ميراث تاريخي دره سوات قربانی بنیادگرایی

منبع:

http://www.dw-world.de/dw/article/0,,4518941,00.html

سال گذشته سیاست مرموزی که در دولت پاکستان در برابر طالبان آن کشور در پیش گرفته شد، سوالات زیادی رابوجود آورده بود. دولت پاکستان مدت چندی به آنها موقع داد تا خوب رشد کنند. ولی بدبختانه از جور وجفا وعقب ماندگی اجتماعی وفرهنگی شان خبری منتشر نمیشد. این مردم زجر کشیدهء افغانستان عزیز ومردمی که درد و بلای بنیادگرایی را دیده بودند میدانستند که دست نابکار وسیاه طالبان چه روزی را بر سر مردم پاکستان خواهد آورد. چند وقتی نگذشت که خطر طالبان دولت پاکستان و کشورهای غربی را وارخطا نمود. بالاخره به این تصمیم رسیدند که دامنهء رشد بیشتر آنها را بگیرند. اما در آن مدتی که طالبان پاکستانی در سوات قدرت داشتند، نیمرخی ازضدیت با نیازهای انسانها وضدیت با فرهنگ را نشان دادند.
برخورد جاهلانهء آنها با آبدات تاریخی وتندیس های که در درهء سوات بود، مثالی از آن است.

ترجمه یی را که مطالعه مینمایید، از ویرانگری جاهلانهء آنها در سوات معلومات خوبی میدهد.

           اهالی کابل ناتهـ

مجسمهء گوتم بودا، در بامیان افغانستان،
که قدامت یکهزاروپنجصدساله داشت،
از سوی یاغــــــــیان طالب تباه گردید

در روند شورش منطقهء مالاکند، به بخش های گوناگون زندگانی مردم گزند چشمگیر رسیده و بنیادگراها میراث تاریخی منطقه را نیز در امان نگذاشته اند.

 

بنيادگراها در مخالفت با عملیات نظامی ارتش پاکستان که، در منطقهء تحت اداره طالبها به راه انداخته شد، درگسترهء منطقهء سوات، میرات تاریخی هزارسالهء آیین هنـــــدو و بودایی را تباه کردند.

این منطقه، مرکز فرهنگ و آبادات تاریخی بسیار کهن بوده و همواره پیروان آیین بودایی برای زیارت و ساحت آنجا می آمدند.

در بسیاری از قسمت های درهء سوات، معابد بودایی و تندیس های بودا موجود اند که قدامت بیشتر از هزارسال را داراند.

ازیک سونبود نگهبانی سالم آثار تاریخی ، نمایانگر غفلت کارکنان ادارهء آثار باستانی در حفظ آنها بوده و از سوی دیگر مورد خشم بنیادگراها واقع شده که درنتیجه  قربانی تنگنظری آنها گردیده اند.

در (مالم جبه) مرکز سیاحین سوات دو تندیس بودا که بیشتر از دوهزارسال گذشتهء تاریخی داشتند، زیان بیشتر دیده اند.

تندیسی که در منطقهء (جان آباد) وجود داشت و چهره اش از سوی ستیزگران مسخ شده بود، درواقع بزرگترین مجسمهء بودا بعد از تندیس او در افغانستان بود که از سوی طالبها در شهر بامیان ویران گردید.

فیاض ظفر، روزنامه نگار منطقهء (مینگوره) چنین نظر دارد که:

 " سوات مرکز مدنیت تاریخی بس کهن بوده، بویژه پیروان آیین بودا همواره به این منطقه مسافرت میکردند. در مالم جبه دو مجسمهء کهن تر از دوهزارساله موجود بودند که سخت به آنها زیان رسیده است. البته در هر حصهء سوات آثار بودایی به نظر می آیند. زمانی بخشی از مجسمه ها و آثار در موزیم سوات انتقال یافتند که آنها محفوظ میباشند."

مدنیت هزارها سالهء گندهارا، در درازنا و پهنای منطقهء سوات هنوز هم به چشم میرسد. تندیس های موجود در حصهء مالم جبه و در قصبهء نیوگرام سه تندیس های سده ی اول و دوم، و در حصهء شاه کوت و بتکده اثار بیشتر بودایی موجوداند.

به پنداشت اهل پژوهش تاریخ، منطقهء سوات، از سده ی دوم تا سده هشتم، مرکز عمده ی مدنیت بودایی بوده و هنوز هم نشانه هایی از آن روزگار به چشم میرسند.

باشنده گان این منطقه به این باور اند که در نابودی این آثار در مقایسه با بنیادگراها مسؤولیت بیشتر به اداره حفظ آثار باستانی محول میگردد. چه این اداره پیش از به قدرت رسیدن طالبها، در جهت نگهداشت و امنیت آثار باستانی هیچگونه اقدام عملی نکرده بود.

یکی از کارمندان موزیم سوات که نخواست نامش آشکار گردد گفت : " بیشترین آثار میوزیم سوات از هراس شورشیان، به موزیم تیکسلا انتقال داده شد. و حالا که وضع در سوات روبه بهبودی است، باشندگان منطقه تقاضا دارند که این آثار به موزیم شان واپس برگردانده شوند .باشندگان سوات این نظر را که در تباهی آثار باستانی منطقهء شان غفلت کارمندان اداره آثار و آبدات باستانی نقش بیشتر داشته است؛ و  بعد ازتندیس های بامیان افغانستان، مرکز بزرگ آیین بودایی بود، تایید میدارند."