شرح مجموعۀ گل، مرغ سحر داند و بس
نه هرانکو ورقی خواند معانی دانست

با کمال مسرت و بخت مساعد ، چهار عنوان کتب ، اثر دانشمند پر کار و فرهنگی دو زبانه ٔ «فارسی و اوزبیکی » داکتر فیض الله ایماق؛ ژورنالست، ادیب، شاعر ونویسندهٔ شناخته شدهٔ کشور، در دسامبر سال ۲۰۱۴ میلادی به حلهٔ چاپ آذین شد.اینکتب چهار گانه، توسط (بنیاد غضنفر) در کابل با قطع و صحافت زیبا، نوع کاغذ مرغوب و دیزاین روی جلد جالب، هر کدام به تیراژ ۵۰۰ نسخه چاپ و بدسترس خواننده گان عزیز قرار گرفت.

کوشش و تلاش «بنیاد غضنفر »تحت سرپرستی داکتر حسن بانو غضنفر وزیر پیشین وزارت امور زنان و الحاج محمد یوسف غضنفر نماینده ٔ مردم در پارلمان کشور، صرف به خاطر خدمت به فرهنگ کشور صورت گرفته که لازم آمد تا از حمایت و زحمات اوشان در مورد اعلاء فرهنگ کشور قدر دانی بعمل آید.
مؤلف مبتکر و دانشمند آقای فیض الله ایماق پس از یک عمر رنج و زحمت، مطالعه و تحقیق در فرهنگ مردم خود، خدمت به سزا و مؤثری به وطن نموده و این جزوات نفیس را به دوستداران زبانهای عمدهٔ این خطه، تقدیم داشته اند.
۱- کتاب «شگوفه های ادب» که مشتمل بر تک بیتی ها، دوبیتی ها، و رباعیات گلچین (دری، پشتو و ترکی) است در ۷۱۴ صفحه با دیزاین خیلی زیبا به چاپ رسیده است. جناب داکتر ایماق این کتاب وزین را به روان پاک قبله گاه امجدش مرحوم کلانتر شاهمیردانقل خان«ایماق» که در سن ۴۷ سالکی جهان فانی را وداع گفته اهدأ نموده اند. روحشان شاد و فردوس برین مکان شان باد!

۲- کتاب «سوز دل» (دل سؤز لری) شامل گزیدۀ اشعار، مقالات علمی و تحقیقی، سخنرانیها، و مصاحبه های دری و ترکی داکتر فیض الله ایماق است.کتاب موصوف که طی ۳۱۹ صفحه با دیزاین جالب به چاپ رسیده در حقیقت آیینۀ تمام نمای زنده گی پر بار نویسنده میباشد. او درین کتاب برعلاوه مقالات علمی و تحقیقی از دانشمندان، هنرمندان و اشخاص نخبه که درین گیر و دار اخیر کشور، نام اوشان به غبار فراموشی مکدر شده بود، یادی نموده و کارنامه های افتخار آفرین شانرا درج دفتر نموده است. در اخیر کتاب عکس های از جوایز، تشویق نامه ها، تقدیر نامه های افتخاری بیشماری که از کشور های مختلف جهان نصیب شده درج نموده اند. عکس از دیپلوم دکتورا و شکلیات مربوط آن، عکس تیزس (رسالۀ علمی) که محترم ایماق ازان دفاع نموده است نیز موجود است. این تمثال ها هر کدام به مثابهٔ دلیل محکم و مستند از ایثار و عشق او به مردم و وطنش و همچنان ارج گذاشتن به مقام والای علم و دانش است. اینبار اوشان با کمال قدر دانی این اثر خویش را به شریک زندگانی اش بی بی حاجی انابت جان ایماق که در مسیر راه پر خم و پیچ حیات همیشه یار و یاور هم بوده اند تقدیم نموده است.

۳- کتاب سومی «سوزوان» عنوان دارد. این کتاب در حقیقت داستان اوزبیکی منظوم و تراژیدی دو دلدادۀ جوان به نامهای (یازی و زیبا) میباشد که دو صد سال قبل از امروز می زیسته اند. داستان زیبایی است همانند ( مغول دختر و عرب بچه)، (آدم خان و درخانی )، (سیاه موی و جلالی) ، (رومئو و ژولیت) و امثال آن. اشعار فولکلور مربوط به این تراژیدی از قرات ولایت فاریاب و قریه جات اطراف و نواحی اوزبیک نشین وطن با تلاش فراوان در زمان طولانی مدت سی سال توسط فولکلور شناس محبوب ما داکتر ایماق جمع آوری گردیده است؛ اگرچه یکبار در سال ۲۰۰۳ م. از طرف نشرات «زرقلم» شهر تاشکند چاپ شده بود، اینک بار دوم در کابل از طرف« بنیاد غضنفر» نیز به طبع رسید.

کتاب چهارمی که سرود های شفاهی اوزبیکان افغانستان ( افغانستان اوُزبیکلری خلق قوُشیقلری) عنوان دارد به زبان ترکی اوزبیکی تحریر یافته است. داکتر ایماق بعد از غور و تحقیق در سرود های عامیانۀ ترکی اوزبیکی افغانستان، تفاوت و همرنگی های اوزبیک زبانان افغانستان و اوزبیکستان را به شکل علمی بیان نموده است. او، درین کتاب نمونه های از سرود های موسمی، مراسم دهقانی، عشقی، تاریخی، عزاداری، اطفال و غیره را گنجانیده، این کتاب در سال ۲۰۱۰ م. در تورنتوی کانادا به چاپ رسیده، اینک بار دوم توسط بنیاد فرهنگی غضنفر مجدداً طبع شده است. ناگفته نباید گذاشت که این کتاب دارای ۱۰۷ صفحه و در حقیقت تیزس دوکتورای داکتر ایماق بوده، اگر چه در ابتدا به زبان اوزبیکی نگاشته شده ودر سال ۱۹۸۷م. در انستیتوت «پوشکین» اکادمی علوم اوزبیکستان دفاع گردیده ، بعداً به زبان روسی ترجمه و جهت ارزیابی به شورای علمی اکادمی علوم «مسکو» اتحاد شوروی سابق- فرستاده شده است.

باید گفت تاکنون ۱۵ اثر و ده‌ ها مقالات علمی و پژوهشی داکتر ایماق درروز نامه ها و جراید داخلی و خارجی اقبال چاپ یافته ،همچنان در ترجمه و دبلاژ ۲۰ فلم هنری و مستند در « اوزبیک فلم » شهر تاشکند همکاری کرده است. حتا بعض از این فلم ها در تلویزیون ملی افغانستان در سالهای گذشته بنمایش گذاشته شد . باید گفت هفت اثر دیگر اوشان ، آماده ی چاپند. ما تلاش و زحمت کشی جناب داکتر فیض الله ایماق را تمجید نموده و از خداوند بزرگ ، توانایی و صحت برایشان تمنا مینماییم تا فرهنگ پر بار ما را هرچه بیشتر بارور تر نمایند.

همایون باختریانی