موضوعات محوری بحث:
الف: بررسی جایگاه تساهل و مدارا در تفکر انسان‌محور
ب: بررسی جایگاه تساهل و مدارا از منظر مطالعات فرهنگی

یکشنبه، 20 عقرب 1397
نشست پنجم گفتمان تساهل و مدارا با اشتراک شمار زیادی از محصلان، استادان پوهنتون کابل و شماری از فرهنگیان و نویسندگان در تالار مرکز معلومات افغانستان در دانشگاه کابل برگزار شد. در این برنامه از دو منظر مشخص پیرامون ضرورت اعتدال گرایی بحث های مفصل صورت گرفت.
تساهل و مدارا در اندیشه انسان محور
تساهل و مدارا و مطالعات فرهنگی
در آغاز عظم الدین برکی، یکی از برگزار کنندگان این گفتمان صحبت کرد و ضمن خوش آمدید به مهمانان، از دریافت حدود 40 مقاله جدی در مورد بحث اعتدالگرایی و ضرورت ترویج تساهل و مدارا در کشور نیز ضرورت مبارزه با تفکر تندورانه خبر داد.
آقای برکی نوید چاپ مجموع مقالات دریافت شده در قالب یک کتاب مستقل را داد که قرار است زیر همین عنوان (گفتمان تساهل و مدارا) در آینده نزدیک از سوی گردانندگان این برنامه به نشر برسد.
در این برنامه از مشارکت جوانان برای هماهنگی و مدیریت چنین برنامه مهمی یادآوری شد و اذعان شد که پنجمین برنامه گفتمان مصادف است یکصد سالگی جنگ جهانی اول و نیز مقارن است با 16 نوامبر، «روز جهانی برای مدارا».
در این برنامه از کشتار میلیونی جنگ های اول و دوم جهانی یادآوری شد و یادآوری گردید که باید از جنگ ها در طول تاریخ درس های آموزنده ای گرفته شود.
سپس مهمانان سخنران پیرامون موضوعات مشخص شده صحبت کردند.
استاد عبدالغفور لیوال، نویسنده و پژوهشگر و یکی از مهمانان سخنران در این برنامه، ضمن تاکید روی ضرورت ترویج فرهنگ تساهل و مدارا، از منظر اندیشه انسان محور به این بحث پرداخت و یادآور شد که باید سایر ارزش ها در محور «انسانیت» تحلیل شود و ارزشگذاری به جایگاه انسان، به حفظ کرامت انسانی می انجامد و سطح برخورد متساهلانه را افزایش می دهد.
استاد لیوال، راه اندازی گفتمان ها را برای تجدید تفکر لازمی دانست و تاکید کرد که برای حل مشکلات گذشته و کنونی در سطح کشور، هیچ راهی جز فراخوان برای گفتگو کردن وجود ندارد.
در همین حال دکتور عمر صدر، نویسنده و پژوهشگر و یکی از مهمانان سخنران با ارایه مثال از تاریخ و فرهنگ افغانستان و نیز مقایسه گذشته تاریخی جامعه افغانی با سایر جوامع، جایگاه تساهل و مدارا را از منظر یافته های مطالعات فرهنگی به بحث گرفت.
به گفته دکتور صدر، هنوز گفتمان تساهل و مدارا در کشور یک گفتمان «فراموش شده» است و نیاز است تا برای احیای این گفتمان و مطرح کردن آن تلاش های بیشتری به کار گرفته شود.

پرسش و پاسخ با مشارکت دانشجویان و استادان پوهنتون کابل:
تجربه برگزاری نشست ها این را نشان می دهد که با گذشت هر دور از برگزاری این برنامه، مشارکت و سهم گیری محصلان و اشتراک کنندگان برنامه رو به افزایش است و در پنجمین نشست این گفتمان، شمار زیادی از شرکت کنندگان به اعم از پسران و دختران پرسش های شان را با استادان سخنران در میان گذاشتند و با مشارکت شان در این برنامه، روحیه محفل را از حالت سخنرانی به یک بحث جدی تبدیل کردند.
توقع شرکت کنندگان در این برنامه این بود که باید برنامه های این گفتمان به مناطق دور دست افغانستان متمرکز باشد، زیرا به باور آنان سطح محرومیت و نیازمندی مردم در ولایات به این برنامه بیشتر است.