در ۸ مارچ امسال وبسایت کابل ناتهـ پا به بیستمین سال نشراتی اش می گذارد.
ترازنامه این راه پیمایی طولانی و دشوار در مجموع بسیار مثبت بوده است. این
موفقیت بیش تر از همه مدیون هدف مندی خلل ناپذیر و پشتکار ستایش برانگیز
جناب ایشرداس گرداننده مسوول آن بوده است. غنای محتویات چندین ساله این
وبسایت می تواند موضوع تحلیل های جان دار و مشروحی باشند، اما در این نامه
شادباش کوشش می شود به آن مهارت های اشارت گردد که در جریان این مدت دراز
توانسته اند محمل نیرو مندی برای تحقق انگیزه ناشر آن گردد.
ایشر داس در نخستین شماره کابل ناتهـ که در ۸ مارچ ۲۰۰۵ مسیحی انتشار یافت،
خطاب به مهمانان و بازدیدکنندگان اهداف این وبسایت را چنین معرفی می نماید:
« از مدتها پیش بر آن بودم که به نیابت از هندو های افغان صفحه ای در
انترنیت بازکنم و عشق و علاقه مفرط قوم و قبیلم را به سرنوشت امروز و فردای
وطنم ـ افغانستان ـ با قلم و قدم و عهد و پیمان نا گسستنی بیان کنم ولی
مجالش را نمیافتم. از سویی رنج هجرت و از سویی بار ملامت معدودی متعصب تنگ
نظر که وفاق، همنظری، هموطنی و همدلی را قبول نداشتند، نمیگذاشتند که دریچه
های قفس را بشکنم و به بالهای خسته ام اجازه دهم که بی ترس از خدنگ صیاد
جفا پیشه! راه افقهای آزادی و همبستگی ملی را پیش گیرد و پله های برج و
باروی آسمان کبود را درنوردد.
«بدون اغراق و گزافه رگ و ریشهء هندو های افغان به اعماق تأریخ میهن ما
میرسد و هیچ رشته ای به قدمت، درازی و استواری این رشته نمیرسد. این رشته
ها تار و پود و جسم و جان این سرزمین را تشکیل میدهند و به ما اجازه میدهند
که صدای خویش را بلند کنیم و به اعتبار گذشته خویش، حق مشارکت مساوی را در
حیات ملی تقاضا کنیم.
«پیش از سپیده دم تاریخ، قبل از طلوع اسطوره و افسانه و جلوتر از ایلغار
کوروش و اسکندر و چگیز و اقوام بیابان گرد و بی تمدن ـ این افغان ها بودند
که سنگ بنای آیین بهی را گذاشتند و گفتار نیک، پندار نیک و رفتار نیک را
شعار خویش قرار دادند.
«همچنین در موازات آیین بهی یا آیین زردشتی، باز هم افغان ها بودند که بساط
باور هندوییزم، میترایزم و بودیزم را گستردند و از راه آمو دریا کوله بار
های اندیشه را به چین و ما چین و جنوب شرق آسیا رساندند.
«امروز فرصت آن فرا رسیده است که بر تمام خط کشی های حقیر قومی، زبانی و
مذهبی خط بطلان بیگیریم و انسان وار زندگی کنیم. به این امید «کابل ناتهـ»
را سر میکنم وآرزوی همدلی دارم.»
محتوای اصلی این پیام همان نوستالژی (دل تنگی) برای میهن است که به ترین
شخصیت های دیاسپورا(بی ریشه شدگان) افغانی بدان گرفتار اند. روشن فکران و
اندیشمندان هندو باور افغانستان به طور مضاعف از آن رنج می برند. ارچند
نوستالژی برای افغانستان - زادگاه همه هندو و سیکهـ باوران کشور- به دلایل
مختلف طبیعی، بوم شناختی، نشانه ها و نمادهایی که از کودکی تا سال مندی
همواره با آن ها بوده است، امرعاطفی و کاملا طبیعی می باشد، اما این دل
تنگی برای میهن برای نسل متاخر درس خوانده و روشنفکر هندو و سیکهـ باور
افغانستان، که در نتیجه عام تر شدن درس و تحصیل و آمیزش مداوم و نزدیک با
هم نسلان دیگر باور شان در ولایت ها و پایتخت افغانستان، دارای نوعی احساس
این همانی فرهنگی با اکثریت باشندگان کشور شده بودند، دارای ویژگی ها منحصر
به فردی می باشد.بنابراین، نگاه اشتیاق آمیز به گذشته ، شخصیت ها، امکان ها
و رویداد های آن، در سمت و سو گیری شناخت امروزین شان در کشورهای بیگانه و
آرمانی شدن آن گذشته ها بسیار موثر بوده و غالبا یک استراتژی احساسی را به
وجود آورده است.چه بسا چنین استراتژی احساسی به دنبال انارشی چهل و اند
ساله ای که توام با ارزش زدایی ها و هنجار شکنی های جنگ افروزان بوده است،
می تواند بسیار سازنده باشد. داس فرزانه همین راه را انتخاب کرده است و این
انتخاب بسیار استوار، مبتکرانه، متعهدانه و با پشت کار فداکارانه صورت
گرفته است.
داس، که خود نویسنده موفق به دو زبان فارسی و پشتو و مترجم قابلی هست، در
عین زمان از روابط بسیار صمیمانه با فرهنگیان سرشناس افغانستان برخوردار می
باشد.او با دور اندیشی و تدبیر این سرمایه معنوی دوستی را به ستون استوار
بقای معنوی وب سایت کابل ناتهـ تبدیل نموده است. پیشبرد کار یک وب سایت
«تاریخی – اجتماعی» و «ادبی – هنری » مانند کابل ناتهـ به حامیان فرهنگی
قوی و لشکری از قلم بدستان توان مند نیاز دارد. در اولین شماره وب سایت
کابل ناتهـ مورخ ۸ مارچ ۲۰۰۵ مسیحی، در ستون عمودی طرف راست ، نوعی اشارت
به همکاران دایمی و یا احیانا هیات تحریر چنین صورت گرفته است:
« ازدست عنایت و چشم محبت این ابر مردان قلم و فرهنگ برخوردار خواهد بود:
« دوکتور محمد اکرم عثمان، محمد آصف آهنگ، استاد رهنورد زریاب، استاد
نصیرمهرین، دوکتور صبورالله سیاه سنگ، پرتو نادری، محمد کاظم کاظمی، زلمی
بابا کوهی ، مریم محبوب، افسر رهبین و احسان الله پاکزاد.»
این سرمایه ارج مند انسانی همیشه مددگار کابل ناتهـ بوده است. به طور نمونه
در شماره نخست منتشرشده در ۸ مارچ ۲۰۰۵ قلم مطالبی از نویسندگان چون زلمی
بابا کوهی، داکتر اسدالله حبیب، نصیرمهرین، صبورالله سیاه سنگ، محمد کاظم
کاظمی، میرحسین مهدوی، پروفیسر میرحسین شاه جوادی، داکتراکرم عثمان، رهنورد
زریاب و پرتو نادری به دست نشر سپرده شده است.
در شماره ۴۵۰ مورخ فبروری ۲۰۲۴ با همان سرمایه انسانی اولیه ومقاله ها و
شعرهای نسل جوان تر نویسندگان و شاعران مانند نصیر مهرین، استاد فضل الرحمن
فاضل، رشید بهادری، فریدون ابراهیمی، پوهاند دوکتورقویم، عزیز آسوده ، حمزه
واعظی، دوکتورعنایت الله شهرانی، صنم عنبرین، آرش آذیش، خالده تحسین، زینت
نور، شمیم فروتن، شکیلا شعله، گلنوربهمن، لیلی غزل ، نفیسه غضنفر، تمنا
ایثار، وحت الله و هما طرزی.
در سرتاسر این کار نزده ساله نشراتی کم تر نویسنده سرشناس کشور است که یک
اثرش در کابل ناتهـ دیده نشود و چه بسا نویسندگانی که تقریبا به طور دایمی
با هر شماره آن همکاری نموده اند.
از آن جایی که نویسندگان نامدارکشور یا خود اثرشان را برای نشر به کابل
ناته فرستاده اند و یا احیانا ناشر بنابه اهمیت وضرورت یکی از نوشته های آن
ها را برگزیده و انتشار داده است، مضامین، اشعار، کلپ های ویدیویی آهنگ ها
و کاریکاتورها همه با ارزش و گران سنگ اند.
چنان که در آغاز گفته شد، کابل ناتهـ به نیابت از هندوها و سیک باوران
افغانستان نشرات می کند. همچنان در صدر صفحه اصلی و در زیر عنوان کابل
ناتهـ با خط جلی نوشته شده است که این: « دوهفته نامهی تاريخی، فرهنگی و
اجتماعی در برگيرندهی آگاهیهايی ويژه پيرامون زندگی افغانهای هنـدو و
سيکهـ » های افغانستان است. از آن جایی که کابل ناتهـ برزمینه یک فرهنگ
متعالی می خواهد همدلی بین هندو سیکه باوران افغانستان و سایر مردم این
کشور را احیا و تقویت نماید، ناگزیر انتشار وجوه خاصی از اندیشه، مراسم
فرهنگی و شخصیت های جماعت های هندو و سیکه باور افغانستان چه در متن های
نوشتاری و یا ویدیو ها و کلپ ها یک رکن اصلی نشرات این وب سایت را تشکیل می
دهد. به طور مثال دراولین شماره معرفی ای از زندگی وکارهای هنرمند محبوب
کشور زنده یاد پرانات صورت می گیرد، یا مثلا در شماره سوم سال ۲۰۰۵ میلادی
بحث هندوها و سیکه های افغانستان معرفی شده و وعده معرفی زنده یاد جناب
«بابا جی منگل سنگهـ» روحانی بلند مرتبت هندوها و سیکه های افغانستان داده
می شود.در همین شماره ضمن معرفی ویساک، گزارشی از پیشینه ویساک افغانی به
قلم گوگل چند ککُر به نشر رسیده است. همچنان عکسی از گوشه ای از انتقال
کتاب مقدس مذهبی « گورو گرهنته صاحب» از سوی سیکهـ های افغان از دهرمسال
جلال آباد به نیایش گاه شهر سلطان پور به نشر رسیده است.یا در شمار ۲۲ مورخ
فبروری ۲۰۰۶ « گورو گوبند سنگه جی» معرفی شده است.
چنان که می دانیم کابل ناتهـ یک وبسایت است و قرار وعده هردو هفته باید
انتشار یابد. اگرچه امروز وبسایت یکی از رسانه های اجتماعی معمول دربین
افغان ها به شمار می رود، اما پدیده بالنسبه جدید بوده و اندکی بیش تر از
سه دهه از عمر آن نمی گذرد. اطلاع رسانی از طریق وبسایت پس از ایجاد آن
توسط «تم برنس -لی» در سال ۱۹۸۹ و مجاز شدن استفاده مجانی از آن در سال
۱۹۹۳ امر نسبتا تازه ای است. افغان های مقیم اروپا چه به شکل نهاد ها و یا
افراد، از نخسیتن سال های سده ۲۱ از آن استفاده نموده اند. نخسیتن و مشهور
ترین وبسایت های افغان های مقیم اروپا که در آغاز قرن ۲۱ شروع به نشرات
نموده اند عبارت اند از «گفتمان»، «آریایی»، «آسمایی»،« کابل ناتهـ » ، «
افغان جرمن آنلاین » و « خراسان زمین». گفتمان و آریایی در سال ۲۰۰۲ و
آسمایی و کابل ناتهـ در سال ۲۰۰۵ به نشرات آغاز کردند. در طول سه دهه عمر
وبسایت، استفاده از آن برای مقاصد مختلف چنان سرعت گرفته است که در سال
۲۰۱۶ طبق آماری شمار وبسایت ها در سطح جهانی به یک میلیارد بالغ شده بود.
این شتاب بی سابقه در تکثیر وبسایت ها که با تنوع گسترده نیز همراه بوده
است، شمار بازدیدکنندگان اولیه وبسایت ها را به شدت کاهش داده است.
وبسایت جایگاهی در انترنت است که شما معلوماتی را برای مطالعه و یا مشاهده
دیگران قرار می دهید. این معلومات یا در مورد خودتان، یا حرفه تان و یا
موضوعات مورد علاقه تان می باشد. با توجه به نوعیت وبسایت ها، مردم طبق
علاقه مندی شان از آن ها استفاده می نمایند.از نگاه فنی برای ارایه یک
وبسایت خوب و موفق علاوه برآمادگی های تخنیکی که شامل داشتن مهارت کافی و
برنامه های خوب کمپیوتری و تمهیدات حقوقی برای تصاحب یک «دومین» می باشد.
دیزاین جذاب و دل انگیز وبسایت ها نخستین وسیله جذب بازدیدکنندگان می باشد.
یک دیزاین خوب نه تنها وظیفه جذب بازدیدکنندگان را دارد، بل باید به ترتیبی
باشد که آن ها را ترغیب نماید مدت طولانی را برای استفاده از وبسایت اختصاص
بدهند و افزون برآن به تکرار به آن مراجعه نمایند. داشتن یک ماشین جستجو
برای یافتن موضوعات مورد علاقه و یا نوشته های مولفان دلخواه، از امتیازات
یک وبسایت خوب است. وبسایت ها به طور کلی به دو دسته وبسایت های «ایستا» و
وبسایت های «پویا » تقسیم می شوند. یک وبسایت ایستا از نظر طراحی و عملکرد
بالنسبه ساده است. ظاهر و محتوای همه این وبسایت ها برای همه بازدیدکنندگان
یک سان است. در این وبسایت ها یک محل ورودی برای ارتباط گیری زنده
بازدیدکنندگان وجود نمی داشته باشد. در وبسایت های پویا چنین روزنه های
ورودی برای ارتباط گیری زنده وجود می داشته باشد و معلومات به هنگام مطالبه
پیوسته تجدید شده می تواند.
کابل ناتهـ یا «هم صحبت کابل» یک وبسایت ایستا است و چنان که در صدر صفحه
نوشته شده است « دو هفته نامه » می باشد، یعنی مطالب و مضامین آن فقط در
فواصل زمانی معین تجدید می گردد. این وبسایت روزنه ورودی برای بازدید
کنندگان ندارد تا در صورت درخواست مطالب تازه مورد نظر هر لحظه در اختیار
قرار گیرد. دیزاین آن بسیار جذاب نیست، اما بسیار سمبولیک و فوق العاده
کارآمد می باشد. در حالی که در شماره نخستین این وب سایت، در بالاترین قسمت
صفحه عکس خانه های بالای کوه آسمایی دیده می شد،در آخرین شماره عکس های
برخی آبادت تاریخی افغانستان مانند تندیس های بودا در بامیان، میناری که
ریشه در هندوایسم دارد، نگاره یک مرد سیکه باور افغان، تاق ظفر پغمان،
تصاویر دروازه براندنبورگ برلین و عکس بنای بوندس تاگ آلمان در کنار هم
قرار گرفته اند. بر همین زمینه ، در صدر صفحه به طرف راست با خط نستعلیق
آبی رنگ نام یا لوگو « کابل ناتهـ »، در کنار آن اندکی به طرف چپ به رنگ
زرد و به خط سانسگریت کلمه مقدس «اوم»(OM) یا اسم
اعظم خداوند و به طرف راست آن به رنگ زرد به زبان انگلیسی (Kabulnath)
نوشته شده است.در زیر عنوان نوعیت وبسایت و اهداف مختصر آن چنین معرفی شده
است:« دوهفته نامهی تاريخی، فرهنگی و اجتماعی در برگيرندهی آگاهیهايی
ويژه پيرامون زندگی افغانهای هنـدو و سيکهـ». پایین تر از آن در سه باکس
مستطیلی که بیشتر جنبه تاکیدی و تزیینی دارد، به ترتیب از راست به چپ نوشته
شده است: « کابل ناتهـ »«تاریخی-اجتماعی» و « ادبی- هنری». پایین تر از این
سه باکس، پنج باکس کار آمد اساسی و مستطیلی کم ارتفاع با عناوین و جزییات
زیرین برای کاربران وجود دارد:
۱- «هندو گذر- مطالب اختصاصی» که شامل نوشته های
تاریخی و تحلیلی متعددی از نویسندگان هندو باور و سایر دانشمندان افغانستان
در مورد پیشینه تاریخی بودیسم و هندوایسم در افغانستان می باشد.
۲- «قلعه هندوان (آرشیف) » که با کلیکی روی عنوان با سهولت ستایش انگیزی می
توان به همه شماره های منتشرشده کابل ناتهـ تا اکنون دسترسی پیدا کرد.
۳- «همدلان کابل ناته» که با کلیک روی عنوان می توان همه نویسندگان و آثار
شان را پیدا کرد که تا اکنون با کابل ناتهـ همکاری کرده اند.
۴- « باغ هندو( دریچه تماس)» در این قسمت دو روزنه تماس برای تبادل نظر و
انتقاد با کابل ناتهـ و همچنان دو آدرس «یاهومیل» و «جی میل» در اختیار
بازدید کنندگان قرار داده شده است.
۵- (Deutsch) یا قسمت آلمانی است که شامل مقاله ها، گزارش ها، تحلیل ها و
اخبار به زبان آلمانی می باشد.
در شماره های نخستین دیزاین صفحه بیشتر شکل روزنامه ای داشت ولی با گذشت
زمان و با سرعت اصلاحات متعددی در آن به وجود آمد و سرانجام گرافیک بدنه
اصلی صفحه به شکل مستطیل عمودی در چهار ستون به طور ذیل ترتیب شد:
الف ، در راست ترین ستون عمودی:
1- تاق چه ای برای خواست هندوان و سیکه های افغان برای داشتن یک کرسی
نمایندگی.
2- تاق چه ای برای سال، شماره نشراتی، تاریخ و روز تازه ترین شماره
منتشرشده .
3- تاق چه برنامه های ویژه
4- تاق چه عکس های خبرگان فرهنگ
5- تاق چه بازدیدکنندگان از کابل ناتهـ با تعداد شان
6- تاق چه معرفی کتاب ها
7- تاق چه کابل ناتهـ در یوتیوب
ب، در چپ ترین ستون عمودی:
1- تاق چه ای برای شعر زنان افغانستان
2- مطالب مختلف به زبان آلمانی
ج، دوستون عمودی وسطی شامل دو ردیف عمودی باکس های مستطیل شکل با بزرگی
متفاوت می باشد که هر باکس به یک مضمون فارسی و یا پشتو و یا شعری به این
زبان ها اختصاص داده شده است. انعطاف پذیری این چیدمان در آن است که گاهی
یکی از باکس ها به کارتون های کاریکاتوریست نامدار کشور هژبر شنواری نیز
اختصاص می یابد.
در پایین دیزاین صفحه اصلی لوگو ده وبسایت افغانی و بین المللی که مورد
توجه ناشر است جهت استفاده کاربران ثبت شده است.
با این شرح، از نگاه من وبسایت کابل ناتهـ نمونه یک کار با عظمت است که
بدون عزم آهنین و پشتکار خستگی ناپذیر گرداننده مسوول آن ، تضمین سیر منظم
و ارتقایی آن ناممکن بود. بنابراین، به مناسبت آغاز بیستمن سال نشراتی کابل
ناتهـ ، من این موفقیت بزرگ را به همکار ارجمندم جناب ایشر داس صمیمانه
تبریک می گویم.
|