نصیرمهرین 

                      سرشک از رخم پاک‌کردن چه حاصل
                             علاجی بکن کز دلــــم خون نــــیایـــد

سحرگاه هفتم نوامبر فریادی از سینۀ هرات باستان- نگین خراسان برخاست. مناره های اندوهگین که سده ها است، بار رنج و دیدن ستم روزگار بر دوش دارند، به لرزه افتادند. خبری همه گیر شد که زنده جان در ماتم بی مانندی فرو رفته است.
آری خانه ها و ساختمان های روستاهای نایب رافی، کرنیل وردکی، پنجاب، سربلند، کشتک، کجکال، سیاه آب، اغزلک، بوتان، غارموشک، نوآباد، چشمه غوری و نایک زنده جان، در پی زلزله ی مدهشی بر سر باشنده گان فرو رفتند. گزارش هایی که به دنبال این زلزله و پس تکان ها آن انتشار یافت، سخن از رقم دوهزار و پنجصد کشته و بیش از دوهزار زخمی دارند. رقمی که بر بنیاد تجارب سایر مناطق در روزهای پسانتر بیشتر خواهد شد.

واکنش ها گوناگون بودند. زنده مانده ها در پی یافتن قربانیان و زیر خاک و سنگ قرار گرفته شدند. مقام های شبکه ی طالبان به دفع الوقت و دادن وعده ها پرداختند. اما همه میدانند که در همچو موارد، بار اصلی وظایف و مسؤولیت بر عهده ی گروهی است که اداره امور را دارند. اما گروه خوی گرفته با خشونت، امر ونهی، تکبر وتوسل به دعا و پیوند دادن چنین مصیبت ها به خداوند، نه اینکه کاری نتوانست انجام دهد، بلکه زیر نام وادعای مدیریت از سوی طالبان، در کار داوطلبان و زنده مانده ها و آنانی که از سایر مناطق خود را برای کمک رسانیده بودند، ایجاد مانع کرد. نخستین گزارش ها حکایت از آن داشت که اعضای گروه طالبان، زنان و دخترانی را که با فریاد و زاری در پی پیدا کردن زنده و یا اجساد اعضای خانواده ها بودند، از کمک رسانی وسهم گیری انسانی محروم نموده، مانع تلاش های آنها شدند.
بی کفایتی این گروه دلیل کاملا منطقی دارد. گروهی که اعضای آن در مدارس دیوبندی، تمرین های انتحاری و انفجاری دیده اند، ظرفیت مدیریت، کمک رسانی عاجل نخستین و کاهش آسیب ها را نباید داشته باشد.

این نقش زیانمند بود که به رغم آماده گی های عملی و دست به کار شدن نهاد ها و شخصیت های انساندوست در د اخل و خارج کشور، کمک ها روی مدیریت سالم ندیده، تکالیف طاقت سوز و رقم تلفات زخمی ها را نیز افزایش داد.
بی کفایتی گروه طالبان یک بار دیگر نشان داد که هرگاه در یک کشور گروه و یا حکومتی بی کفایت حضور ونفوذ داشته باشد، کاهش آسیب های طبیعی محال است و افزایش آن بیشتر.
مصیبت زمین لرزه در هرات، همچنان این واقعیت را باردیگر آشکارا نمود که نزد کشورهای دارنده ی زر و زور، انسان های مناطق آسیب طبیعی دیده نیز به عنوان انسان آسیب دیده و شایسته ی کمک عاجل
دیده نشده، میان آنها با انگیزه های سیاسی تفاوت قایل اند. در نظر آوریم که اگر اندکی از پهنه ی این مصیبت دامنگیر مردم منطقه یی از اسرائیل می شد، آنگاه "ملل متحد" و "اتحادیه ی اروپا" و . . . نیروی ویژه را برای آنها می فرستادند.
این نگرش تبعیض آلود و معرف اخلاق سزاوار نکوهیدن، حکومت های کشورهای اسلامی را نیز در معرض بازشناسی گذاشت.

آری، صد در صد خانه ها ومنازل یک منطقه ی تاریخی از میان میرود و هزاران کشته و زخمی برجای می گذارد، اما گویی که اسباب خوشی آنانی را فراهم نموده است که با انسان آزاری و استفاده جویی خوی گرفته اند.
در کنار آن سهم گیری و کمک های اندک، ناگزیر شده ایم، در یاد عزیزان از دست رفته در زنده جان هرات گریه کنیم و داشتن آرزوی گم شدن گروهی را که حضور اش مصیبت گستری های بیشتر دارد.
***