|
شادروان عزیز غزنوی
باز هم پنجه های سخت و سنگین مرگ گلوی انسان هنرمندی را فشرد ، راه تنفس اش را بست و صدایش را خاموش ساخت.صدایی که بیش از چهل سال از آن آواز خوشی بر می خاست و در لابلای ساز بر دل علاقمندانش می نشست ؛ خوشی و سرور ایجاد می کرد .
بلی، این صدای صاف ورسای عزیزغزنوی هنرمند شناخته شدۀ کشور ما افغانستان بود، که با تأسف به روز هفتم جدی ۱۳۹۱ خورشیدی مطابق ۲۸ دسامبر ۲۰۱۲ میلادی در گلویش خفه شد وجان به جان آفرین بخشید .
عزیز غزنوی درسال ۱۳۲۶ هجری خورشیدی، دریکی از خانواده های روشن فکر ولایت غزنی دیده به جهان گشود و تعلیمات ابتدایی را دریکی از مکاتب ولایت غزنی به پایان رسانید. چون پدرش به کابل تبدیل گردید با خانواده اش در سرای غزنی کابل اقامت گزید و شامل لیسه عالی حبیبه گردید .اما، از ابتدای جوانی به موسیقی علاقه داشت و بعضی اوقات آهنگ را با خود و یا دربین دوستان وهمسالانش زمزمه می کرد .
خوب به یاد دارم که نخستین بار،عزیز غزنوی درسال ۱۳۴۷ خورشیدی؛ نزد سید مظفر شاه آغا که در آن زمان به حیث معاون مدیریت آرشیف موسیقی رادیو افغانستان کار می کرد به رادیو آمد. اینکه چه کسی اورا به آغا صاحب معرفی کرده بود نمی دانم . آغا صاحب موضوع علاقه عزیزغزنوی را به آواز خوانی برای نگارنده و محترم شاه محمد سلطانی مدیر نطاقان آنزمان درمیان گذاشت . باید بگویم که درآن وقت ثبت آهنگ در رادیو افغانستان کار آسانی نبود. باید یک هنر مند از چند امتحان و موافقت می گذشت تا آوازش در استدیوهای رادیو افغانستان ثبت می گردید . ما همه یکجا شده عزیز غزنوی را باخود به استدیوی
۴۸ برده نزد مرحوم استاد محمد عمر رباب نواز رهبر ارکستر برده و معرفی کردیم . استاد محمد عمر با لبخند همیشه گی اش گفت، خوب است . روی خود را به عزیز غزنوی کرده گفت: این گز واین میدان ببینم که چقدر
استعداد آواز خوانی داری ؟
خودش رباب اش رابرداشت واعضای ارکستر هر کدام الات موسیقی شانرا گرفتند عزیزغزنوی در لابلای موسیقی آهنگی را که تهیه دیده بود خواند . استاد محمد عمر گفت، آواز خیلی مقبول ؛صاف و رسا داری ولی آهنگت باید دست کاری شود و نغمه که خودت آن را در نظر گرفت ای، با آهنگ مطابقت ندارد. خود استاد محمد عمر با نوازنده گان دیگر موزیک آهنگ را تهیه کردند و عزیز غزنوی توانست به همان روز اولین آهنگش را ثبت استدیوی رادیو افغانستان نماید و مطلع آهنگش هم این بود :
رجا مندم پس از مرگم سرخاکم بیایی به پا س آشنایی
که اگر اشتباه نکنم، این آهنگ به راگ بیهرو ترتیب شده بود این که شعرآهنگ از کی بود فراموشم شده است.
زمانی که این آهنگ برای بار اول ازطریق برنامه آهنگ های نو از امواج رادیو افغانستان پخش گردید اولین شخصی که به رادیو تلفون کرد مرحوم استاد هماهنگ بود و پرسید که این هنرمند کی است و شاگرد کی می باشد زیرا صدای عزیز غزنوی وزنگه های که عزیز غزنوی در این آهنگ از حنجره اش کشیده بود با آواز رسا و مقبول استاد هماهنگ شباهت های داشت .
بارد یگر عزیز غزنوی ازطریق مدیریت عمومی موسیقی رادیو افغانستان با گروه هنری لوگری چندین آهنگ دیگر در استدیوی رادیو افغانستان ثبت کرد
عزیز غزنوی بعد از فراغت از لیسه عالی حبیبه منحیث مامور رسمی در مدیریت عمومی موسیقی رادیو افغانستان تقرر حاصل کرد وبحیث متصدی برنامه های سرود روستا ؛ محلی سندری و برنامه فرمایشی ایفای وظیفه می کرد .در رادیو افغانستان با هنرمند و کمپوزیتور مشهور کشور محترم شمس الدین مسرور آشنایی پیدا کرد که درنتیجه، بعضی از آهنگ های شمس الدین مسرور را نیز خوانده است و هم بعضی آهنک هایش از ساخته های محترم نغمه سرا ۱ نیز می باشد .
عزیز غزنوی برعلاوۀ اینکه در رادیو افغانستان فعالیت هنری داشت، زمانی هم در مرستون تیاتر یا تیاتر بلدیه واقع مندوی کابل نیز در لابلای نمایشنامه های تیاتر هنر نمایی می کرد .
عزیز غزنوی درشهر کابل درماه مبارک رمضان وهم درایام جشن استقلال در کمپ های وزارت خانه ها درمنطقه جشن با شمس الدین مسرور برنامه های هنری داشتند . در کنسرت های رسمی و کنسرت های خارج از کشور نیز خوب می درخشید .
مرحوم عزیز غزنوی انسان مهربان ؛ فقیر مشرب ، خوش برخورد؛ مردم دوست ؛ و با پاس بود وهیچ وقت روی مادیات حساب نمی کرد همیشه پابند دوستی و رفاقت بود .
شایسته است که ازجوانمردی عزیزغزنوی مثالی بیاورم:
در شب بیست وهفتم ماه مبارک رمضان سال ۱۳۵۳ عروسی محترم محمد عمر اکبر زاد مدیر عمومی پروگرامهای رادیو افغانستان در هوتل کابل بود و قرار بود در آن بعضی از هنرمندان به شمول مرحوم ظاهر هویدا سهم بگیرند نوازنده گان همه حاضر بودند ولی محترم ظاهر هویدا نظر به معاذیری که برایش پیش آمد نتوانست درمحفل حاضر شود محترم شمس الدین مسرور و عزیز غزنوی در هوتل بامیان پهلوی سینمای آریانا برنامه اجرا می کردند اینجانب ومحترم فیض محمد صافی ۲ به هوتل بامیان رفتیم و موضوع را با عزیز غزنوی و شمس الدین مسرور درمیان گذاشتیم . هردو هنرمند حاضر شدند که هم درهوتل بامیان وهم در محفل عروسی عمرجان هنر نمایی نمایند زمانی که عزیز غزنوی یک ساعت برنامه اش را هوتل بامیان به پایان می برد به محفل عروسی آمده و در محفل شور می آفرید وبعدا شمس الدین مسرور می آمد تا زمانی که من و صافی
صاحب خانه مرحوم استاد زلاند رفتیم و زلاند در اخیر شب اهنگ های آهسته برو ومراسم دیگر را اجرا کرد اصلا این هنرمندان واقعی ومردمی موضوع مادیات را باما درمیان نگذاشتند.
زمانی که افغانستان دچار جنگ داخلی و قدرت طلبی های تنظیم ها گردید و بعدا هم رژیم فرهنگ ستیز طالبی روی کار آمد عزیزغزنوی و دیگر هنرمندان افغانستان نتوانستند به فعالیت های هنر شان بپردازند . محترم استاد محمد یوسف کهزدا شاعر ونقاش شناخته شده کشور دردوبیتی های که تحت عنوان مروارید های سیاه انتشار داده اند درباب عزیز غزنوی و دیگر هنرمندان ما چه خوب می گوید :
عزیز غزنوی دیگر خموش است هماهنگ و زمــــان خانه بدوش است
نپرسیدی تـــــــو از طاهر شبابت که از هجران تو خونش به جوش است
عزیز عزنوی مدتی به حیث مدیر عمومی موسیقی رادیو افغانستان ؛ مدیر عمومی موسیقی رادیو وتلویزیون افغانستان وهم زمانی هم به حیث رئیس تولید موسیقی ایفای وظیفه می کرد واخیر الامر به حیث مدیر تطبیق موسیقی رادیو افغانستان مقرر شده بود .
درسفر اخیری که درماه اکتوبر سال گذشته به کابل عزیز داشتم ، در رادیو تلویزیون افغانستان عزیز غزنوی را هم دیدم آن عزیز غزنوی سابق نبود خیلی ها پژمرده به نظر می رسید از یک سو مریضی که عاید حالش بود آزارش می داد واز جانب دیگر از اینکه وزارت اطلاعات و فرهنگ ورادیو تلویزیون ملی افغانستان وی را از هنرمندان وموسیقی به دور انداخته و مامور دفتر ساخته بودند رنج می برد با دل پر درد با آه وافسوس و ریختن اشک از شرایط ناگوار که برایش ساخته بودند یاد کرد.
وبالاخره عزیز غزنوی به روز ۵ جدی ۱۳۹۱ خورشیدی در داخل محوطه رادیوتلویزیون افغانستان دچار حمله قلبی گردید دو بار به زمین خورد و زمین گیر شد ولی مسؤولین رادیو تلویزیون وی را به بیمارستان انتقال ندادند، بلکه برای خانواده اش تیلفون کردند که عزیز غزنوی را به شفاخانه ببرند زیرا اکثر شفاخانه های کابل شخصی می باشد شاید رادیو تلویزیون ملی نخواست مصرف تداوی عزیز غزنوی را متقبل شوند ۳
خانواده عزیز غزنوی وی را به بیمارستان انتقال دادند وبعداز یک شبانه روز داعی اجل را لبیک گفت وبه دیار ابدیت پیوست .
درمراسم جنازه اش در پل سوخته کابل مشاور ارشد وزارت اطلاعات و فرهنگ جلال نورانی وی را بلبل غزنه لقب داد. لقبی که بعد از مرگ برایش داده شد، ولی خشنودش نکرد .
عزیز غزنوی مــُرد، ولی هنرش همچنان می درخشد ونامش تا ابد باقی خواهد ماند. خداوند بیامرزدش و روانش شاد باشد. ما دسته گلی از دیار غربت بر مزارش گذاشته ، یادش را گرامی میداریم وبرای همه هنرمندان و علاقمندان آواز عزیز غزنوی تسلیت می گوییم .
منابع
۱ ـ محمد شریف رسولی نغمه سرا عضو مدیریت آرشیف موسیقی فعلا در پاکستان
۲ ــ فیض احمد صافی سابق مدیر عمومی اداری رادیو تلویزیون افغانستان فعلا باشنده امریکا
۳ ــ برنامه کنج شایگان صدای امریکا .
|
