مرگ پایان کبوتر نیست...
امروز خبر ناگوار هجرت ابدی پروفسور امیرشاه حسن یار، استاد وریس سابق دانشگاه کابل را درصفحه ی فیسبوک جناب پرتو نادری خواندم. این خبر، شدیدا متأثرم کرد. فقدان حسن یار، درهیاهوی انتخابات وحرارت غوغا گری های سیاسی، شاید کمتر حس خلاء وغیبت یک چراغدار دانش وفرزانگی را حتا دربین جامعه ی دانشگاهی برانگیزد. اما خاموشی حسن یار، به معنی از دست رفتن بخشی ازسرمایه واندوخته ی دانش واخلاق فرهنگی نیم قرنه ی ماست که درچهره وشخصیت دکتر حسن یار تبلور یافته بود.
حسن یار بازمانده ی نسلی بود که با آرمان های بزرگ وشورش های آرمانخواهانه ی دانشجویی دهه چهل، که به دهه دمکراسی معروف است، پیوند داشت. نسلی که می خواست با مظاهره وشعار، دنیای نو برای وطن خویش تعریف وتدوین نماید. اما حسن یار، نه به صفت یک انقلابی جوان وسرخ جامه، بلکه به عنوان یک دانشمرد سفید جامه به مبارزه سیاهی رفت. او پیامبر دانشورزی ورسول قلم گشایی گردید ودر نیم قرن مبارزه ی پیگیر، میراثی از ستاره های دنباله دار از خود برجای گذاشت.
هرچراغی که خاموش می شود، تاریکی های تازه ای زندگی جمعی مارا فرا می گیرد. دکتر حسن یار چراغی بود که بیش ازنیم قرن، زندگی مارا به روشنایی پیوند زد.
پروفسور سیدامیرشاه حسنیار سالها استاد و رئیس دانشگاه کابل بود ودر دوره ی حکومت انتقالی پس از بن، به حیث وزیر تحصیلات عالی افغانستان خدمت نمود.
امیر شاه حسن یار، در سال ۱۳۲۱ هـ ش در ولسوالي پنجاب ولايت باميان متولد گرديد. تعليمات متوسط و ليسه را در ليسه ابن سينا و زراعت سپري نموده و تحصيلات عالي را در دانشکده ی زراعت دانشگاه کابل تکميل کرد. ماستري را در رشته اکولوژي از دانشگاه دولتي نيويورک ايالات متحده امريکا و نیز، دوره ی دكتری را در رشته ی زراعت از دانشگاه دولتي کلورادا بدست آورد.
مسئولیت هاي عمده وي عبارت بودند از:
استاد در فاکولته تعليم و تربيه دانشگاه کابل 1344-1351
استاد در فاکولته زراعت دانشگاه کابل 1351-1371
رئيس دانشگاه کابل 1371 -1375
هشت عنوان کتاب به حیث منابع درسي براي دانشجویان دانشگاه وصد ها مقاله ی تحقيقاتي از جمله آثار علمي ايشان مي باشند.
استادحسن یار چند سالی را، در زمان جنگ، درپنجاب مسوول موسسه آکسفام بود که در هزاره جات کار های مهمی را در بخش های زراعت و بازسازی ویرانه های جنگ انجام می داد.
دکتر حسن یار کتاب های زیادی را در رشته زراعت نوشته است. از وی مقالات بی شمار در موارد گوناگون از پژوهش درباره زندگی و فرهنگ مردم هزاره جات گرفته تا اوضاع سیاسی ، فرهنگی وغیره در جراید داخل وخارج کشور به نشر رسیده اند.