شهر باميان(پژواک ١٦حوت ٨٩): در آستانۀ سالگرد تخريب مجسمه هاى بودا، مسوولين و مردم ولايت باميان ،خواهان بازسازى اين دو مجسمه گرديدند.
مجسمه هاى بوداکه قدامت ١٦٠٠ ساله داشته و يکى از شاهکار هاى زمانبوديزم شمرده ميشد؛ در زمان حکومت طالبان(١١مارچ ٢٠٠١ ميلادى )،تحتاين نام که موجوديت بُت به معناى شرک است، در پی دو شبانه روز حملۀ متواترو آتشباری سنگين، منهدم گرديدند.
مجسمۀبزرگ صلصال با ارتفاع ٥٥ متر و مجسمۀ کوچک بنام شمامه باارتفاع ٣٣ متر در دل کوه تراشيده شدهو در مسير جاده قديمی ابريشم درتقريباً سه کيلومترى شمال شهر باميان موقعيت دارد.
درمحفلى که امروز(١٦ حوت) با شرکت مسوولان ولایت، شبکه جامعه مدنی، دفتر یوناما ، رياست اطلاعات وفرهنگ،ايکوتوریزم وکميسیون مستقل حقوق بشر در مقابل مجسمه هاى مخروبه برگزار شد؛ تخريب مجسمه ها به شدت تقبيح گرديد.
محمد ابراهیم اکبری رئيس اطلاعات وفرهنگ بامیان در سخنرانی خود گفت طالبان مجسمه هاى بودا را نظر به حقارت فرهنگی وعدم آگاهی از اسلام به دستورسازمان استخباراتی پاکستان تخریب کردند.
محمد صادق على يار یکی از علماى بامیان تخریب اين دو مجسمه را از دیدگاه اسلام ناروا دانسته، گفت:(( منابع تاریخی که عواید برای مسلمان داشته باشد؛ تخریب آن درست نمی باشد. ))
وی افزود وجود پیکره های بودا در افغانستان، برای مردم فقط ارزش تاریخی داشت وکسی آنرا عبادت نمی کرد با این دلیلی که آثار وآبده تاریخی کشور توسط طالبان نابود گردید کار ناروا به حق فرهنگ ومدنیت افغانستان بوده است .
محمد اسماعیل زکی رئيس شبکه جامعه مدنی در بامیان به آژانس خبرى پژواک گفت: (( ما فرهنگیان بامیان از جامعه جهانی وشورای امنیت ملل متحد میخواهیم تا عاملین تخریب مجسمه ها را به عنوان مجرمین فرهنگی محاکمه نمایند. ))
شرکت کننده ها، این عمل طالبان را نابخشودنی خوانده و خواستار بازسازى مجسمه هاى بودا گرديدند.
اين درحالى است که از زمان تخریب مجسمه های بودا تا هنوز، کار محکم کاری روی آن توسط تیم باستان شناسان موسسه ايکوموس آلمان صورت گرفته که هزینه آن به سه ميلیون دالر ميرسد.
اين پول در بخش مواد مخصوص و سيخى که از آلمان وارد شده بود، براى تحکيم کارى تپه هاى اطراف مجسمه ها که از اثر انهدام بوجود آمده بود، به حيث مقدمۀ براى بازسازى مجسمه ها به مصرف رسيده است.
همچنین ساحه تخریب شده بودا در سال ٢٠٠٧ ميلادى درلست میراثهای فرهنگی ملل متحد( يونسکو) قرار گرفت و محمد کريم خليلى معاون دوم ریاست جمهوری در سفر دوسال قبل خود به باميان، گفت که جاپان آمادگی یکصد ميلیون دالر را برای باز سازی پیکره های مجسمه هاى تخریب شده بودا گرفته است.
از سوى ديگر، باستانشناسان در آلمان به اين باور اند که امکان بازسازى مجسمۀ کوچک بودا وجود دارد.
در خبرنامۀ که هفتۀ گذشته،از طرف پوهنتون مونشن آلمان به نقل از پروفيسر ايروين ايمرلينگErwin Emmerlingرئس تيم باستانشناسان آنکشور نشر شد، صد ها پارچۀ مجسمۀ کوچک بودا يکجا شده ميتواند تا شکل قبلى خود را دريابد.
اما اين باستانشناس در مورد بازسازى مجسمۀ بزرگ بودا با درنظر داشت ١٢ متر پهنايى آن متردد است.
به گفتۀ منبع، مصارف بازسازى اين دو مجسمه از سوى جاپان پرداخته خواهد شد و توقع ميرود که کنفرانسى هم در مورد سرنوشت اين دو مجسمه در هفتۀ آينده در پاريس پايتخت فرانسه برگزار گردد.
رئس اطلاعات و فرهنگ بامیان ميگويد که بازسازى اين دو مجسمه در اختیار یونسکو می باشد وآنان تصمیم خواهند گرفت که آیا دوباره مجسمه ها را باز سازی نمایند ویا خیر !
وى مى افزايد، در صورتى که هفتاد درصد خاک مجسمه هاى تخريب شدۀ بودا پيدا شود قطعات افتيدۀ آن توسط کمپيوتر شناسايى و بازسازى ميگردد.درغير آن ،مجسمه ها از نظر باستان شناسان و سازمان يونسکو قابل باز سازى نبوده و بايد به حالت خود باقى بماند.
نامبرده دو سال قبل گفته بود که امکان دارد بازسازى مجسمهها ده سال را در بر بگيرد.
قابل ذکر است که امسال از مناطق تاريخى باميان١٨ ميليون افغانى عايد بدست آمده بود که ٣٦٠ هزار افغانى آن شامل بازديد از مجسمه هاى مخروبه را تشکيل ميداد.
اين عوايد نسبت به سال گذشته، دو برابر بوده و تعداد توریستان داخلی که امسال ازمجسمه های مخروبۀ بودا دیدن نمودند ٢٥٠٠ تن بود، در حالیکه سال قبل به ١٨٠٠ تن می رسید.
چهار سال پيشکنفرانسى با شرکت يونسکو ، فرانسه ووزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستاندر برلين آلمان به هدف بازسازى مجسمه هاىمخروبۀ بودا داير شد.
در ابتداء پلان طورى بود که پيکره هاى بودا با پرتاب شعاع لايزر دوباره مجسم شوند؛ اما شاملين کنفرانس به اين نتيجه رسيدند که شعاع لايزرعوارض جانبى در پى خواهد داشتو کشتزار هاى که در مسير شعاع لايزر قرارميگيرند؛ از بين خواهند رفت. کوهى که دو بودا در آنجا قرار دارند فرسودهشده و به پرنده گان و حيوانات نيز ضرر خواهد رسيد.
ياماگاتا هنرمند جاپانى براى باز سازى پيكره هاى بودا ازجاپانى ها پول جمع آورى ميكرد و تصميم داشت كه تصاوير دوبودا را با پرتاباشعه لايزر در همان جاى که قرار دارند؛ انعکاس بدهد.
ياماگاتا گفته بود کهتا سىميليون دالر، بودجه را براىپرتاب اشعهلايزربه عهده گرفته است و مردم تا دو سال آينده تصاوير آنرارا در همانمکان قبلى، مشاهده خواهند کرد.
اين هنرمند ميخواست سلسله اى ازتصاوير راروى صخره هاىتپۀ باميان باچهارده سيستم لايزر بتابند كهعلاوه بر مجسم شدن تصويرى دو پيکره،انرژىبرق براى مردم محل نيز توليد ميشد.
