با این متن معروف که: (هرگز شک هایت را باور مکن و به باور هایت هرگز شک نداشته باش), میخواهم مبحثی را در مورد شک و پیامد های آن در زندگی انسانها, اینکه چرا شک میکنیم, شک کردن چه تاثیراتی درروند حیات مان دارد و اینکه شک هایی را میتوان باور کرد, باز کنم.
آنطرف دیگر شک, اطمینان, باور,اعتماد بنفس و درک برداشت علمی مساله از یک واقعیت عینی است. شک را میتوان از زوایای مختلف چون مسایل اجتماعی و روزمره, درک و برداشت های ما از طبیعت و حیات و برخورد های ما از مسایل دینی و عقیدتی دید و نگریست ولی مساله اساسی شک دید روان شناسانه و عمیق میخواهد.
در زندگی روزمره ما هر آن, هر روز, هر ساعت و در هر موقعیتی باید تصمیم بگیریم. تصمیم گیری بخشی جدایی ‌ناپذیر از زندگی بشر است. تصمیم‌گیری‌ها، تجربه‌ها، خاطره‌ها و زندگی ما را می‌سازند. اما گاهی عواملی موجب شک و تردید در تصمیم گیری های مان می‌شوند.

ترس, شک و تردید در تصمیم‌ گیری باعث می‌شود که توانایی تفکر منطقی را از دست بدهیم. برای مقابله با ترس هایی که فقط مانع رشد و پیشرفت می‌شوند، باید چه کرد؟
گاهی اوقات نیز فراموش می‌کنیم که همه‌ی ما به ‌معنای واقعی توانا هستیم. تردید در تصمیم گیری و تفکرات پوچ مانند اینکه دیگران از ما باهوش‌ ترند یا ما نسبت ‌به آنها ضعیف تر هستیم، ما را از رشد و پیشرفت عقب می‌اندازد.
برای رشد و اعتماد بنفس باید خود را قبول داشته باشید، صریح باشید و با واقعیت نگری نقاط ضعف و قوت ‌تان را شناسایی کنید. بر نقاط قوت سرمایه‌گذاری و ضعف‌ها را برطرف نمایید. محدودیت‌ها را بشناسید، برنامه‌ ریزی و تصمیم‌ گیری نمایید و شجاعانه به سمت هدف حرکت کنید.
شک ما را ترسو می‌کند, شک باعث می‌شود که بیهوده نگران مسائلی باشیم که آ‌ن‌قدرها هم مهم نیستند و یا اصلآ وجود ندارند. مثلا بیهوده می‌ترسیم که توانایی کافی نداشته باشیم، پول کافی نداریم ویا در مورد آینده مان تردید هایی داریم که هنوز پیش نیآمده اند.

شک ما را از زمان و مکان مناسب میترساند. یعنی مدام به ما تردید وامیدارد که اگر این انتخاب و تصمیم درست نباشد، چه خواهد شد؟ این شک‌ها ما را از صعود و پرواز منصرف می‌کند و ما را اکثرآ از تصمیم گیری هایمان باز میدارد. شک را از دریچه‌ی قلب و ذهن‌تان بیرون کنید و خود را از این عامل مهم که دو دلی و تردید در تصمیم گیری های شما است, نجات بدهید.

وقتی دست و ‌پاچه می‌شویم، احساس می‌کنیم که توانایی‌هایمان خیلی کم و گاهی در حد صفر است. در چنین حالتی، باید خود را آرام کنیم، آشوب ذهنی را از مغزمان دور کنیم و با تمرکز، دقت و شجاعت تصمیم‌گیری کنیم.
باید افکار منفی را کنار بگذاریم زیرا آنها انرژی و توان را از ما می‌گیرند. باید به دور از شتاب‌زدگی یا تعلل افراطی با شک و تردید در تصمیم گیری مقابله کنیم.
گاهی‌ اوقات هم اطلاعات ما برای تصمیم‌گیری درست, کافی نیست. اگر اطلاعات کافی برای تصمیم‌گیری در اختیار ندارید، باید حتما اقدامی کنید و طی آن اطلاعات منطقی و صحیح بدست بیاورید و سپس با کنارگذاشتن شک و تردید در تصمیم گیری به نتایج مطلوب دست یابید.

فلاسفه های بزرگ, دانشمندان و علمای ادیان ها و مزاهب هم در مورد شک یادداشت ها, تحقیقات و اثر هایی آفریده اند و ازوجود این پدیده در روان انسانها یاد آور شده اند.
فلاسفه هایی بودند که درمورد حیات و شکل گیری آن و مساله هستی بشر را به شک و تردید هایی واداشتند. ادیان ها هم در مورد شک و دودلی های پیروان آیین شان نگرانی هایی داشتند و خود پیروان این ادیان هم در مورد چگونگی و روش این ادیان ها, خدایان و پیامبران شان اکثرآ با شک و تردید برخورد کرده اند.
ولی زیاد ترین موارد شک در حیات روزمره انسانها پیش میآید و بوقوع می پیوندد. زن و شوهری که باهم سالها زندگی مشترک دارند و صاحب فرزند های مشترک هم هستند, این عقیده گاهی در ذهن زن و یا شوهر تداعی میشود که طرف مقابل او را واقعآ دوست دارد؟ یا اینکه ذهن زن گاهی آنقدر مشغول است که شک میکند تا به شوهرش اعتماد نماید؟ یا گاهی که کاملن سالم هستیم, احساس میکنیم شاید یک عضو بدن ما درست فعالیت نداشته باشد و مریض باشیم در حالیکه اصلن اینطور نیست. و یا هم موقعی که سوار طیاره هستیم و در هوا پرواز داریم, با خود میآندیشیم که آیا واقعآ همین حالا در حال پرواز هستیم؟
حفیظ حازم
هالند