طی سال‌های اخیر، شاهد کوچ‌های شهروندان از قریه‌ها به شهرها و مراکز ولایات بوده‌ایم. در این مدت، میلیون‌ها شهروند خانه و زندگی‌شان را ترک گفته و به منظور اسکان و استفاده از امکانات شهری به‌طور بی‌رویه‌ای وارد شهرها شده‌اند. کابل، مزارشریف، هرات، جلال‌آباد، قندهار و سایر شهرها شاهد افزایش بیش از حد جمعیت می‌باشند. عوامل زیادی در کوچ‌های مردم از قریه‌ها به مراکز ولایات وجود دارد. یکی از عوامل اساسی، فقدان امنیت در قریه‌ها و حتا ولسوالی‌ها است. مردم انتظار داشتند که با حضور نیروهای بین‌المللی و سربازان افغان، وضعیت  امنیتی بهبود می‌یابد. اما موفقیت حکومت در این عرصه، بسیار اندک بوده است. هم‌اکنون رفت‌و‌آمد شهروندان از قریه‌ها به مراکز ولسوالی‌ها و یا ولایات با مشکلات و چالش‌های فراوانی همراه می‌باشد. در مناطقی که حکومت تسلط دارد، مردم از رفتار پولیس محلی و ملیشه‌ها نیز شکایت دارند. بدین‌ترتیب، مردم با این باور که مراکز ولایات از امنیت بهتری برخورداراند، به شهرهای کلان سرازیر شده‌اند. عامل دوم، نبود دسترسی مردم به امکانات مناسب صحی و معارف است. هرچند سال‌های اخیر نسبت به دهه‌های گذشته قابل مقایسه نمی‌باشد؛ اما هنوز هم وضعیت صحی و معارف برای مردم قناعت‌بخش نیست. مردم برای دسترسی به خدمات بهتر صحی و استفاده‌ای مناسب از امکانات معارف و آموزش، شهرها را انتخاب می‌کنند. هم‌اکنون بسیاری از نوجوانان از دورترین نقاط کشور برای کورس‌های زمستانی و آ‌مادگی‌های کانکور به کابل می‌آیند. بدون شک، اگر این امکانات در مناطق آنان قابل دسترسی باشد،‌ از آمدن آنان جلوگیری خواهد شد.

حکومت افغانستان در ده‌سال گذشته در راستای فراهم کردن خدمات‌ بهتر و  اولیه‌ای چون راه، برق، فرصت‌های شغلی و ... گام‌های اساسی و بنیادی برنداشته است. مردم اکنون احساس می‌کنند که اگر سال‌ها در این قریه‌ها زیست کنند، از کم‌ترین خدمات رفاهی برخوردار نخواهند شد. برهمین اساس، مردم به‌خاطر آسایش و رفاه بیشتر وارد شهرها می‌شوند. هجوم بی‌رویه شهروندان از قریه‌ها به مراکز ولایات، چند پیامد را به دنبال دارد؛ نخست این‌که شهرها برای جمعیت معینی پلان شده و از ظرفیت‌های مشخصی برخوردار است. هم‌اکنون سرازیرشدن لشکری از شهروندان به شهر کابل، این شهر را برای همه غیرقابل استفاده ساخته است. هم‌اکنون حکومت توان فراهم‌کردن خدمات‌ برای این جمعیت عظیم را ندارد و گرانی زمین، مسکن و آلودگی‌ محیط‌زیست نیز پیوند مستقیم با افزایش بی‌رویه جمعیت دارد. بدون شک، اگر  حکومت در جلوگیری از کوچ‌های بی‌رویه موفق نشود، همه‌ی قریه‌ها تخلیه شده و شهرها نیز برای زیستن قابل استفاده نخواهد بود. این نوع جابه‌جایی‌ها سبب می‌شود که افغانستان در عرصه‌ی زراعتی و محصولات دامداری با مشکلات زیادی روبه‌رو شود.

افغانستان یک کشور زراعتی و دامدار است و با جابه‌جایی‌های گسترده، این محصولات مهم عملا از بین می‌رود.

اگر حکومت در راستای مهیا کردن خدمات‌ بهتر به روستاها موفق شود و امکانات لازم و کمک‌های مناسب را در اختیار روستاییان قرار دهد، آنان کم‌تر علاقه به جابه‌جایی می‌گیرند و محصولات زراعتی و دامداری نیز رونق می‌یابد و افغانستان را از  وابستگی به خارج ـ حداقل در این بخش ـ بی‌نیاز می‌سازد. امید است که دولت‌مردان این مساله را جدی بگیرند و در برنامه‌های همبستگی ملی نیز به این موضوع توجه کنند.