خالد صدیق چرخی
                                   برگی چند از نهفته های تاریخ در افغانستان

" برگی چند . . ." دومین اثر جناب خالد صدیق چرخی است که در آیندۀ نزدیک انتشار میابد. این اثر در دو جلد وبیش از 1200 صفحه است که بسا نا گفته ها را در آن می توان یافت.

فشردۀ زندگی چند تن ازستمدیدگان که در پایان آمده است،از قلم جناب ایشان است.


محمد غوث خان رشاد
 

    قرار معلوماتی که فرزند ارجمند ایشان، فاروق جان رشاد بدسترس من گذاشته است، جناب محمد غوث خان رشاد در سال ١٩٠٢ میلادی در شهر باستانی هرات متولد گردیده، پدرش شهادت خان نام داشته و از قوم سلیمان خیل ولایت لوگر بود.

    محمد غوث خان تحصیلات خویش را نخست در مکتب جدید التأسیس حبیبیه و مکتب حربیه به اکمال رسانیده و در سال ١٩٢٣ به حیث مدیر مکتب حربی در شهر جلال آباد شامل خدمت گردید.

    در سال ١٩٢۴ به جنگ علیه شورش ملا عبدالله مشهور به ملای لنگ اشتراک نموده و بعد از ختم جنگ و شکست ملای لنگ به حیث یاور محمد ولی خان بدخشی، وزیر حربیۀ آن وقت مقرر گردید.

    موصوف در سال ١٩٢٦ با یک تعداد از صاحب منصبان دیگر که جهت تحصیلات عالی به خارج اعزام گردیدند، عازم کشور اتحاد شوروی شده و در سال ١٩٢٩ به قیادت نائب سالار غلام نبی خان چرخی، جهت امداد به اعلیحضرت امان الله خان در جنگ علیه قوای سقوی اشتراک نمود.

    در عصر سلطنت محمد نادر خان به سال ١٩٣١ به وطن عودت نمود، نخست به حیث مدیر تعلیم گاه توپچی و بعداً مدیر تدقیق و معاینۀ وزارت حربیه و پس از آن به ریاست ارکان قوماندانی اردوی جنوبی و در اخیر مدیر عمومی اسلحۀ وزارت دفاع ملی اجرای وظیفه مینمود.

محمد ناصر خان رشاد، برادر غند مشر محمد غوث خان رشاد 

 
    موصوف در تمام دورۀ وظایف متذکره به رتبۀ غند مشری باقی ماند. تا اینکه در وقت محمد هاشم خان صدراعظم، یک دورۀ اختناق در مملکت مستولی گشت و ایشان بدون امر محکمه و یا اثبات جرم در زمرۀ دیگر وطن پرستان عصر امانیه با برادرانش محمد ناصر خان رشاد که در آن زمان مأمور وزارت خارجه بود و برادر بزرگ شان محمد یوسف خان در محبس دهمزنگ زندانی و کوته قفلی گردید. غند مشر محمد غوث خان رشاد و برادرانش بعد از ختم جنگ جهانی دوم و در اثر فیصله و امنستی (عفو) ملل متحد در جملۀ دیگر محبوسین سیاسی از حبس رها و به شهر نهر السراج ولایت فراه، با خانواده و اطفال صغیر و کبیر شان تبعید گردیدند.
 
           
محمد ناصر خان رشاد برادر محمد غوث خان رشاد در سن کهولت
 

    غند مشر محمد غوث خان رشاد بعد از رها شدن از زندان به کار های شخصی و تجارت اشتغال داشت و در وقت روی کار آمدن رژیم خلق و پرچم، مملکت را ترک و به ایالات متحدۀ امریکا پناهندگی گزیده و در سال ١٩٩٦ در شهر نیویارک چشم از جهان پوشید.

محمد یوسف رشاد