مانده و کم
سوادمان بی ارزش تصور میشد، جایگاه خود را در بین مردم دریابد.
داکتر محمد نعیم فرهان یکی از هنرمندان مشهور کابل و قندهار که در مطبوعات
افغانستان شهرت بسزایی داشت و یگانه داکتر در مسلک شریف تیاتر و
تمثیل بود او را درکدر علمی دانشگده هنرهای زیبا مقرر کردم. به مجردیکه
دکتر فرهان پای در دانشگاه گذاشت چندین مجلس کاری با وی ترتیب دادم. او در
خصوص تاسیس شعبه موسیقی علاقه نشان داده وعده داد که دوستان هنرمند
از جلمه حسین آرمان را که میتواند نقشی فعال در تدریس مضامین شعبهء موسیقی
بازی کند، معرفی کرد.
برحست این وعده با استاد ارجمند حسین ارمان در دفتر کارم به شمول استاد
فرهان نشستی داشتیم و همه مسایل و مشکلات آینده شعبهء موسیقی را درین جلسه
حل و پلان را طرح کردیم و در همین جلسه هر دو فرهان و آرمان وعده دادند که
استاد فقیر محمد ننگیالی و استاد سلیم سرمست را به این وظیفه شریف دعوت می
نمایند.
روزی بعد جلسه سه نفری پنج نفری شد (ننگیالی، سرمست، فرهان، آرمان و
شهرانی) قاطعانه همه مسایل را بصورت اساسی تحلیل و تصویب کردیم و بعد از
پیشنهاد به ریاست دانشگاه که همراه با پیشنهاد شعبه موسیقی، تاسیس شعبه
تیاتر نیز بود هر دو مورد قبول پوهنتون کابل واقع شد.
اولین روزی که حسین ارمان منحیث استاد در دانشگاه قدم گذاشت و با من در
مسایل گفتگو کرد مرا بیاد کاکه های قدیم کابل انداخت. این انسان پاک طنیتو
رفیق راستین زمانیکه رنگ مرا پریده یافت و تشویش های مرا بخاطر این گام
بزرگ افتتاح شعبهء موسیقی احساس کرد، گفت: "اگر من باشم بزور خالق هیچ لغزش
پیدا نخواهی کرد."
هر روزیکه ارمان به دفتر می آمد طنزی میگفت و استانت های شعبه هنرهای زیبا
را به خنده می آورد و یا اینکه در باره همه هنرمندان موسیقی حکایات میکرد
یعنی اینک هیچ دقیقه ای نبودکه از وی همگان استفاده نکنند. بزودترین فرصت
دریافتم که آنچه وعده کرد عملی ساخت و ثابت کرد که به گونهء عیاران کاکه ها
و خراباتیان نه پروای پول را دارد و نه جـــــاه و جـــــــلال را.
|
