هشت صبح
چهارشنبه 21 ثور 1390 ساعت 08:27 شهرنوش

«ما باشندگان دیرینه این سرزمین» نام کتاب ارزشمندی است که در مورد پس‌زمینه‌ی زندگی هندوباوران افغانستان و معرفی شخصیت‌های برازنده این اقلیت مذهبی که توسط آقای ایشرداس‌ تالیف گردیده است. در بخش نخستین کتاب، ایشرداس گذشته هندوها و سک‌های افغانستان را بررسی کرده، سپس گذری کوتاه بر نیایشگاه‌ها ومکان‌های مقدس هند‌وها و سیک‌ها داشته است و در بخش دوم شخصیت‌های معروف و نخبگان هندو باور و سیک‌های افغانستان را معرفی کرده است.

این کتاب از چند جهت ارزشمند است؛ نخست این‌که به پیشینه تاریخی اهل هنود و سیک‌های افغانستان که همواره در پرده‌ای از ابهام باقی مانده است، می‌پردازد. دو دیگر پیشینه و چگونگی ساخت و ساز نیایشگاه‌های آنان را که بیشتر از اثر جنگ‌ها و بحران‌های چند دهه پسین تخریب گردیده‌اند، بررسی می‌کند و از پیر و پیرو درگاه‌های این نیایشگاه‌ها سخن می‌گوید. و سه دیگر این‌که شماری از شهروندان متخصص و درس‌خوانده هندوباور را که نقش‌های مهمی در زندگی اجتماعی و اقتصادی افغانستان داشته‌اند، معرفی می‌کند. از سوی دیگر این کتاب، از ستم‌ها و نابه‌کاری‌هایی که سده‌ها از سوی قدرت‌مداران و سیاست‌مداران افغانستان بر این اقلیت مذهبی روا داشته شده است، سخن می‌راند.

ایشر داس در مقدمه کتاب در مورد پیشینه هندوباوران و سیک‌های افغانستان چنین نبشته است:
«هندوان و سیک‌های افغان منحیث عضو خانواده شریف افغان‌ها و از کهن‌ترین باشند‌گان این سرزمین می‌باشند که آیین نیاکان‌شان را در قلب و شعور خویش محفوظ داشته‌اند و منحیث اقلیت مذهبی در کنار سایر ملیت‌های افغانستان زندگی می‌کردند. اسلاف ما گاهی بنابر شرایط سیاسی یا مذهبی مجبور شده‌اند تا زادگاه‌شان را ترک گفته به هندوستان مهاجرت نمایند و آوانی که وضع شکل عادی را به خود می‌گرفت، واپس به کشور‌شان عودت می‌کردند. متاسفانه در بسیاری از اسناد تاریخی از مهاجرت اجداد ما به هندوستان ذکری نیست، اما با بی‌انصافی کامل به آمدن ما که در حقیقت امر «برگشت» یا «عودت به وطن» باید گفته شود زیادتر کلمه «مهاجرت» به کار رفته و خواسته شده که چنان جلوه دهند که گویا ما مهاجر هندی هستیم.» ص 4
نویسنده در معرفی نیایشگاه‌ها، از معابد و درمسال‌های هندو‌ها و سیک‌های افغانستان در کابل، قندهار، ننگرهار، غزنی، بامیان و کابل نام می‌برد. به گونه مثال معبد آسمایی، درگاه پیر رتن ناتهـدر شوربازار، و مندر اکاره و درمسال خالصه در شوربازار، مندر تهاکر دواره در پایان چوک، مندر جوتی سروپ گذر در دروازه لاهوری، مندر شنکر دره ولسوالی شکردره، درمسال‌های کهوته صاحب شوربازار، درمسال تهان شوربازار، درمسالسیتی دواره در شوربازار، درمسال کارته پروان، درمسال گورو هری رای صاحب، درمسال بابه سری چند و درمسال‌های منسه سنگه را در شهر کابل با ذکر تمام مشخصات آن تشریح کرده است.
این کتاب در182 صفحه در مارچ سال 2003 در شهر استکهلم سویدن از سوی شورای فرهنگی افغانستان به نشر رسیده است.
قابل یادکرد است که آقای ایشور داس نویسنده و مولف این کتاب، شخصیت فرهنگی و گرداننده سایت وزین کابل‌ناتهـ سال‌هاست در جرمنی زندگی می‌کند و از همان جا نیز با عشق و پشتکار به پخش دانش، ادبیات و فرهنگ افغانستان می‌پردازد.
فراوان آرزو می‌کنم که نهادهای فرهنگی کشور به بازچاپ این کتاب در داخل افغانستان مبادرت ورزند.

لینک اصلی این نبشته:

 http://www.8am.af/index.php?option=com_content&view=article&id=19233:1390-02-21-04-07-10&catid=91:1387-08-24-17-05-37&Itemid=538