۸صبح، کابل: کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان پس از رهایی زرداد، قوماندان مشهور حزب اسلامی از زندانی در بریتانیا، واکنش نشان داده، می‌گوید که همه جنایت‌کاران باید به دادگاه کشانده شوند. اعضای این کمیسیون می گویند که آنان «امیدواری دارند» که آهسته آهسته فرهنگ معافیت با تغییراتی که در لوی‌سارنوالی آمده است، کاهش یابد.
موسی محمودی، رییس اجرایی این کمیسیون می‌گوید: «کمیسیون مستقل حقوق بشر می‌خواهد که ناقضان حقوق بشر و جنایت‌کاران، به شمول زرداد به دادگاه کشانده شوند.» آقای محمودی می‌افزاید: «هیچ استثنایی وجود ندارد و باید زرداد هم به محاکمه کشانده شود.»
او می‌گوید: «در این‌جا فرد و افراد و گروه‌هایی دخیل بوده‌اند. ما باید در باره‌ی همه به صورت یک‌سان عدالت را تطبیق کنیم و قضایای نقض حقوق بشری و جرایم جنگی را بسیار جدی بگیریم.»
پیش از این هم فعالان مدنی در واکنش به راهایی زرداد، فرمانده کلان حزب اسلامی خواهان به دادگاه کشاندن او شده بودند.
عزیز رفیعی، رییس مجتمع نهادهای جامعه مدنی افغانستان، گفته بود: «کسانی که جنایت‌های‌شان مشهود است، در گذشته، چه در راه‌گیری‌ها، چه در کشتار مردم، چه در تجاوزها، آنان باید محاکمه شوند. آرزوی ما این است که افزون بر تامین عدالت انتقالی، بحث جنایت‌های خیلی مشخص و مشهود هم پی‌گیری شود.»
روز چهارشنبه، ۲۴ قوس، سرور فریادی، مشهور به زرداد، از قوماندانان کلان حزب اسلامی گلبدین حکمتیار، از لندن به فرودگاه کابل رسید. بسیاری از نزدیکان زرداد در میدان هوایی کابل به استقبال وی رفتند، اما بر بنیاد گزارش‌ها، وی با فرودش به کابل، توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده است.
به روز اول میزان امسال، توافق‌نامه‌ی صلح میان حزب اسلامی گلبدین حکمتیار و دولت افغانستان به امضا رسید. در این توافق‌نامه حکومت افغانستان ضمن دیگر تعهدهایش، توافق کرده بود که در کنار تلاش برای برداشتن تعزیرات حاکم بر حزب اسلامی و پاک کردن نام گلبدین حکمتیار از فهرست سیاه سازمان ملل، زندانیان این حزب را رها کند.
با آن‌که در میان آوازه‌های اجرایی‌شدن توافقات حزب اسلامی و حکومت افغانستان، قوماندان زرداد رها شده، اما کریم امین سخنگوی تیم مذاکره‌کننده‌ی حزب اسلامی می‌گوید که رهایی زرداد، هیچ پیوندی با مذاکرات و امضای توافق‌نامه‌ی صلح میان حکومت افغانستان و حزب اسلامی ندارد.
در توافق‌نامه‌ی صلح میان دولت افغانستان و حزب اسلامی، موارد الزامی‌ای چون به زمین گذاشتن سلاح‌های حزب اسلامی و منحل‌سازی نیروهای مسلح این حزب درج شده است، اما هنوز هیچ گروه نظامی حزب اسلامی سلاح‌هایش را به زمین نگذاشته و منحل نشده است.
شهروندان: زرداد باید محاکمه شود
برخی از باشندگان کابل و بسیاری از مسافران مسیر کابل ـ جلال‌آباد (در سال‌های ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۵) خاطرات بدی از «جنایت‌ها و رفتارهای شکنجه‌آمیز» زرداد فریادی، فرمانده حزب اسلامی دارند و با آمدن وی به کابل، خواهان رسیدگی به «جنایت‌ها و خلاف‌رفتاری‌های وی» توسط نهادهای عدلی و قضایی‌اند.
یک تن از باشندگان ۳۸ ساله‌ی کابل که در سال‌های ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۴، بنا بر بیماری یکی از اعضای خانواده‌اش، چهار بار می‌خواست به پاکستان برود و مجبور بود راه کابل ـ جلال‌آباد را طی کند، می‌گوید که قوماندان زرداد در سه بار سفرش، همه‌ی داروندار مسافران را نه تنها این که می‌گرفت و آنان را لت‌و‌کوب می‌کرد، بلکه به گونه‌های مختلف، مسافران را شکنجه می‌کرد.
این باشنده‌ی کابل می‌گوید: «افراد زرداد از پوسته‌های‌شان در راه کابل ـ جلال‌آباد، مسافران را به گروگان می‌بردند، پول‌شان را می‌گرفتند، آنان را لت‌و‌کوب می‌کردند و به جان برخی‌شان یکی از افرادش که به «سگ زرداد» مشهور بود را رها می‌کرد و او می‌آمد و از بدن و گوش مسافران آن قدر محکم دندان می‌گرفت تا از گوش مسافران خون بیرون می‌شد.»
این باشنده‌ی کابل با درخواست محاکمه‌ی زرداد می‌گوید: «زرداد، سیاه‌چال‌هایی داشت و ربوده‌گان را در آن‌جاها نگه می‌کرد. نهادهای امنیتی، عدلی و قضایی در حمایت از سوی رییس‌جمهور این گونه جنایت‌کاران را به دادگاه بکشانند تا در آینده کسی نگوید که عاقبت جزا نمی‌بینیم، بیایید هرچی خواستیم، انجام بدهیم.»
سرور فریادی مشهور به قوماندان زرداد، یکی از قوماندان‌های حزب اسلامی است. پایگاه اصلی زرداد در سروبی بود. گفته می‌شود پس از این‌که زرداد سه کارمند خارجی یک موسسه خیریه را ربود، از پایگاهش رانده شد.
زرداد در سال ۱۹۹۸ با پاسپورت جعلی و نام مستعار به انگلستان پناهنده شد، اما در ۲۰۰۱ در لندن توسط یکی از خبرنگاران «بی.بی.سی» شناسایی و دو سال بعد توسط پولیس بریتانیا بازداشت شد.
بر بنیاد حکم نهایی محکمه استیناف، زرداد به جرم آدم‌ربایی و شکنجه افراد ربوده شده و مسافران، به ۲۰ سال حبس و اخراج به افغانستان، پس از سپری‌کردن مدت زندانش محکوم شد.