در دو روز گذشته، رسانه های اجتماعی افغانستان را تصویری زنی فراگرفته که با کودک شیرخوار خود امتحان کانکور ورودی دانشگاه را در ولایت دورافتاده دایکندی سپری می کند. این دختر به نمادی از تغییر زنان در افغانستان تبدیل شده و فعالان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در باره او در رسانه های اجتماعی تویتر و فیس بوک نوشته اند. اما او کیست؟

جهان تاب احمدی دختری از شهرستان میرامور ولایت دایکندی در مرکز افغانستان است. او در گفتگوی با خبرنامه از زندگی و آرزوهای بلندیش می گوید و این که در این امتحان چه می خواسته و اکنون چه شده است؟
 

جهان تاب می گوید که «دوست داشتم که در رشته حقوق کامیاب شوم، اما چون سر پارچه‌ی امتحان طفلم خیلی ناآرامی کرد، نتوانستم همه‌ی سوالات را حل کنم. خیلی دوست داشتم که حقوق بخوانم و در منطقه‌ام قاضی شوم.»

این بخشی از گفته های جهان تاب است که از دورترین منطقه ولایت دایکندی در مرز با ولایت غزنی، به‌کمک «کمک آنتن» تلفن صحبت می کند. خانم احمدی روز جمعه گذشته در یکی از دانشگاه‌های خصوصی در ولایت دایکندی امتحان کانکور را سپری کرد.

او اکنون که به یکی از آیکون های زن متفاوت افغانستان تبدیل شده، در منطقه «اوشتو»، یکی از دورترین مناطق ولایت دایکندی زندگی می کند. خانم احمدی سه فرزند به شمول یک پسر و دو دختر دارد. او بعد از پایان دوران مکتب به‌دلیل وضعیت ضعیف مالی نتوانست، تحصیلات عالی خود را ادامه دهد.
 

خانم احمدی بیست و پنج سال دارد و شش سال است که ازدواج کرده. او می گوید که پس از ادواج با اشتیاق تمام در صدد ادامه تحصیلات خود در رشته دانشگاهی مورد علاقه اش بود، اما به دلیل مشکلات مالی همسرش نمی توانست به این آرزوی خود دست یابد. اما در سال جاری محصولات کشاورزی این زوج افغان، بهتر بوده و زندگی آن ها رونق بیشتری داشته است. به این جهت، تصمیم می گیرد که با مشورت همسرش در مرکز دایکندی سراغ دانشگاه را بگیرد.

اما منطقه زندگی او با نیلی مرکز ولایت دایکندی حدود ۱۰ ساعت راه موتر فاصله دارد. همزمان با این او باید دو ساعت دیگر را نیز پیاده طی کند تا بتواند به مکانی برسد که از آن جا انتقال آن ها با مرکز دایکندی با موتر انجام می شود.

تنها مزیت زندگی این خانم افغان در ولایت دایکندی این است که دانشگاه در آخر هفته برای روزهای پنج شنبه و جمعه کلاس های درسی را برگزار می کند که او نیز می تواند در این دو روز در کلاس های درسی شرکت کند.

آرزوهای بزرگ

جهان تاب احمدی می خواهد در آینده در مسند قضاوت افغانستان تکیه کند. به این جهت، او دوست داشته تا حقوق بخواند اما به دلیل این که کودک اش بی تابی می کرده و دلمغشولی بزرگ او، کودک اش در میانه امتحان بوده، نتوانسته در رشته دلخواه خود در دانشگاه قبولی بگیرد.

او اکنون در رشته علوم اجتماعی کامیاب شده است و اما دوست دارد با وساطت بزرگان دولتی افغانستان در عرصه تحصیلات عالی، دانشگاه اش در دایکندی متقاعد شود تا فرصت تحصیلی حقوق برای او را مساعد سازد؛ امری که نیازمند توجه مسولان تحصیلات عالی افغانستان و دانشگاه خصوصی او در دایکندی می باشد.

با این حال علاوه بر مسیر دشوار خانه و دانشگاه او، دلمغشولی بزرگ دیگر اش هزینه های مالی دانشگاهی اش می باشد.

هزینه های زیاد

دانشگاه های خصوصی در افغانستان هزینه های متفاوتی را برای تحصیلات عالی مقرر می کنند. با آن که هزینه های تحصیلی دانشگاه خصوصی که خانم احمدی در آن مشغول تحصیل شده، مشخص نیست، اما ظاهرا برای یک خانواده کشاورز در دایکندی هزینه های تحصیلی اندک نیز بالاست. با این حال او عزم خود را جزم کرده تا با همه این مشکلات مالی درس بخواند.
 

خانم احمدی می گوید که او مجبور است تا کودک دو ماهه خود را برای دو روز در هفته که به مرکز دایکندی می رود با خود داشته باشد تا از او نیز مراقبت کند و این موضوع هزینه های اقامت، حمل و نقل و تحصیل او را افزایش می دهد. به این لحاظ، یکی از خواسته هایش از حکومت افغانستان این است که او را در زمینه ادامه تحصیلات عالی اش در دانشگاه کمک مالی نماید.

آوازه گذشته

جهان تاب احمدی با آن که دختری از منطقه محرومی در دایکندی بوده اما در زمان تحصیلات اش در مکتب نامی در میان نام ها بوده است. بسیاری از اهالی شهرستان میرامور او را می شناسند.

سعادت صاعد هماهنگ کننده اداره ارگان های محل افغانستان در دایکندی در گفتگو با خبرنامه از آشنایی اش با نام خانم احمدی در زمانی می گوید که او دانش آموز بوده است. آقای صاعد گفت که “من جهان تاب را از زمانی می شناسم که دانش‌اموز موسسه آموزش سریع در منطقه ندک در منطقه داله در همجواری اوشتو زادگاه جهان تاب بود. انجنیر محمد امین موحدی، شوهر خواهرم در آنجا معلم و هر زمان که او از اوشتو به خانه ما می آمد، یکی از شاگردانش که از او صفت و تحسین می کرد، جهان تاب بود. جهان تاب با استعداد توصیف می کرد. ما زمان که در لیسه ذکور ندک معلم بودیم، با هیات تفتیش آمریت معارف ولسوالی میرامور در اوشتو رفتیم که آنجا یکبار جهان تاب را دیدم و استعدادهای و لیاقت او را از نزدیک نظاره کردم.”

اما این آخر ماجرا نیست. جهان تاب از منطقه ای برخاسته که در دایکندی به نام دیگری نیز شاخته شده است. دایکندی و مناطق مختلف از جمله منطقه اوشتو سال گذشته به خاطر آمار بالای اعتیاد شماری از شهروندانش خبرساز شده بود.

اوشتو

اعتیاد یکی از مسائلی است که دامن گیر دایکندی می باشد. یکی از این مناطقی که گفته می شود در آن اعتیاد وجود داشته و سال گذشته نیز از آن نامبرده شده اوشتو است.

اوشتو که جزء از شهرستان میرامور است، در مرز میان اجرستان ولایت غزنی و ولایت دایکندی واقع شده است. این منطقه دور افتاده بوده و آموزش و محیط های آموزشی در آن به سختی وجود دارد. به گفته آقای صاعد هنوز مکاتب اوشتو از ساختمان برخوردار نیست.

آموزش های دوره های ابتدایی، متوسط و لیسه در این منطقه به صورت مختلط انجام می شود. آقای صاعد می گوید که این منطقه حدود ۶۰۰ خانواده جمعیت دارد و سالانه نیز حدود ۴ تا ۵ دانش آموز آن می تواند از کانکور قبولی بگیرد و وارد دانشگاه شود.
 

خانم احمدی حین امتحان کنکور
 

حیرت عکاس

با این حال عکسی که توانست جهان تاب را به عنوان نمادی از تغییر نسل و زن در افغانستان تبدیل نماید، از سوی یحی عرفان گرفته شده است. آقای عرفان استاد دانشگاه در دایکندی است و به خبرنامه می گوید که تصور نمی کرد این عکس بتواند تا این حد خبرساز شود.

او در باره این عکس می گوید که “زمانی که من شرکت کردن این خانم را با چنین جسارتی دیدم، چون برای خودم خیلی جالب بود از او عکس گرفته و در صفحه فیسبوک ام گذاشتم. من می دانستم که این عکس برای خیلی ها انگیزه بخش خواهد بود اما انتظار اینقدر بازتاب از این عکس را نداشتم. خوشبختانه این به عنوان یک سوژه مثبت در خیلی از رسانه ها بازتاب پیدا کرد.”

داستان جهان تاب احمدی اکنون تازه کلید خورده و تبدیل به یکی از مسائل مهم در حوزه حقوق زنان در افغانستان شده است. با ادامه این داستان، به نظر می رسد نمادی دیگری از افغانستان در حال ظهور است که به گفته بسیاری ها در ولایت کندی، انتظار می رود موضوع او بتواند توجه داخلی و بین المللی را به محرومیت دایکندی و نسلی که از این منطقه برخواسته و آینده ای که از آن برای افغانستان رقم خواهد خورد، جلب کند.