موضوع شخصیت شناسی یک موضوع گسترده بوده اما ما می خواهیم بدانیم که چگونه عزت نفس بالای شخصیت ما اثر میگذارد؟. شخصیت بیشتر در بحث عزت نفس مطرح می شود یعنی که این دو موضوع با هم رابطه نزدیک دارد، که با داشتن عزت نفس می توان از شخصیت عالی برخوردار بود و بخاطر این که شخصیت را بر اساس عزت نفس بررسی کنیم نخست تعریفی از شخصیت را از دیدگاه روانشناسان بررسی می کنیم اولین نظریه از ریچارد رایکمن در کتاب نظریه های شخصیت چنین تعریف کرده است «شخصیت، مجموعه پویا و سازمان یافته ای از خصوصیات است که به طرز منحصر به فردی بر شناخت و افکار،انگیزه ها و رفتار شخص در وضعیت های مختلف تأثیر می گذارد .» و همچنان والتر میشل در تعریف شخصیت می گوید:«الگوهای مشخص رفتار (اعم از اندیشه ها و هیجان ها ) است که سازگاری هر فرد را در برابر محیط زندگی اش مشخص می کند.» ویکی از عواملی که می توان شخصیت بارز و عالی داشته باشیم عزت نفس است ، پس عزت نفس چیست؟ عزت که همیشه با پسوند نفس به کار برده می شود یعنی روح و جان که از فضیلت عزت سرشار است صاحب چنین روحی عزیز و سربلند است و عزت یکی از لوازم انسانیت است لذا نقصان عزت نفس نقصان انسانیت است و این که عزت نفس اعطا کردنی نیست که کسی برای ما آن را بدهد بلکه پروراندنی است و افراد که دارای عزت نفس است داری شخصیت برجسته و عالی نیز می باشد با داشتن عزت نفس می توانیم شخصیت سازی کنیم یعنی این که اشخاص که عزت نفس ندارند همیشه در حال مقایسه کردن خود با دیگران هستند همیشه منتظر این هستند که دیگران ازاو تعریف و تمجید کنند و به ایراد نه گیرد و از او انتقاد نه کند اما بر عکس افراد که عزت نفس دارد داری شخصیت هستند که منتظر این نیست که کسی از آن ها تعریف کند چون خود آن ها می دانند که اشرف مخلوقات هستند و نماینده خداوند (ج) در روی زمین هستند پس به تعریف و تمجید دیگران نیاز ندارند و همیشه خود را با گذشته خود مقایسه می کنند نه با اطرافیان خود، وقتی کسی از آنها ایراد میگرد به نقد عالمانه گوش می دهند برای پیشرفت خود شان . توسط عزت نفس ما می توانیم ارزش شخصیت و انسان بودن خود را درک کنیم شخصیت که دارای عزت نفس باشد عزیز است ،خوار،زبون و ذلیل نه می باشد، اشخاص که عزت نفس دارد دارای چند ویژگی هستند اولین ویژگی آن ها قناعت است آن ها هیچ گاه حریص نیستند ،غلبه بر ترس دارند از تهدید کردن هراسان نیستند، و با تقوا هستند،همیشه در مقابل حق تسلیم هستند و بالعکس دربرابر ظلم بی عدالتی و نا حق سر خم نه می کنند، که نمونه آن امام حسین است که داری عزت نفس بالا و شخصیت عالی بود . هر چه بیشتر با عوارض کمبود عزت نفس آشنا شویم انگیزه ما برای مراقبت از عزت نفس و عزت نفس بالا بیشتر می شود پس باید متوجه باشیم که بخاطر داشتن عزت نفس بالا و شخصیت عالی باید عزت نفس رادر خود بپرورانیم با داشتن این چیز ها باید به ارزش و جایگاه خود پی ببریم وقتی شخصی در روابط اجتماعی ،عاطفی ،خانوادگی که تمام این چیزها ازبیانگر شخصیت ما می باشد مشکل دارد حتماً آن شخص دارای عزت نفس پایین هم است. شخصیت که دارای عزت نفس باشد خود را دوست دارد منتظر حرف های خوب و شیرین دیگران نیست ،انتقاد ها را برای پیشرفت و بهبود خود میپذیرد از انتقاد دیگران مأیوس نه می شود خود را از دست نه می دهد. شخصیت که بر اساس عزت نفس می باشد عزیز است ،همیشه با خود راست است مستحکم است با سخنان دیگران متزلل نه می شود به خود باور،یقین و اعتماد دارد شخصیت های که عزت نفس ندارند از خودشان کرده به حرف های دیگران بیشتر باور دارند ،همیشه خود را کوچک ،ضعیف،حقیر و نادان نسبت به دیگران فکر میکنند همیشه به نقاط ضعف خود توجه میکنند خود را کم حساب میکنند که در تحقیق روانشناسان امروزی بیشترین امراض از نداشتن عزت نفس است حتا به دید من همین بخل و حرص هم از کمبود عزت نفس است چون شخصیت که دارای عزت نفس بالا باشد به توانایی و قوت که خداوند (ج) برایش داده شکر کرده و استفاده عظیم از آن می کند و حتماًموفق هم می شود برای یک لحظه به دیگران و داشته های دیگران فکر نکنید فقط به خود و استعداد خود فکر کنید خواهید دید چیزی را که هیچ کس ندارد به جز شما نه میخواهم بگویم که تک شخصیت باشید فقط میگویم از قدرت که از آن تا به حال غافل بودید استفاده حد اکثر کنید، که شما هم بنده و نماینده خداوند (ج) هستید خداوند (ج)عادل است برای تمام بنده گان خود استعداد مساوی داده است اگر این طور نه می بود هیچ گاه نه می گفتیم که خداوند (ج)عادل و مهربان است که بی شک خداوند(ج) عادل و کریم است این از تلاش انسان است که کی به شخصیت خود باور دارد و عزت نفس را در خود پرورش داده به درون خود پی برده و از استعداد و قدرت خود استفاده کرده و فرق خود را از حیوانات به خوبی تشخیص داده که نباید مثل حیوانات فقط بخورد و بخوابد و منت دیگران را به دوش بکشد، چرا بیشترین انسان ها از شیر خوششان میاید چون شیر حیوان است که هیچ گاه از تصمیم خود منصرف نه می شود و به عقب نه می بیند و به شکار که می خواهد حتماً شکار می کند شجاعت شکار را دارد اما ما انسان ها که اشرف مخلوقات هستیم خود را دست کم می گیریم و به داشته های دیگران حرص می ورزیم وقت آن رسیده که که با داشتن عزت نفس بالا برای خود شخصیت بسازیم که نماینده بودن خود را در روی زمین و اشرف مخلوقات بودن را به اثبات برسانیم بیشترین ما انسان ها به خصوص قشر جوان به این نیاز داریم که بدانیم که حالا وقت شیر بودن است وقت این رسیده که از قدرت و استعداد خداوندی خود استفاده کنیم و خود از قفس که خود ما برای خود ساختیم آزاد کنیم همیشه باید به دیگران نه بینیم فقط به خود و استعداد های خود باید توجه کنیم همان طور که باید عزت نفس خود را پرورش بدهیم همان طور باید استعداد که خداوند به ما داده پرورش بدهیم آن وقت است که به ارزش و شخصیت بارز و عالی خود میرسیم یعنی با داشتن عزت نفس بالا می توانیم شخصیت و جایگاه خود را بشناسیم. انسان در اول هم دارای عزت نفس است اما به مرور زمان وقتی ما توجه نه می کنیم و آن قدر مشغول مقایسه کردن با دیگران و حرص و طمع بخل ورزیدن با دیگران می شویم که خود به خود عزت نفس ما پایین می شود واز شخصیت والای خود بی خبر می مانیم . به قول مولانا:

قیمت هر کاله می‌دانی که چیست
قیمت خود را ندانی احمقیست
سعدها و نحسها دانسته‌ای
ننگری سعدی تو یا ناشسته‌ای
جان جمله علمها اینست این
که بدانی من کیم در یوم دین
آن اصول دین بدانستی ولیک
بنگر اندر اصل خود گر هست نیک

از سخنان مولانا بزرگ این استنباط می شود که وقتی ما به ارزش و جایگاه ،قیمت خود پی نبریم و درک نه کنیم این احمق بودن ما را نشان می دهد چون ما همیشه قیمت دالر قیمت طلا را می فهمیم برای ما با ارزش است اما الماس واقعی که خود ما هستیم را نه می شناسیم و خود را یک شخصیت بی ارزش می دانیم بیشترافراد که دارای عزت نفس پایین است در اصل از جایگاه و ارزش خود بی خبر هستند و این را باید بدانند که گنج واقعی خودشان هستند که فقط باید به خود باور داشته باشیم و به استعداد های خود را کشف کنیم و آن را انکشاف بدهیم و فقط و فقط خود را دوست داشته باشیم و به خود نگاه کنیم و گنج خود را کشف کنیم و از این گنج بهره زیاد ببریم و نگذاریم که این گنج با ارزش دست نخورده بماند و از شخصیت والای خود بی خبر باشیم.