|
اجرای مراسم برای هندوها و سیکهـ های افغانستان چالش‌برانگیز و دشوار است
در بخشی از درمسال‌ها یا
عبادت‌گاه‌های هندوها و سیک‌های افغانستان در کابل، ده‌ها اتاق در کنار هم
ساخته شده است. این اتاق‌ها برای مسافرانی ساخته شده که برای مدتی کوتاه در
آن ساکن شوند. اما حالا ده‌ها خانواده بی‌سرپناه در اینجا تقریبا اقامت
دایمی دارند؛ آنچه مذهب‌شان آن را روا نمی‌داند.
گلدیب گور، زنی پنجاه ساله است که در کابل متولد شده است. او ده سال است که
با دو پسر جوان و شوهرش یکجا در یکی از اتاق‌های درمسال زندگی می‌کند.
دو روز پیش (یکشنبه، ۱۰ سرطان/تیر) در حمله انتحاری در شهر جلال آباد مرکز
ولایت ننگرهار در شرق افغانستان، دست‌کم ۱۹ نفر کشته و ۲۱ نفر زخمی شدند.
یک منبع گفته که ۱۷ نفر از این قربانیان از اقلیت هندو و سیکهـهـ بودند.
این اولین بار است که در افغانستان این شمار از هندوها و سیک‌ها در یک
انفجار کشته می‌شوند. گروه موسوم به دولت اسلامی یا داعش مسئولیت این حمله
را برعهده گرفته است.
این رویداد خشم بسیاری از هندوها و سیک‌ها را به دنبال داشت؛ اقلیتی که در
سال‌های گذشته مشکلات زیادی را در این کشور متحمل شدند.
گلدیب ده سال است که با خانواده‌اش در درمسال زندگی می‌کند
چالش‌های هندو بودن در افغانستان
غصب زمین، فقر و آزار و اذیت هندوها و سیک‌های افغان که در مناطق دیگر
زندگی می‌کردند، ده‌ها خانواده را مجبور کرده به درمسال‌های کابل بیایند و
در آن جا زندگی کنند.
گلدیب هم که در اینجا با دشواری زندگی می‌کند، مانند بسیاری از خانواده‌های
هندو و سیکهـهـ افغانستان که به کشورهای دیگر مهاجر شده‌اند، سه بار یکجا
با خانواده به هند رفت، اما دوباره به کابل برگشت.
می‌گوید تقریبا تمام نزدیکان و خویشاوندان‌شان اکنون در افغانستان نیستند و
برای همیشه این کشور را ترک کردند.
او امیدوار است حکومت بتواند مشکل بی‌سرپناهی آنها را حل کند و به زودی
بتواند عروسی برای پسرش بیاورد تا دایره خانواده کوچک‌شان بزرگتر و بزرگتر
شود.
نمایندگی سیک‌ها در پارلمان افغانستان: آرزویی که خاکستر شد
اکنون ده‌ها خانواده هندو و سیکهـ افغانستان در عبادتگاه‌ها زندگی می‌کنند
مهاجرت‌های همیشگی و ناگزیر
شمار جمعیت هندو و سیکهـ افغانستان در دهه شصت خورشیدی حدود ۲۰۰ هزار نفر
بود، اما این شمار اکنون به ۲۰۰ خانواده کاهش یافته است.
بیشترین مهاجرت‌های این اقلیت در زمان جنگ‌های داخلی افغانستان و در آغاز
دهه هفتاد صورت گرفته است.
هندوها و سیک‌های افغانستان از زندگی در زمان حکومت طالبان چندان ناراض
نیستند، حدود سه هزار خانواده آنها در این دوره به افغانستان بازگشتند.
با آنکه حکومت طالبان آنها را مجبور می‌کرد که لباس‌های زردرنگ بپوشند تا
از شهروندان مسلمان افغانستان تفکیک شوند.
اما با آغاز حکومت موقت در اواخر سال ۲۰۰۱ میلادی، اگرچه دولت از مهاجران
هندو و سیکهـهـ خواست به افغانستان برگردند، مهاجرت‌های این گروه به بیرون
از افغانستان دوباره آغاز شد و شدت گرفت.
اکنون حدود دوصد خانواده هندو و سیکهـ تنها در ولایات کابل، غزنی و ننگرهار
زندگی می‌کنند.
ولایاتی چون خوست، پروان، قندهار، لغمان و هلمند که زمانی خانه ده‌ها
خانواده هندوها و سیک‌ها بود اکنون از حضور آنها خالی شده است.
اوتار سنگهـ (سنگه) خالصه، یگانه نامزد هندوها و سیک‌های افغانستان در
انتخابات پارلمانی که در انفجار دو روز پیش کشته شد، در آخرین گفت‌وگویش با
رسانه‌ها، به بی‌بی‌سی گفت: "(هندو و سیکهـهـ در افغانستان) رنج‌ها دیدند،
جگرخونی دیدند. خانه‌های‌شان غصب شد. دکان‌های‌شان/مغازه‌های‌شان غصب شد.
جایدادهای‌شان غصب شد. بسیاری از زورمندان به زور تفنگ این مردم را فراری
دادند.... کودکان‌شان بی‌تعلیم ماند. مجبور شدند همگی روز به روز مهاجر
شوند، روزی نیست که ما مهاجر نداشته باشیم از مجبوریت. اگر مجبوریت نباشد
هیچ کسی مهاجر نمی‌شود."
بیشتر هندوها و سیک‌های افغانستان به کشورهای هند، بلژیک، استرالیا،
بریتانیا و روسیه مهاجر شده‌اند.
ده‌ها درمسال که غصب یا نابود شد
به دیدن خانواده‌های هندو و سیکهـ به یکی از بزرگترین درمسال‌های این
مردم در کارته پروان کابل رفتم. درمسالی با ۸۵ سال قدمت.
مسئولان شورای سرتاسری هندوها و سیک‌های افغانستان می‌گویند حتی درمسال‌های
آنها در سال‌های گذشته در افغانستان در امن و امان نبوده است.
اکنون تنها ۲۰ درمسال در اختیار آنها در ولایات مختلف قرار دارد و حدود چهل
درمسال دیگر یا از سوی برخی غصب شده و یا نابود؛ درمسال‌هایی که صدها سال
قدمت تاریخی داشته‌اند.
اوتار سنگهـ، یگانه نامزد انتخابات پارلمانی هندو و سیکهـ افغانستان دو روز
پیش در یک انفجار کشته شد
مراسم آتش‌سپاری در شمشان
در گوشه‌ای نه چندان دور از مرکز شهر کابل، در منطقه‌ای با نام
"قلعه‌چه"، در بین ده‌ها خانه، ساحهای به شمشان یا محل سوزاندن جسد اختصاص
یافته است. شمشانی که به گفته خود هندو و سیکهـ ۱۳۰ سال قدمت دارد. هندوها
در اینجا مراسم آتش‌سپاری شان را اجرا می‌کنند.
رنگ‌هایی بر دیوار ورودی آن شاید تنها علائمی باشد که تفاوت این جا را از
بقیه خانه‌ها بفهمید. وارد خانه که شوید فضایی سرسبز می‌بینید با یک
خانواده نگهبان مسلمان، باغبانی که می‌گوید سه سال است اینجا زندگی می‌کند
و خودش اینجا را سرسبز ساخته است.
ساحهای تقریبا سه جریب زمین که با دیوارهایی به بلندی پنج متر احاطه شده
است. در گوشه‌ای از حیاط، دو بخش ویژه است که سقف گنبدی آهنی بر چهار ستون
آن استوار شده است؛ محل هندوسوزان. در اطراف آن نیز بلندی‌های سیمانی کوچک
ساخته شده که هندوها و سیک‌ها بر آن نشسته و دعاها می‌خوانند.
آقای سنگهـ به بی‌بی‌سی گفته بود که بخش‌های زیادی از زمین‌های این منطقه
قبلا مربوط هندو و سیکهـهـ بوده اما همه غصب شده است.
به گفته او، در سال‌های اخیر شماری از اهالی محل به هدف غصب همین زمین
باقیمانده" مزاحمت‌هایی را برای خارج ساختن اختیار شمشان از دست آنها ایجاد
کردند؛ از سنگ انداختن به اجساد تا سنگ انداختن به عزاداران.
چند سال پیش آنها دست به اعتراضات گسترده زدند و سرانجام تصمیم بر این شد
که پس از این برای اجرای مراسم آتش‌سپاری با پلیس به شمشان بیایند.
هیچ کدام از کودکان هندو و سیکهـ اکنون در مدارس دولتی درس نمی‌خوانند
کودکان محروم از آموزش در مکاتب دولتی
هیچ کدام از کودکان خانواده‌های هندو و سیکهـ اکنون در مکاتب/مدارس
دولتی و در کنار مسلمانان درس نمی‌خوانند.
می‌گویند سالها کودکان‌شان از رفتن به مدارس محروم ماندند و حالا مصروف
آموزش در مدارس خصوصی و کلاس‌های شخصی هستند.
دروسی چون پنجابی، فارسی و انگلیسی را در درمسال با استادان شخصی پیش
می‌برند.
آقای سنگهـ گفته بود: "اطفال/کودکان‌مان را در مکاتب دولتی شامل کرده بودیم
چون ما از افغانستان هستیم و کوشش می‌کردیم همراه با فرهنگ مردم مسلمان
بنشینند و برادران مسلمان نیز با فرهنگ ما آشنا شوند... اما رفتار بدی با
کودکان ما می‌کردند. موهای‌شان را می‌کشیدند، فحش می‌دادند، جنس‌شان و
قلم‌شان را می‌گرفتند. اطفال خودشان آمدند که ما دیگر به مکاتب نمی‌رویم
... ما هم آنها را به مکاتب/مدارس خصوصی شامل کردیم."
هندوها و سیک‌های افغانستان برای حل مشکلات‌شان به حضور یگانه نماینده‌شان
در مجلس امیدوار بودند. حالا تنها نامزد آنها برای این پست کشته شده و در
قانون سرنوشتی برای این کرسی پیش بینی نشده است.
اما کمیسیون مستقل انتخابات می‌گوید به گونه استثنایی به آنها فرصت می‌دهد
نامزد جدیدی را معرفی کنند. |
